Koronawirusyň gelip çykyşy bilen bagly täze maglumatlar

  • 18.08.2020 13:34
  • 21k+

COVID-19 eýýäm 2012-nji ýylda hem adam bedenine uýgunlaşyp bilýän eken. Bu barada wirusolog Jonatan Latem bilen biolog Ellison Wilson "Independent Science News"-da ýazdylar diýip, rbc.ru habar berýär.

Alymlar Hytaýyň Ýunnan welaýatyndan bolan magdançylary bejeren lukman Li Sýunyň dissertasiýasyny tapdylar. Olar iki hepdeläp şahtany ýarganatlaryň nejasatlaryndan arassalapdyrlar. Şondan soň hem olarda pnewmoniýa, gury üsgülewük, el -aýak agyrylary we ýokary gyzdyrma ýaly, COVID-19-a mahsus alamatlar ýüze çykyp başlapdyr. Näsaglaryň öýkeniniň howasyny çalyşmaly bolupdyr. Alty işçiniň üçüsi ýogalypdyr.
Soňra magdançylaryň analizleri Wuhan şäherindäki laboratoriýa iberilýär we olara SARS-a meňzeş koronawirusyň ýokuşandygy anyklanylýar. Şeýlelik bilen, barlagçylaryň belleýşi ýaly, COVID-19-yň eýýäm şol döwürde adam bedenine uýgunlaşandygyna ynanmaga esas bar.

Makalada: "Dissertasiýadaky subutnamalar bizi COVID-19-yň gelip çykyşy baradaky ähli bilýänlerimizi täzeden gözden geçirmäge mejbur etdi" - diýilýär. Latem we Wilson koronawirusyň Wuhan laboratoriýasyndan bir säw bilen "sypyp", "adama ýokary derejede uýgunlaşan adaty bolmadyk patogen koronawirus" SARS CoV-2 görnüşine özgerendir, nusgalar bolsa geçen ýyl laboratoriýanyň çäklerinden "çykyp", pandemiýa öwrülendir diýip çak edýärler.

Hytaý häkimiýetleriniň resmi maglumatlaryna görä, COVID-19 geçen ýylyň dekabr aýynyň ahyrynda ýaýrap başlady. Wirusyň ýaýrama ojagy Wuhan bazary boldy.

25.08.2025 13:42
9.2k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...

22.08.2025 18:54
3k+

Kaliforniýadaky gurakçylyk 2025-nji ýylda badam hasylynyň azalmagyna getirer

2025-nji ýylda badam hasyly Kaliforniýadaky gurakçylyk sebäpli ep-esli azalar, çünki bu ýerde badamyň global möçberiniň, takmynan, 80%-i ösdürilip ýetişdirilýär diýip, The Telegraph ýazýar. Ýagdaý köp ýurtlarda çörekçileri we süýjülik öndürijileri adaty reseptlere gaýtadan seretmäge mejbur eder...

21.08.2025 19:48
13k+

Gün özünden uly plazma zyňdy

20-nji awgustda astronomlar soňky ýyllaryň iň uly Gün hadysalarynyň birini hasaba aldy: Günüň günorta polýusyndan uly protuberanes zyňyldy. Onuň uzynlygy, takmynan, 1,5 mln kilometr boldy, bu bolsa Günüň öz diametrinden (takmynan, 1,4 mln km) hem uludyr...

18.08.2025 15:56
3.6k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...