“Wikipediýa” internet-ensiklopediýasyna 20 ýyl doldy

  • 19.01.2021 09:17
  • 4.9k+

2021-nji ýylyň 15-nji ýanwarynda Wikipediýa 20 ýyl boldy. Mugt internet ensiklopediýasy 2001-nji ýylda esaslandyryldy.

“Wikipediýa dünýädäki her bir adam üçin meýletinçiler tarapyndan ýazylan mugt ensiklopediýany döretmek baradaky pikir hökmünde ýüze çykdy. Bu başlangyç, göräýmäge, mümkin däl ýalydy. Emma 20 ýylyň içinde Wikipediýa taryhda iň uly açyk bilimleriň ýygyndysyna öwrüldi. Bu nähili bolup geçdi? Elbetde, Siz ýaly adamlaryň ýardam bermegi bilen” – diýlip, ensiklopediýanyň infrastrukturasyny goldaýan “Wikimedia Gaznasynyň” sahypasynda aýdylýar.

Jimmi Ueýls bilen Larri Senger tarapyndan 2001-nji ýylyň ýanwar aýynda işe girizilen Wikipediýa bu günki gün Internetde iň uly we iň meşhur salgylanma hasaplanylýar.
Taryhda açyk bilimleriň iň uly ýygyndysy tutuş dünýä boýunça 280 müňden gowrak hünärmen tarapyndan her aýda redaktirlenýär. Şu güne çenli ensiklopediýa üçin iňlis dilinde 6,2 milliondan gowrak, rus dilinde 1,6 milliondan gowrak makala ýazyldy.
Wikipediýada 316 dil wersiýasy we köp sanly ýöriteleşdirilen taslama bar. Hususan-da, ensiklopediýa türkmen dilinde elýeterli. Dogry, onuň üstündäki işler beýleki dillerdäki ýaly işjeň däl, jemi 5 874 makala ýazyldy, ýöne köp zat ulanyjylaryň işjeňligine bagly. Sebäbi Wikipediýanyň esasy aýratynlygy islendik Internet ulanyjysynyň makalalary döredip we redaktirläp bilýändigindedir.
Wikipediýa, köplenç, sahypalaryna ýalan ýa-da tassyklanmadyk maglumatlary we wandalizm goşup bilýändigi bilen tankyt edilýär. Ýöne ylmy barlaglar Wikipediýada wandalizmiň adatça derrew ýok edilýändigini görkezýär.
Belläp geçsek, Wikipediýany dörediji – telekeçi Jimmi Ueýls internet ensiklopediýasynda mahabat bermekden ýüz öwürdi, bu bolsa onlaýn ensiklopediýanyň ähmiýetliligini we meşhurlygyny üpjün etdi.

düýn 13:20
2.8k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

düýn 13:09
2.1k+

SPHEREx teleskoby alty aýyň dowamynda tutuş Älemiň jikme-jik infragyzyl kartasyny döretdi

SPHEREx kosmos teleskoby alty aýyň içinde tutuş asman sferasynyň infragyzyl şöhlelerdäki ilkinji doly kartasyny düzmegi tamamlady. Apparat adamyň gözüne görünmeýän 102 dürli spektral diapazonda ýüz millionlarça galaktikany surata aldy...

20.12.2025 19:24
2k+

NASA: Perseverance marsroweri azyndan 2031-nji ýyla çenli missiýasyny dowam etdirmäge taýýar

NASA-nyň Perseverance marsroweri birnäçe tehniki synaglardan üstünlikli geçdi we geljekki ýyllarda Marsda gözleg missiýasyny dowam etdirmäge taýýar. Bu barada Milli aeronawtika we kosmos giňişligini barlamak boýunça müdirlik (NASA) habar berdi...

20.12.2025 18:38
2.3k+

Thunderbird orbital stansiýasynyň suratlary peýda boldy: ol kosmosda açylýar

Max Space amerikan startapy giňelýän modul tehnologiýasyna esaslanýan Thunderbird täjirçilik orbital stansiýasynyň renderlerini hödürledi. Taslama stansiýanyň bir gezekde Falcon 9 raketasy bilen uçurylmagyny göz öňünde tutýar: ýygnalan görnüşde modul obtekateliň aşagyna ýerleşýär, orbitada bolsa açylyp, ilkibaşdaky möçberinden ep-esli ulalýar...