Norwegiýada emeli garyň kömegi bilen ereýän buzlugy halas etmek isleýärler

  • 23.04.2025 00:41
  • 7.8k+

Skandinaw daglarynyň iň beýik nokady bolan Gallhýopiggen dagyndaky ereýän buzlugy emeli garyň kömegi bilen halas etmek teklip edildi. Buzluk her ýyl 1 mln kubometr gar ýitirýär, onuň galyňlygy bolsa eýýäm 20-25 metre çenli azaldy. Eger degişli çäreler görülmese, ol ýene sekiz ýyldan ýok bolup biler diýip, NRK habar berýär.  

Dag lyžasy merkeziniň baş direktory Per Arne Wole buzlugy saklamak üçin her ýyl 700 müň kubometr emeli garyň gerekdigini aýtdy. Ol gar önümçiligi boýunça täze stansiýa merkeze 2050-nji ýyla çenli işlemäge mümkinçilik berer diýip hasaplaýar. Ýöne bu döwürden soň klimat çaklamalary näbelli bolup galýar.
Norwegiýanyň tebigy we tehniki ylymlar uniwersitetiniň dosenti Strand Edegord emeli garyň buzlugy köpeldip biljekdigini, ýöne onuň wagtlaýyn bolup, ereme möhletini birneme yza süýşürip biljekdigini belledi. NRK-nyň maglumatlaryna görä, klimatyň üýtgemegi dag lyžasy merkeziniň işini kynlaşdyryp, soňky ýyllarda Norwegiýadaky soňky beýik dag buzlugyny saklamak üçin gymmat çäreleri görmäge mejbur etdi.
Syýahatçylyk pudagy we dag lyžasynyň höwesjeňleri bu pikiri goldaýar. Pudagyň wekilleri emeli garyň önümçiligi üçin 11 mln krona ýygnamagy meýilleşdirýär. 


26.02.2025 13:57
5.8k+

Norwegiýa öý üçin ýumşak kömekçi roboty döredýär

Norwegiýanyň 1X kompaniýasy öý işlerine kömek etmek üçin niýetlenen täze modeli – Neo Gamma atly roboty hödürledi. Ol Neo Beta modeliniň ornuny çalyşdy. 1X robotlarynyň esasy aýratynlygy olaryň howpsuzlygyndadyr...

04.12.2025 13:39
6.1k+

Hytaýly alymlar howadan suw alýan “awtobus duralgasyny” döretdiler

Szýaotun Şanhaý uniwersitetiniň alymlary agyz suwuny gönüden-göni atmosfera howasyndan almaga mümkinçilik berýän tehnologiýany döretdi. Bu barada China Daily habar berýär. Bu tehnologiýa kondensasiýa, çyglylygy siňdirmek we ýylylyk nasosy ýaly usullary ulanýar...

27.11.2025 10:26
1.5k+

Alymlar ilkinji gezek biologik materiallar bolmazdan emeli beýni dokumasyny döretdi

Riwersaýddaky Kaliforniýa uniwersitetiniň bioinženerleri beýni dokumasyna meňzeş doly emeli dokumanyň döredilendigini habar berdi. Alymlara ilkinji gezek şeýle materialy hakyky biologik maddalary ulanmazdan döretmek başartdy...

11.11.2025 15:19
3.9k+

Kembrijde CO₂-ni peýdaly çig mala öwürýän “emeli ýaprak” döretdiler

Kembrij uniwersitetiniň alymlary Gün şöhlesiniň täsiri astynda kömürturşy gazyny (CO₂) we suwy peýdaly himiki maddalara öwrüp bilýän ýarym sintetik “emeli ýapragy” döredendiklerini habar berdiler. Bu enjam tebigy fotosinteziň iş prinsipini gaýtalaýar we zäherli katalizatorlary ulanmaýar, şonuň bilen hem ekologiýa taýdan arassa hasaplanýar diýip, SciTechDaily ýazýar...