Oba ýerlerinde 5G ulanmak saglyga howp salyp biler

  • 06.01.2025 15:33
  • 10k+

Barselonanyň Global saglyk instituty (ISGlobal) tarapyndan geçirilen barlag oba ýerlerinde 5G ulanylmagynyň saglyga zyýanly bolup biljekdigini ýüze çykardy diýip, Eurekalert habar berýär.

Alymlar radiasiýany dürli ýagdaýlarda: smartfonyň geçirijisini öçürmek, aşa köp maglumat ýüklemek we uly faýllary ibermek arkaly ölçäp gördüler. Synag 5G-niň  hemme ýerde ornaşdyrylan ýurdy bolan Şweýsariýada geçirildi.
Netijede, uly faýllar yzygiderli iberilende şäherlerde radiasiýanyň ortaça täsiri 16 mWt/m2, obalarda bolsa bu görkeziji iki esse ýokary - 29 mWt/m2 bolup çykdy. Bu tapawut oba ýerlerinde merkezi stansiýalaryň az bolmagy bilen baglanyşyklydyr - bu signalyň hilini peseldip, maglumat iberende enjamlary has köp energiýa sarp etmäge mejbur edýär.

“Biziň geçiren barlagymyzda telefonyň ölçeg enjamyndan, takmynan, 30 sm uzaklykda ýerleşendigini göz öňünde tutmalydyrys, bu netijelerimiziň radiasiýanyň hakyky täsirinden pes bolup biljekdigini aňladýar. Ykjam telefony ulanyjy telefony göwresine has ýakyn saklaýar we şeýlelik bilen, RF EMF-iň täsiri 10 esse artyk bolup biler " – diýip, barlagyň awtorlary duýdurýarlar.

Barlag merkezi stansiýalaryň gür däl ýerinde daşky gurşawa ýetirýän täsiriniň pesdigini görkezýär. Emma, şeýle ýagdaýda ykjam telefonlardan radiasiýanyň ýaýraýşy ep-esli ýokarlanýar.

"Munuň geň netijesi bar: ykjam telefonlaryň adaty ulanyjylary merkezi stansiýalaryň gür däl  ýerlerinde RF EMF radiasiýasyna has köp sezewar bolýar" – diýip, alym gysgaça netijä gelýär.

düýn 19:57
5.7k+

Hindi inženerleri uçarlar üçin “howa ýassyklaryny” oýlap tapdy

Hindi inženerleri uçarlar üçin täze howpsuzlyk ulgamyny döretdi – olar uçaryň fýuzelýažyny heläkçilik wagtynda açylyp, aşak gaçyşy ýumşatjak ägirt ýassyklar bilen örtmegi teklip edýär. Bu pikir şu ýylyň iýunynda Air India kompaniýasynyň uçary heläkçilige uçrandan soň peýda boldy...

15.09.2025 18:02
4.9k+

Astronomlar “gara ýyldyzlaryň” bardygynyň alamatlaryny tapdylar

Maks Plankyň astronomiýa institutynyň (MPIA) astronomlary irki Älemde "gara ýyldyzlar" diýilýänleriň bardygynyň alamatlaryny habar berdiler. Bu obýektler käbir gadymy galaktikalaryň adatdan daşary uly massasyny we gara girdaplaryň çalt ösüşini düşündirip bilerdi...

15.09.2025 17:55
4k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.6k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...