Hytaý Pekinde ýüze çykarylan koronawirusyň genomy barada maglumatlary BSGG-a tabşyrdy

  • 21.06.2020 22:15
  • 8.7k+

Hytaýyň Mikrobiologiýa milli merkezi Pekiniň bazarynda ýüze çykarylan koronawirusyň aýdyňlaşdyrylan genomy baradaky maglumatlary Bütindünýä saglygy goraýyş guramasyna iberdi. Bu barada ylmy merkeziň özünde habar berilýär, muny rtvi.com ýetirýär.
Infeksiýanyň çeşmesiniň doňdurylan balykdygy gümana, emma ol geçiriji bolup biler, sebäbi balygyň ýüzünde saklanyp galan wirus hem doňandyr, bu bolsa oňa Hytaýa gelmäge mümkinçilik döretdi. Hut deňiz önümleri, anyklanylyşyna görä, keseli beýlekilerden gowy saklapdyr.
Institutyň saýtynda koronawirusyň üç nusgasynyň, ýagny adamdan alnan ikisiniň we daşky gurşawdan alnan biriniň yzygiderliklerini neşir etdiler.
Kesellere gözegçilik we öňüni alyş boýunça hytaý merkeziniň epidemiology Lýu Szýunyň bellemegine görä, Pekinde ýaýraýan koronawirusyň ştamynyň Ýewropadan getirilen bolmagy ähtimal. Şol bir wagtda yzygiderlikler hut şu görnüşiň Ýewropada bellige alnana garanda, gas gadymydygyny görkezýär. Şeýle netijä alymlar wirusyň özgeriş analiziniň esasynda geldiler. Ştamda mutasiýa azdy. Belki, bu onuň doňdurylan ýagdaýda bolandygy we şonuň üçin onuň ewolýusiýa geçip bilmändigi bilen baglydyr.
“Iki sany dürli wirusy alýarlar we seredýärler, olaryň haýsynda mutasiýa has köp geçipdir. Adaty ýagdaýda özgeriş haýsysynda köp bolsa, şol täze wirus hasaplanylýar. Haýsysynda az bolsa, ol tersine irki, başlangyç wirus hasaplanylýar. Onuň ýaýrama wagty has irki döwre degişli, degişlilikde, onuň ýaşy hem ýokary. Elbetde, eger biz bu barada ýüzleý aýtsak. Mundan başga-da, kesgitli algoritmli matematik hasaplamalar hem bar” – diýip, Lýu Szýun düşündirýär.
Indi Hytaý import azyk harytlaryny ýola goýujylaryň ählisinden iberilmezden öň hökmany labarator netijesini talap edýär. Önümleriň barlag işleri Pekiniň ähli dükanlarynda we jemgyýetçilik iýmiti nokatlarynda dowam etdirilýär.
Koronawirusyň ilkinji ýaýrawy 2019-njy ýylyň ahyrynda Uhan şäherinde bolup geçdi. Ony deňiz önümleriniň bazary bilen baglanyşdyrdylar. Geçen hepde Pekinde keseliň täze ýaýrawy bolup geçdi. Patogen infeksiýasynyň ýaýraýyş çeşmesi “Sinfadi” lomaý bazary boldy.

25.08.2025 13:42
9.2k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...

22.08.2025 18:54
3k+

Kaliforniýadaky gurakçylyk 2025-nji ýylda badam hasylynyň azalmagyna getirer

2025-nji ýylda badam hasyly Kaliforniýadaky gurakçylyk sebäpli ep-esli azalar, çünki bu ýerde badamyň global möçberiniň, takmynan, 80%-i ösdürilip ýetişdirilýär diýip, The Telegraph ýazýar. Ýagdaý köp ýurtlarda çörekçileri we süýjülik öndürijileri adaty reseptlere gaýtadan seretmäge mejbur eder...

21.08.2025 19:48
13k+

Gün özünden uly plazma zyňdy

20-nji awgustda astronomlar soňky ýyllaryň iň uly Gün hadysalarynyň birini hasaba aldy: Günüň günorta polýusyndan uly protuberanes zyňyldy. Onuň uzynlygy, takmynan, 1,5 mln kilometr boldy, bu bolsa Günüň öz diametrinden (takmynan, 1,4 mln km) hem uludyr...

18.08.2025 15:56
3.6k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...