Alymlar ultrases arkaly elektrik energiýasyny howa boýunça gönükdirmegi öwrendiler

  • 12.02.2025 23:53
  • 4.5k+

Ispaniýaly, finlýandiýaly we kanadaly alymlar topary ilkinji gezek ultrases tolkunlaryny ulanyp, elektrik uçgunlaryny nädip gönükdirmelidigini görkezdiler. Açyş atmosfera ylmyndan başlap, biolukmançylyga çenli tehnologiýalara bolan çemeleşmeleri üýtgedip biler diýip, Overclockers neşiri ýazýar.

Täze usul uçgunlaryň daş-töweregiň howasyny gyzdyryp, pes dykyzlykly ýerleri döredýändigine esaslanýar. Howa gyzdyrylanda giňelýär we ultrases tolkunlary ony ýokary ses amplitudaly ýerlere gönükdirýär. Bu uçguna has ýeňil howanyň yzyna düşmäge mümkinçilik berýän ýoly döredýär.
Taslamanyň esasy hünärmeni doktor Asýer Marzo uçgunlary howpsuz dolandyrmak usulynyň bir ýyldan gowrak synagdan soň işlenip düzülendigini aýtdy. Lazer tehnologiýalaryndan tapawutlylykda, ultrases göze we derä howp salmaýar, ulanmaga has ygtybarly we amatly edýär.
Alymlar tehnologiýanyň maýyplar üçin taktil stimullar ýaly, aragatnaşyksyz ulgamlary döretmekde esas bolup biljekdigine ynanýarlar. Biologiýada ony bakteriýalary öldürmek üçin ulanyp bolar, şeýle hem ol ýokary woltly elektronikada peýdaly bolup biler.


23.12.2025 18:00
4.2k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

21.12.2025 13:20
3.3k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
4.2k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...