Galaktikalaryň çaknyşygyndan dörän sarsgynyň ses tolkunlary Ýere gelip ýetdi

  • 27.11.2024 14:27
  • 6.8k+

Britaniýanyň alymlary taryhda owal-ahyr kosmosdan Ýere gelip ýeten iň güýçli ses tolkunlaryny hasaba aldylar. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society žurnalynyň habar bermegine görä, tolkunlar bir galaktikanyň dört sany goňşy galaktika bilen çaknyşmagy netijesinde ýüze çykypdyr.

Ýerden 290 million ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän galaktikalar topary bolan Stefanyň Kwintetinde uly göwrümli kosmiki waka bolup geçdi. Astronomlaryň berýän maglumatlaryna görä, NGC 7318b galaktikasy sagatda 3,2 million kilometr tizlik bilen hereket edip, galaktikalaryň arasyndaky galyndyly meýdança bilen çaknyşdy.

"Aslynda bu galaktikalaryň  arasyndaky  galyndyly ägirt meýdandyr" – diýip, Hartfordşir uniwersitetiniň astrofizigi Marina Arnaudowa düşündirýär. Ol çaknyşygyň plazmany we gazy gysandygyny, netijede, radiodiapazonda ýagtylanyşy işjeňleşdirip, ýyldyzlaryň döremegine sebäp bolup biljekdigini aýtdy.

Alymlaryň sözlerine görä, bu waka galaktikalaryň özara täsirini öwrenmäge we häzirki zaman kosmiki gurluşlaryň emele geliş proseslerine has gowy düşünmäge mümkinçilik berýär.
Stefanyň Kwinteti 1877-nji ýylda açyldy we ýygy-ýygydan bolup geçýän galaktiki täsirleri bilen tanalýar we "galaktiki çatryk" diýlip atlandyrylýar.


20.02.2025 22:13
3.1k+

Astronomlar 2024 YR4 asteroidiniň Aý bilen çaknyşmak ähtimallygyna baha berdi

Astronomlar 2024 YR4 asteroidiniň Aý bilen çaknyşmak ähtimallygyny maslahatlaşýar. Bu hadysa Ýeriň hemrasynda asteroidi haýallatjak atmosferanyň ýoklugy sebäpli, 500 – 2000 metr diametrli krateriň döremegine getirip...

20.02.2025 13:15
5.8k+

Ýeriň aýlanyşynyň tizlenmegi sebäpli, dünýä wagtyndan bir sekunt aýrylar

Soňky ýyllarda Ýeriň aýlanyşynyň tizleşmegi sebäpli alymlar bütindünýä wagtyndan bir sekunt aýyrmaly bolarlar. Düzedişi öňümizdäki birnäçe ýylyň içinde girizilmeli bolar diýip, Bütinrussiýa Fiziko-tehniki we radiotehniki...

18.02.2025 17:09
2.2k+

Curiosity roweri Marsda adaty bolmadyk hadysany - köp reňkli mezosfera bulutlaryny surata aldy

Curiosity mars roweri Marsda seýrek atmosfera hadysasyny, ýagny doňan kömürturşy gazynyň kümüşsöw bulutlaryny surata aldy. 2025-nji ýylyň 17-nji ýanwarynda NASA-nyň Geýla kraterinde ýerleşýän apparaty Mastcam kamerasyny...

14.02.2025 17:30
6k+

Günüň üstünde 8 minutlap dowam eden güýçli alawlama boldy

Penşenbe güni Günüň üstünde iň soňky derejäniň öň ýanyndaky M klasly alawlama hasaba alyndy. Bu barada Amaly geofizika institutyna ("IPG" Federal döwlet býujet instituty) salgylaýan TASS habar berdi. Alawlama 3987...