NASA stratosfera howa şarynda obserwatoriýany uçurar

  • 26.07.2020 23:26
  • 6.2k+

Kosmiki agentlik ASTHROS obserwatoriýasyny 2023-nji ýylyň dekabrynda Antarktikanyň territoriýasyndan uçurar. Missiýanyň wezipesi Ýerden elýeterli bolmadyk uzyn ýagtylyk tolkunlaryna gözegçilik etmekden ybarat bolar. Bu barada 21mm.ru habar berýär.

Astrophysics Stratospheric Telescope for High Spectral Resolution Observations at Submillimeter (ASTHROS) 2,5 metrlik parabollik tarelkadan ybarat bolan ykjam teleskopy hem-de aýnalaryň, linzalaryň we detektorlaryň toplumyny öz içine alar. Obserwatoriýa alymlara Äleme ýaş ýyldyzlaryň gowy görünýän uzak infragyzyl diapazonynda gözegçilik etmäge mümkinçilik berer. Missiýanyň çäginde ASTHROS Ýeriň atmosferasy bilen kosmosyň arasyndaky serhet hasaplanylýan Karman çyzygyndan biraz pese 40 km beýiklige galýar. Teleskopy galdyrmaga geliý bilen doldurylan 150 metrlik howa şary kömek eder. Ol obserwatoriýany buzly günorta yklymyň üstündäki howa akymynda üç hepdäniň dowamynda saklamaga mümkinçilik berer. Teleskopy taýýarlamak işi ýakynda tamamlandy. Ähli bölekleriň bolmalysy ýaly işleýändigine göz ýetirmek üçin indiki aýda ol barlagdan geçirilip başlanar.

ASTHROS Akmaýanyň ýolunda Kil ýyldyzlar toplumyndan başlap, ýyldyzyň işjeň ýagdaýda emele gelýän dört ýerinde gazyň hereketini öwrener we alnan maglumatlaryň kömegi bilen astronomlar bu sebitlerde gazyň dykyzlygynyň, tizliginiň we hereketiniň ilkinji üç ölçegli kartasyny dörederler, bu bolsa täze doglan asman ýagtylandyryjylarynyň gurşap alýan madda bilen özaragatnaşygynyň tebigatyna has gowy düşünmäge kömek eder. 

Başlangyç meýilnama laýyklykda, ASTHROS 2023-nji ýylyň dekabrynda uçurylar, şonda obserwatoriýa Antarktidadan uçup, 21-28 günüň dowamynda Günorta polýusyň daşyndan üç ýa-da dört aýlaw eder. Soňra ylmy enjam şardan aýrylar we Ýere paraşýutda düşer.

“ASTHROS ýaly howa şarynda uçuşlar kosmiki uçuşlara garanda has töwekgelçilikli, ýöne az çykdajy bilen köp zady öwrenmäge kömek edýär” – diýip, taslamanyň ýolbaşçysy, JPL inženeri Hose Saýles belleýär. 

şu gün 13:17
705

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyplydygyny görkezdi

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyply bolup çykdy. Ol «Kerbal Space Program Differential Games» atly simulýasiýadaky uçuş bäsleşiginde ikinji orny eýeledi. Bu barada «Live Science» neşiri habar berýär. Bäsleşik ilkinji gezek 2023-nji ýylda Massaçusets tehnologiýa institutynyň başlangyjy bilen geçirilip başlandy...

şu gün 10:53
1.4k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

düýn 15:46
7.9k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

düýn 15:03
8.9k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...