Alymlar sazyň bütin adamzadyň uniwersal dilidigini subut etdiler

  • 27.11.2019 06:04
  • 1.9k+

Garward uniwersitetiniň barlagçylary şeýle netijä geldiler, wagtyna we olary ýöredijileriň ýaşaýan ýerine garaşsyzlykda saz dürli medeniýetleriň uniwersal dili hasaplanylýar.
Alymlar medeniýetleriň 315-si baradaky maglumatlary seljerdiler. Sazy ýa-da aýdymy şöhlelendirýän sözler ýa-da düşünjeler olaryň ählisinde hem hereket edýärdi, bu bolsa jemgyýetçilik ösüşi üçin sazyň ähmiýetiniň bardygyny tassyklaýar.
Ondan soň alymlar medeniýetleriň her birinde bar bolan däp-dessur, hüwdi we beýleki saz kompozisiýalaryny derňediler. Analiz seslenmäniň fiziki parametrleri boýunça we kompozision gurluşyň aýratynlygy boýunça geçirildi. Mundan başga-da, döwrebap professional sazandalaryň we diňleýjileriň subýektiw bahasy nazara alyndy.
Alnan maglumatlary birnäçe toparlar boýunça bölüşdirdiler, olardan iň ähmiýetli üç sany parametr, diňleýjide emosiýa oýarmaklyga ukyplylyk, däp-dessur ähmiýeti we formal derejesi boldy. Ondan soň alymlar dürli toparlardan saz kompozisiýalaryny özaralarynda we medeniýetleriň arasynda deňeşdirdiler.
Her bir medeniýetiň içindäki aýdym toparlarynyň arasyndaky tapawut dürli medeniýetleriň birmeňzeş toparlarynyň arasyndaka garanda has ýokarydy. Mundan barlag geçirijiler şeýle netijä geldiler, saz medeniýete garaşsyzlykda psihologiki dolulygy bilen uniwersaldyr.
Barlag baradaky hasabat Science žurnalynda neşir edildi.

25.08.2025 13:42
9.2k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...

22.08.2025 18:54
3k+

Kaliforniýadaky gurakçylyk 2025-nji ýylda badam hasylynyň azalmagyna getirer

2025-nji ýylda badam hasyly Kaliforniýadaky gurakçylyk sebäpli ep-esli azalar, çünki bu ýerde badamyň global möçberiniň, takmynan, 80%-i ösdürilip ýetişdirilýär diýip, The Telegraph ýazýar. Ýagdaý köp ýurtlarda çörekçileri we süýjülik öndürijileri adaty reseptlere gaýtadan seretmäge mejbur eder...

21.08.2025 19:48
13k+

Gün özünden uly plazma zyňdy

20-nji awgustda astronomlar soňky ýyllaryň iň uly Gün hadysalarynyň birini hasaba aldy: Günüň günorta polýusyndan uly protuberanes zyňyldy. Onuň uzynlygy, takmynan, 1,5 mln kilometr boldy, bu bolsa Günüň öz diametrinden (takmynan, 1,4 mln km) hem uludyr...

18.08.2025 15:56
3.6k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...