Türkmen himiýaçylary düzümi demirli magdany baýlaşdyrmagyň ýönekeý usulyny tapdylar

  • 15.11.2020 19:06
  • 7.1k+

Türkmen himiýaçylary Gyzylgaýa käninde düzümi demirli magdany baýlaşdyrmagyň ýönekeý, emma netijeli usulyny işläp taýýarladylar we ony ýurduň sement senagatynyň kärhanalaryna ornaşdyrdylar. Ol birnäçe gezek suwa ezmegiň we kolloid bölejiklerinden arassalamagyň hasabyna belli bir ölçegde owradylan magdanda demir oksidiniň düzümini artdyrmagy göz öňünde tutýar. Bu barada «Türkmenistan: Altyn asyr» elektron neşiri habar berýär.

Habar berlişine görä, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa institutynyň ylmy işgärleriniň toparyna Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik baradaky döwlet gullugynyň 836 belgili patenti gowşuryldy.
Bu usulyň önümçilige ornaşdyrylmagy sement çykarmak üçin ýerli çig mal magdanynyň düzüminde demir oksidiniň möçberini zerur 40% ýetirmäge mümkinçilik berdi. Sement önümçiligi üçin demir magdanyny baýlaşdyrmagy alymlar Türkmenistanda ilkinji gezek amala aşyrdylar.
Bu synag çig malyň – Gyzylgaýa käniniň düzümi demirli magdanynyň belli bir derejede gaýtadan işlenenden soň sement önümçiliginde ulanyp boljakdygyny subut etdi. Ozal gurluşyk materialynyň bu komponenti daşary ýurtlardan satyn alynýardy. Daşary ýurtlardan getirilýän önümleri ýurdumyzda öndürmek döwlet maksatnamasynyň çäklerinde TYA-nyň Himiýa institutynyň alymlary «Türkmengeologiýa» Döwlet korporasiýasy bilen bilelikde Tüwergyr dag-magdan sebitiniň tebigy serişdelerini ulanmak mümkinçiligini öwrendiler we Çagyl käninde düzümi demirli çig mal almagy guramaga kömek etdiler.
Ýerli çig mal – demir oksidi – dolulygyna daşary ýurtlardan getirilýäniň ornuny tutdy. Daşary ýurtlardan getirilýän demir magdanyndan ýüz öwrülmegi netijesinde ýylda ABŞ-nyň birnäçe million dollary möçberinde serişde tygşytlanylar.

düýn 12:07
4.4k+

Serdar Berdimuhamedow ýaşlaryň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň ýeňijilerini gutlady

Pre­zi­den­t Ser­dar Berdimuhamedow Türk­me­nis­ta­nyň ýaş­la­ry­ny yl­my iş­ler bo­ýun­ça ge­çi­ri­len bäs­le­şik­de ga­za­nan uly üs­tün­lik­le­ri­ bi­len gut­la­dy. Döwlet Baştutanynyň belleýşi ýaly, bi­lim...

11.06.2025 14:44
9.8k+

Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde innowasiýalara bagyşlanan halkara maslahat geçirildi

11-nji iýunda Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Innowasiýalar, parahatçylyk, durnukly ösüş» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Halkara ylmy-amaly maslahata dünýäniň...

11.06.2025 13:58
2.3k+

Amerikan başlangyjy düwünçeklere genetiki taýdan baha berjek ilkinji programmany döretdi

Amerikanyň Nucleus Genomics startapy emeli tohumlandyrma wagtynda ýatga geçirilmezden ozal düwünçegiň genetiki profilini seljermäge mümkinçilik berýän dünýäde ilkinji programma üpjünçiligini döretdi. Maksatnama neslegeçiji keselleriň ösmek ähtimallygyna, ömrüň dowamlylygyna, şeýle hem geljekki çaganyň fiziki we aň-bilim aýratynlyklaryna baha berýär...

11.06.2025 13:14
2.9k+

Alymlar syrly we seýrek Uinston Red göwheriniň syryny açdylar

Alymlar dünýäde iň seýrek we syrly göwherleriň biri, agramy 2,33 karat bolan Uinston Red göwheriniň ilkinji barlagyny geçirdiler. Bu iş Gems & Gemology žurnalynda çap edildi diýip, IFLScience habar berýär. Uinston Red göwheri özboluşly gyzyl reňki bilen tapawutlanýar...