Koronawirusyň alty görnüşi ýüze çykaryldy

  • 22.07.2020 13:42
  • 43k+

Alymlar COVID-19 sebäpli ýüze çykýan keseliň esasy alty görnüşini belläp geçdiler. Bu barada Londonyň Patyşalyk kollejiniň gözlegine salgylanyp «Sky News» habar berýär. Muny Ria Nowosti agentligi ýetirýär.

Barlagçylar ABŞ-da we Angliýada 1600 näsagda ýüze çykan alamatlar (simptomlar) baradaky maglumatlary seljerip gördüler. Käbir kliniki ýüze çykmalaryna esaslanyp, keseliň agyr geçjekdigini çaklap boljakdygy ýüze çykaryldy. Netijede keseliň ösüş görkezijileri boýunça alty dürli topar kesgitlenildi.

Olardan ilkinji üç görnüşi alymlar şertli ýumşak diýip häsiýetlendirdiler.
Sebäbi beýle ýagdaýlarda hassalaryň diňe bir ýarymdan 4,4% -ine çenlisine dem alyş goldawy gerek boldy. Ilkinji iki «dümewpisint» görnüşiň alamatlaryna kelle agyry, üsgülewük, bokurdak agyry we ys alşyň ýitmegi degişlidir. Birinji görnüşde hassa myşsa hem-de döş agyrylaryny hem duýup biler.
Ikinji görnüşde näsagda gyzdyrma, ses gyrylmasy we işdäniň ýitmegi ýüze çykýar.
Üçünji – "aşgazan-içege" görnüşinde koronawirus, esasan, içgeçme we işdäniň ýitmegi görnüşinde ýüze çykýar.

Indiki agzaljak görnüşler alymlar tarapyndan agyr diýlip kesgitlenilýär.
Dördünji görnüş yzygiderli ýarawsyzlyga, ýadawlyga, gyzdyrma, kelle hem-de döş agyrylaryna, ys alşyň ýitmegine, üsgülewige we ses gyrylmasyna sebäp bolýar.
Bäşinji görnüş ýokarky alamatlar bilen bilelikde kelläniň bulaşmagyna, işdäniň kesilmegine, bokurdagyň hem-de myşsalaryň agyrmagyna getirýär.
Iň agyr, altynjy görnüş kelle agyry, ys alşyň ýitmegi we işdäniň kesilmegi, üsgülewük, gyzdyrma, ses gyrylmasy, bokurdak we döş agyrylary, ýadawlyk, kelläniň bulaşmagy, myşsalaryň agyrmagy, demiň gysmagy, içgeçme we garyn agyrylary ýaly köp alamatlary özünde jemleýär.
Hünärmenler keseliň altynjy görnüşi ýüze çykarylan näsaglaryň ýarysyndan gowragynyň hassahana ýerleşdirilmäge mätäçdigini, birinji görnüşi bolanlaryň arasynda diňe 16%-iniň hassahana gidýändigini bellediler. Alymlar şeýdip koronawirus görnüşleriniň kesgitlenmeginiň epidemiýa garşy göreşde uly utuş boljakdygyny we näsaglarda gaýra üzülmeleriň güýçlenmek howpuny kesgitlemäge kömek etjekdigini nygtaýarlar.

15.09.2025 10:38
4k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

15.09.2025 10:34
5.2k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
6.1k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
12k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...