Galaktikalaryň çaknyşygyndan dörän sarsgynyň ses tolkunlary Ýere gelip ýetdi

  • 27.11.2024 14:27
  • 6.9k+

Britaniýanyň alymlary taryhda owal-ahyr kosmosdan Ýere gelip ýeten iň güýçli ses tolkunlaryny hasaba aldylar. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society žurnalynyň habar bermegine görä, tolkunlar bir galaktikanyň dört sany goňşy galaktika bilen çaknyşmagy netijesinde ýüze çykypdyr.

Ýerden 290 million ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän galaktikalar topary bolan Stefanyň Kwintetinde uly göwrümli kosmiki waka bolup geçdi. Astronomlaryň berýän maglumatlaryna görä, NGC 7318b galaktikasy sagatda 3,2 million kilometr tizlik bilen hereket edip, galaktikalaryň arasyndaky galyndyly meýdança bilen çaknyşdy.

"Aslynda bu galaktikalaryň  arasyndaky  galyndyly ägirt meýdandyr" – diýip, Hartfordşir uniwersitetiniň astrofizigi Marina Arnaudowa düşündirýär. Ol çaknyşygyň plazmany we gazy gysandygyny, netijede, radiodiapazonda ýagtylanyşy işjeňleşdirip, ýyldyzlaryň döremegine sebäp bolup biljekdigini aýtdy.

Alymlaryň sözlerine görä, bu waka galaktikalaryň özara täsirini öwrenmäge we häzirki zaman kosmiki gurluşlaryň emele geliş proseslerine has gowy düşünmäge mümkinçilik berýär.
Stefanyň Kwinteti 1877-nji ýylda açyldy we ýygy-ýygydan bolup geçýän galaktiki täsirleri bilen tanalýar we "galaktiki çatryk" diýlip atlandyrylýar.


18.06.2025 13:56
6.2k+

Günde iň ýokary derejeli alawlama bolup geçdi

18-nji iýunda Günde iň ýokary X derejeli kuwwatly alawlama bolup geçdi. Bu barada Gün işjeňligine gözegçilik merkezine salgylanyp, TASS habar berýär. X1.3 derejeli alawlama soňky üç hepdede şeýle derejeli ilkinji alawlama boldy...

07.06.2025 19:01
13k+

Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykýan tüsse baryp kosmosdan hem görünýär

NASA-nyň Ýerden 1,5 million kilometr uzaklykdaky Lagranj L1 nokadynda ýerleşýän DSCOVR hemrasy Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykan tüssäni surata aldy. Surat 2025-nji ýylyň 31-nji maýynda düşürildi. Kanadadaky tokaý ýangynlary birnäçe gün bäri dowam edýär...

04.06.2025 16:13
11k+

66 sagatlap dowam eden magnit tupany tamamlandy

1-nji iýunda sagat 5:00 töweregi başlanan magnit tupanlary 3-nji iýunda 23:00 töweregi tamamlandy. Russiýanyň Ylymlar Akademiýasynyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň maglumatlaryna görä, olaryň umumy dowamlylygy 66 sagat boldy...

04.06.2025 08:06
8.9k+

Ýerden Günüň ozal görlüp-eşidilmedik takyklykdaky wideosy alyndy

Astronomlar Ýerden Günüň iň jikme-jik şekillerini almagy başardy. Munuň üçin olar ABŞ-da ýerleşýän «Uly Aýy» obserwatoriýasyndaky (Big Bear Solar Observatory) «Goode Solar» teleskobynyň kämilleşdirilen adaptasiýaly optika ulgamyndan peýdalandy, diýip «EurekAlert» ýazýar...