Alymlar uzak ömrüň esasy sebäbini anykladylar

  • 17.07.2020 23:11
  • 25k+

Britan we nemes alymlary ganyň düzüminde demiriň derejesini kadaly saklamaklyk garrylygy haýallatmagyň esasy sebäbi bolup biler diýen netijä geldiler. Ýakynda olar täze tejribe geçirdiler, tejribede 1,75 million adamyň we 60 müňden gowrak uzak ýaşan adamlaryň maglumatlary ulanyldy diýip, Sputnik agentligi habar berýär.

Barlagy geçirijiler umumy genom boýunça jemleýji statistikany, bu adamlaryň we olaryň ene-atalarynyň ömür dowamlylygyny öwrendiler hem-de umumy ömür dowamlylygy, saglyk döwri we uzak ömür bilen bagly bolan genetiki üýtgeşmeleri anykladylar. Netijede, gen toplumlarynyň – demiriň kadaly derejesine jogap berýän genom ýerleriniň üç sany toparyň ählisinde bolandygy anyklanyldy. Alymlaryň hasabyna görä, ganyň düzüminde demiriň has ýokary ýa-da pes derejesi sagdyn durmuşy kemeldýär, bu bolsa Parkinson keseline, bagyr kesellerine we organizmiň keseller bilen göreşijilik ukybynyň peselmegine getirýär. 
“Bu derejäni gözegçilikde saklamak ýaş bilen bagly zeper ýetmeleriň öňüni alyp biler. Biz demiriň metabolizmi barada gelen netijämiz näme üçin wagtyndan öň garramanyň rasionda demire baý bolan gyzyl etiň bollugy bilen baglydygyny düşündirip biler diýip çaklaýarys” – diýip, “Nature Communications” žurnaly ýazýar. Alymlar özleriniň tejribeleri ýaş bilen bagly keselleriň öňüni almak üçin enjam döretmäge kömek eder diýip umyt edýärler.

düýn 16:16
3.9k+

Türkmenistanda pandemiýalara taýýarlyk boýunça tejribe okuwlary geçirildi

1-3-nji dekabr aralygynda Aşgabatda Pandemiýalaryň öňüni almak, oňa taýýarlyk, jogap bermek we soňky dikeldiş boýunça Türkmenistanyň Hereketleriň Milli meýilnamasynyň (HMM) taslamasyny jemlemäge gönükdirilen PanPRET atly okuw maslahatlary geçirildi...

26.11.2025 12:04
7.8k+

Lancet: Aşa işlenen önümler adamyň ähli organlaryna diýen ýaly zyýan berýär

"Lancet" lukmançylyk žurnalynda çap edilen birnäçe biologik gözlegler aşa işlenip taýýarlanan iýmitleriň adamyň ähli organlaryna diýen ýaly ýaramaz täsir edip bilýändigini we ikinji görnüşli süýji keseli we beýleki keselleriň döremek howpuny ýokarlandyrýandygyny görkezdi...

23.11.2025 20:23
5.6k+

Alymlar süňkleriň öz-özüni dikeltmegine kömek etmegiň ýoluny tapdylar

Alymlar köp ýyllardan bäri süňk dykyzlygynyň peselýän we döwülme howpuny ýokarlandyrýan kesel bolan – osteoporoz keselini öwrenýärler. Häzirki dermanlar süňk dokumasynyň ýumrulmagyny haýalladýar ýa-da gysga wagtlyk onuň ösüşini höweslendirýär, emma käbirleri ýaramaz täsirleri döredýär...

23.11.2025 00:31
2.7k+

BMGÖM Türkmenistana kliniki barlaghanalar üçin enjamlary we reaktiwleri getirdi

BMG-niň Ösüş Maksatnamasy (ÖM) Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen bilelikde durmuşa geçirýän «Türkmenistanyň kliniki-barlaghana gullugyny güýçlendirmek» atly taslamanyň çäginde laboratoriýa enjamlarynyň, reaktiwleriň we sarp ediş serişdeleriniň nobatdaky tapgyryny Türkmenistana gowşurdy...