Galaktikalaryň çaknyşygyndan dörän sarsgynyň ses tolkunlary Ýere gelip ýetdi

  • 27.11.2024 14:27
  • 6.9k+

Britaniýanyň alymlary taryhda owal-ahyr kosmosdan Ýere gelip ýeten iň güýçli ses tolkunlaryny hasaba aldylar. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society žurnalynyň habar bermegine görä, tolkunlar bir galaktikanyň dört sany goňşy galaktika bilen çaknyşmagy netijesinde ýüze çykypdyr.

Ýerden 290 million ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän galaktikalar topary bolan Stefanyň Kwintetinde uly göwrümli kosmiki waka bolup geçdi. Astronomlaryň berýän maglumatlaryna görä, NGC 7318b galaktikasy sagatda 3,2 million kilometr tizlik bilen hereket edip, galaktikalaryň arasyndaky galyndyly meýdança bilen çaknyşdy.

"Aslynda bu galaktikalaryň  arasyndaky  galyndyly ägirt meýdandyr" – diýip, Hartfordşir uniwersitetiniň astrofizigi Marina Arnaudowa düşündirýär. Ol çaknyşygyň plazmany we gazy gysandygyny, netijede, radiodiapazonda ýagtylanyşy işjeňleşdirip, ýyldyzlaryň döremegine sebäp bolup biljekdigini aýtdy.

Alymlaryň sözlerine görä, bu waka galaktikalaryň özara täsirini öwrenmäge we häzirki zaman kosmiki gurluşlaryň emele geliş proseslerine has gowy düşünmäge mümkinçilik berýär.
Stefanyň Kwinteti 1877-nji ýylda açyldy we ýygy-ýygydan bolup geçýän galaktiki täsirleri bilen tanalýar we "galaktiki çatryk" diýlip atlandyrylýar.


21.03.2025 17:09
6.9k+

24-25-nji martda Ýere güýçli magnit hadysasy aralaşar

2025-nji ýylyň 24-25-nji martynda güýçli magnit tupanynyň bolmagyna garaşylýar. Hünärmenleriň çaklamalaryna görä, onuň güýçlüligi K-indeksi boýunça bäş bala ýeter, bu bolsa güýçli geomagnit gozganmalaryna deň gelýär...

14.03.2025 21:27
5.8k+

2025-nji ýylyň ilkinji doly Aý tutulmasy şeýle boldy (Fotosuratlar)

Ýeriň ýaşaýjylary 14-nji marta geçilýän gije 2022-nji ýyldan bäri ilkinji gezek bolup geçen doly Aý tutulmasyna şaýat boldular. Bu täsin tebigy hadysany synlamak üçin iň amatly şertler Demirgazyk we Günorta Amerikada...

13.03.2025 14:37
3k+

Üstünde 10 aý işlenilen we $3,5 mln harçlanan «Odin» enjamy Aýyň arkasynda ýitirim boldy

Asteroidleri öwrenmek üçin uçurylan ilkinji hususy kosmos enjamy bolan "Odin", 27-nji fewralda Falcon 9 raketasy bilen uçurylan dessine ýüze çykan tehniki näsazlyklar sebäpli işini dowam etdirip bilmedi. Öndüriji...

09.03.2025 14:30
3.2k+

Starship raketasynyň 8-nji şowsuz uçuş synaglary kosmosdan surata düşürildi

Amerikaly astronawt Don Pettit SpaceX kompaniýasynyň Starship gämisiniň sekizinji synag uçuşynyň kosmosdan düşürilen suratlaryny paýlaşdy. Suratlar Halkara kosmos stansiýasyndan alyndy. «Starship-iň atmosferanyň...