2024-nji ýylda Amazonkanyň basseýninde 140 müň 328 sany ýangyn hasaba alyndy. Bu 2023-nji ýyldaky bilen deňeşdirilende 42% köpdür (2023-nji ýylda ýangyn sany 98 müň 634) diýip, Braziliýanyň Milli kosmos barlaglary institutynyň (INPE) maglumatlaryna salgylanýan Phys.org habar berýär.
Ýangynyň gerimi soňky 17 ýylyň içinde örän uly bolup, 2007-nji ýyldaky 186 463 sany ýangyndan soň ikinji orunda durýar.
Hünärmenler bu ýagdaýy El-Ninýo hadysasy we howanyň üýtgemegi sebäpli dowam edýän guraklyk bilen baglanyşdyrýarlar. Şeýle-de bolsa, ýangynyň esasy sebäbi adamyň işjeňligi, ýagny oba hojalygyna degişli ýerleri arassalamak maksady bilen tokaýlaryň ýakylmagy hasaplanýar.
Ýangyn bilen bagly ýagdaýyň ýaramazlaşýandygyna garamazdan, 2024-nji ýylda tokaýlaryň çapylmagy, geçen ýyl bilen deňeşdirilende, 30%-den gowrak azaldy. Bu prezident Luis Inasiu Lula da Silwanyň ýolbaşçylygynda Amazoniýany gorap saklamagy ileri tutýan Braziliýanyň hökümetiniň tagallalarynyň netijesidir.
Şeýle-de bolsa, ýangynyň netijelerini Braziliýa, Rio-de-Žaneýro we San-Paulu ýaly iri şäherleriň ýaşaýjylary eýýäm duýup başladylar. Tokaý ýangynlaryndan gelýän goýy tüsse ilatly ýerleri örtdi, howanyň hilini ep-esli ýaramazlaşdy.
Alymlar tokaýlaryň çapylmagynyň we ýangynlaryň sanynyň köpelmeginiň howanyň kollapsyna sebäp bolup biljekdigini duýdurýarlar. Sebitde ählumumy maýlamagy çaltlaşdyrjak kömürturşy gazyny siňdirmek ukybyny ýitirmek howpy bar.
