Smartfonlar kagyzdan bolup bilermi?

  • 01.06.2021 16:01
  • 8.6k+

Galyndylary gaýtadan işlemek boýunça tehnologiýalaryň ösmegi bilen, «ekologiki elektronika» degişli taslamalar hem köpelýär. Geljegi uly şeýle tehnologiýalaryň biri ABŞ-nyň Dýuk uniwersitetinde işlenip taýýarlanylýar. Onda kömür syýasyny ulanmak arkaly 3D printerde kagyza hat çykarmak mümkinçiligi bolan funksional tranzistor hödürlenildi. Bilermenleriň aýtmagyna görä, şu hili usul bilen häzirki zaman elektron gurluşlarynyň tas ählisinde ulanylýan kremniý çiplerini çalşyrmak bolar. Bu barada Euronews habar berýär.

Kremniý tranzistorlarynyň ekologiýa taýdan arassa görnüşleriniň oýlanyp tapylmagynyň esasy sebäbi galyndylaryň möçberini azaltmak bilen baglydyr. Çünki smartfonlaryň diňe birinde millionlarça tranzistorlaryň barlygy, tehnologiýalaryň ösmegi bilen bolsa olaryň gurluşlarynyň ýygy-ýygydan täzelenip durulýandygy nazara alnanda, jemgyýetiň sanlylaşdyrylmagynyň ekologiýa uly zyýan ýetirjekdigi öz-özünden düşnüklidir. Şunlukda, çipleriň 3D printerlerde çykarylmagy gaýtadan işleýän senagaty ösdürmek boýunça täze gözýetimleri açar. 

düýn 19:13
1.8k+

Pikiriň güýji bilen dolandyrylyp bilinýän robot protez gol döredildi

Alymlar operasiýa edilmezden ýa-da gymmat enjamlary ulanmazdan pikiriň güýji  bilen dolandyrylyp bilinýän robot goly döretdiler. Täze inwaziw däl “beýni-kompýuter” interfeýsi elektrodly şlem bilen işleýär we bedene oturdylmagyny talap etmeýär...

29.06.2025 12:54
4.1k+

Singapurly alymlar "derleýän" boýag döretdiler. Ol salkyn howany saklap galýar

Singapurly alymlar yssy we çygly howa şertlerinde kondisioner üçin energiýa sarp edilişini ep-esli azaldyp bilýän innowasion ak reňkli boýag döretdiler diýip, New Atlas neşiri ýazýar. Täze boýag "derleýär" – ýagny, nemi özünde saklap, gyzanda ony buglandyrýar...

26.06.2025 17:39
5.7k+

Barlaglara görä, emeli aňlar ýalan sözlemäge we manipulýasiýa etmäge hem ukyply

Uly dil modellerini (LLM) döredijiler heniz hem emeli aňyň jogaby nädip döredýändigine doly düşünmeýärler diýip, täze barlaglara salgylanýan Financial Times ýazýar. Anthropic, Google, OpenAI we xAI laboratoriýalarynda jogaplar döredilende AI-niň pikirleniş ädimini yzarlamaga mümkinçilik berýän “pikirler zynjyry” usuly ulanylýar...

22.06.2025 18:06
7.2k+

Neuralink-iň çibi oturdylan meýletinçi bir hepdede pikiriň güýji bilen wideo oýun oýnamagy öwrendi

ABŞ-nyň Aýdaho ştatynyň ýaşaýjysy Rob Greýner Neuralink kompaniýasynyň neýroçibi oturdylan altynjy meýletinçi boldy. 2022-nji ýylyň dekabryndaky awtoulag heläkçiliginden soň ysmaz bolan erkek adam indi ekrandaky kursory elleriniň kömegi bolmazdan, diňe pikir güýji arkaly dolandyryp bilýär...