Noýabrda seýrek duş gelýän astronomiki hadysany – “Samyr Aýyny” synlamak bolar

  • 30.10.2024 12:18
  • 6.7k+
Noýabrda seýrek duş gelýän astronomiki hadysany – “Samyr Aýyny” synlamak bolar

15-inden 16-njy noýabra geçilýän gije asmanda “Samyr Aýyny”, ýagny Aýyň Ýere seýrek golaýlamasyny synlamak bolar, şonda Aý Ýere 357 428 km golaý geler. Astronomlar şol wagt Ýeriň tebigy hemrasynyň adatdakysyndan 14% uly we 30% ýagty bolýandygyny habar berdiler diýip, RBK habar berýär.

"Samyr Aýy" ýa-da "Samyr dolan Aýy" noýabryň dolan Aýynyň gadymy ady. Aýyň möwsümleýin aýratynlyklaryny atlarda şöhlelendiren Amerikanyň ýerli halklary ony şeýle atlandyrypdyr. Sebäbi bu döwürde samyrlar gyşa işjeň taýýarlyk görýärler, bentleri gurýarlar we ätiýaçlyk azygy toplaýarlar.
Bu adalgany ilkinji gezek 1979-njy ýylda astrolog Riçard Nolle ylmy dolanyşyga girizdi, bu Aýyň Ýere iň golaýlaýan döwrüni aňladýar. Bu Aý dolmasynyň dowamynda Ýeriň hemrasy planetamyza aňrybaş ýakynlaşyp, özboluşly wizual effekt döredýär.
2025-nji ýylyň noýabr aýynda Aýyň dolmasy “Hasylly Aýdan” soň bolýar we şonuň üçin “Awly aý’ diýlip atlandyrylar. Indiki “Samyr Aýynyň” 2026-njy ýylyň 24-nji noýabrynda bolmagyna garaşylýar. Asman dury bolanda ony adaty göz bilen hem görüp bolýar, ýöne dürbi ýa-da teleskop bolsa, Aýyň ýüzüni has jikme-jik synlabam bolar.


19.11.2024 17:40
7.6k+

20-nji noýabrda Ýere güýçli magnit tupany aralaşar

Günde güýçli partlamalar plazmanyň zyňylmagyna sebäp boldy. Olar 20-nji noýabrda Ýeriň magnit meýdanyna aralaşyp, güýçli tupany döreder. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasyna...

17.11.2024 23:24
4.3k+

"Leonidler" ýyldyz süýnmesi: astronomlar asmanda sagatda 15 ýyldyz süýnmäniň peýda bolmagyna garaşýarlar

6-njy noýabrdan 30-njy noýabr aralygynda hereketde bolýan “Leonidler” meteor akymy iň ýokary işjeňligine 18-nji noýabrda, ýagny duşenbe gijesinde ýeter. Bu barada Moskwa Planetariumynyň metbugat gullugy habar berýär...

09.11.2024 11:52
9.6k+

Gün bäş sany güýçli alawlama barabar bolan energiýany çykardy: munuň Ýere nähili täsiri bar?

6-njy we 7-nji noýabrda Gün iň ýokary hasaplanýan "X" klasynyň dört-bäş alawynyň energiýasyna deň bolan ýigrimi töweregi M derejeli alaw zyňdy. Bu barada Kosmos gözleg institutynyň Gün astronomiýasynyň barlaghanasyna...

06.11.2024 16:56
7.4k+

7-nji noýabrda Ýerde G1 topara degişli magnit hadysasy bolar

Penşenbe güni Ýeri G1 klasly gowşak magnit tupany gurşap alar. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-ýer fizikasy institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasyna salgylanyp, RBK habar berýär. Barlaghananyň...