Alymlar uzak ömrüň esasy sebäbini anykladylar

  • 17.07.2020 23:11
  • 25k+

Britan we nemes alymlary ganyň düzüminde demiriň derejesini kadaly saklamaklyk garrylygy haýallatmagyň esasy sebäbi bolup biler diýen netijä geldiler. Ýakynda olar täze tejribe geçirdiler, tejribede 1,75 million adamyň we 60 müňden gowrak uzak ýaşan adamlaryň maglumatlary ulanyldy diýip, Sputnik agentligi habar berýär.

Barlagy geçirijiler umumy genom boýunça jemleýji statistikany, bu adamlaryň we olaryň ene-atalarynyň ömür dowamlylygyny öwrendiler hem-de umumy ömür dowamlylygy, saglyk döwri we uzak ömür bilen bagly bolan genetiki üýtgeşmeleri anykladylar. Netijede, gen toplumlarynyň – demiriň kadaly derejesine jogap berýän genom ýerleriniň üç sany toparyň ählisinde bolandygy anyklanyldy. Alymlaryň hasabyna görä, ganyň düzüminde demiriň has ýokary ýa-da pes derejesi sagdyn durmuşy kemeldýär, bu bolsa Parkinson keseline, bagyr kesellerine we organizmiň keseller bilen göreşijilik ukybynyň peselmegine getirýär. 
“Bu derejäni gözegçilikde saklamak ýaş bilen bagly zeper ýetmeleriň öňüni alyp biler. Biz demiriň metabolizmi barada gelen netijämiz näme üçin wagtyndan öň garramanyň rasionda demire baý bolan gyzyl etiň bollugy bilen baglydygyny düşündirip biler diýip çaklaýarys” – diýip, “Nature Communications” žurnaly ýazýar. Alymlar özleriniň tejribeleri ýaş bilen bagly keselleriň öňüni almak üçin enjam döretmäge kömek eder diýip umyt edýärler.

22.08.2025 15:19
5.1k+

Dişleriň sagdyn bolmagy üçin: Russiýada düzüminde probiotikler bolan sakgyç döredildi

Seçenow uniwersitetiniň hünärmenleri probiotiklerden we prebiotiklerden düzülen çeýnelýän sakgyç döretdiler. Uniwersitetiň metbugat gullugynyň habaryna görä, täze önüme «Reteriks» diýlip at berildi. Onuň maksady – kariýesiň, gingiwitiň we beýleki stomatologik keselleriň töwekgelçiligini azaltmakdyr...

22.08.2025 08:21
4.6k+

Russiýaly alymlar pnewmoniýany we meningiti oýaryjyny dargadýan wirusy tapdylar

Sibir Ylymlar akademiýasynyň (SO RAN) Himiýa-biologiýa we fundamental lukmançylyk institutynyň hünärmenleri pnewmoniýa, meningit, sepsis döredýän we köplenç hassahanalarda giňden duş gelýän howply bakteriýany ýok edip bilýän täze wirus-bakteriofagy açdylar diýip, «Nauka v Sibiri» neşiri habar berýär...

18.08.2025 10:02
2.2k+

ABŞ-da düzgünleşdiriji dowamly öýken keselini bejermek üçin ilkinji derman serişdesini tassyklady

ABŞ-nyň Azyk önümleriniň hiline we derman serişdelerine gözegilik müdirligi (FDA) Insmed kompaniýasynyň mukowissidozsyz bronhoektazlary bejermek üçin niýetlenen Brinsupri dermanyny tassyklady. Bu dowamly öýken keseli dem alyş ýollarynyň öwezini dolup bolmajak zeperlenmesi, dowamly üsgülewük we nemiň  artykmaç bölünip çykmagy bilen utgaşýar diýip, Reuters ýazýar...

18.08.2025 08:54
6.9k+

Oguljahan Atabaýewa “Arkadag Medisina Klasteri” toplumynyň gurluşygynyň barşy bilen tanyşdy

16-njy awgustda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti Oguljahan Atabaýewa Arkadag şäherine baryp gördi...