Amazonkada tokaý ýangynlary 17 ýyllyk rekordy täzeledi. Bir ýylda ýangynyň 140 müň ojagy bellige alyndy

  • 06.01.2025 12:13
  • 9.9k+

2024-nji ýylda Amazonkanyň basseýninde 140 müň 328 sany ýangyn hasaba alyndy. Bu 2023-nji ýyldaky bilen deňeşdirilende 42% köpdür (2023-nji ýylda ýangyn sany 98 müň 634) diýip, Braziliýanyň Milli kosmos barlaglary institutynyň (INPE) maglumatlaryna salgylanýan Phys.org habar berýär.

Ýangynyň gerimi soňky 17 ýylyň içinde örän uly bolup, 2007-nji ýyldaky 186 463 sany  ýangyndan soň ikinji orunda durýar.
Hünärmenler bu ýagdaýy El-Ninýo hadysasy we howanyň üýtgemegi sebäpli dowam edýän guraklyk bilen baglanyşdyrýarlar. Şeýle-de bolsa, ýangynyň esasy sebäbi adamyň işjeňligi, ýagny oba hojalygyna degişli ýerleri arassalamak maksady bilen tokaýlaryň ýakylmagy hasaplanýar.
Ýangyn bilen bagly ýagdaýyň ýaramazlaşýandygyna garamazdan, 2024-nji ýylda tokaýlaryň çapylmagy, geçen ýyl bilen deňeşdirilende, 30%-den gowrak azaldy. Bu prezident Luis Inasiu Lula da Silwanyň ýolbaşçylygynda Amazoniýany gorap saklamagy ileri tutýan Braziliýanyň hökümetiniň tagallalarynyň netijesidir.
Şeýle-de bolsa, ýangynyň netijelerini Braziliýa, Rio-de-Žaneýro we San-Paulu ýaly iri şäherleriň ýaşaýjylary eýýäm duýup başladylar. Tokaý ýangynlaryndan gelýän goýy tüsse ilatly ýerleri örtdi, howanyň hilini ep-esli ýaramazlaşdy.
Alymlar tokaýlaryň çapylmagynyň we ýangynlaryň sanynyň köpelmeginiň howanyň kollapsyna sebäp bolup biljekdigini duýdurýarlar. Sebitde ählumumy maýlamagy çaltlaşdyrjak kömürturşy gazyny siňdirmek ukybyny ýitirmek howpy bar.


20.01.2025 16:28
18k+

ABŞ-da ýurduň iň uly elektrik stansiýasy ýandy

Kaliforniýanyň (ABŞ) Moss-Lending şäherindäki elektrik stansiýasynda ýangyn bolup geçdi. Bu barada Montereý okrugynyň adatdan daşary ýagdaýlara jogap bermek boýunça departamentine salgylanyp, Los Angeles Times...

18.01.2025 12:52
18k+

Los-Anjelesde ýangyndan ejir çekenlere Di Kaprio 1 mln dollar, Jennifer Lopes eşiklerini berdi

Los-Anjelesde dowam edýän tokaý ýangynlary sebäpli, 200 müň adam öýlerini ýitirip, mejbury göçürildi. Bu pajygaly ýagdaýda meşhur aktýorlar, aýdymçylar we kompaniýalar ejir çekenlere goldaw bermek üçin uly möçberde...

13.01.2025 16:59
19k+

2024-nji ýylda ABŞ-da tebigy betbagtçylyklaryň ýetiren zyýany $183 mlrd boldy

Geçen ýyl ABŞ-da 27 howa we klimat betbagtçylygy bolup geçdi. Häkimiýetler tebigy betbagtçylyklaryň netijelerini ýok etmek üçin tas 183 mlrd dollar sarp etmeli boldy diýlip, NOAA milli ekologiýa maglumatlary merkeziniň hasabatynda aýdylýar...

13.01.2025 00:03
12k+

Apple Los-Anjelesde ýangyndan ejir çekenlere maliýe kömegini berer

Apple kompaniýasy Los-Anjelesdäki tokaý ýangynlaryndan ejir çekenlere maliýe kömegini berjekdigi barada mälim etdi. Şeýle-de, kompaniýa şäheri dikeltmäge kömek eder. Soňky maglumatlara görä, ýangyn azyndan 11 adamyň...