Noýabrda seýrek duş gelýän astronomiki hadysany – “Samyr Aýyny” synlamak bolar

  • 30.10.2024 12:18
  • 6.9k+

15-inden 16-njy noýabra geçilýän gije asmanda “Samyr Aýyny”, ýagny Aýyň Ýere seýrek golaýlamasyny synlamak bolar, şonda Aý Ýere 357 428 km golaý geler. Astronomlar şol wagt Ýeriň tebigy hemrasynyň adatdakysyndan 14% uly we 30% ýagty bolýandygyny habar berdiler diýip, RBK habar berýär.

"Samyr Aýy" ýa-da "Samyr dolan Aýy" noýabryň dolan Aýynyň gadymy ady. Aýyň möwsümleýin aýratynlyklaryny atlarda şöhlelendiren Amerikanyň ýerli halklary ony şeýle atlandyrypdyr. Sebäbi bu döwürde samyrlar gyşa işjeň taýýarlyk görýärler, bentleri gurýarlar we ätiýaçlyk azygy toplaýarlar.
Bu adalgany ilkinji gezek 1979-njy ýylda astrolog Riçard Nolle ylmy dolanyşyga girizdi, bu Aýyň Ýere iň golaýlaýan döwrüni aňladýar. Bu Aý dolmasynyň dowamynda Ýeriň hemrasy planetamyza aňrybaş ýakynlaşyp, özboluşly wizual effekt döredýär.
2025-nji ýylyň noýabr aýynda Aýyň dolmasy “Hasylly Aýdan” soň bolýar we şonuň üçin “Awly aý’ diýlip atlandyrylar. Indiki “Samyr Aýynyň” 2026-njy ýylyň 24-nji noýabrynda bolmagyna garaşylýar. Asman dury bolanda ony adaty göz bilen hem görüp bolýar, ýöne dürbi ýa-da teleskop bolsa, Aýyň ýüzüni has jikme-jik synlabam bolar.


18.06.2025 13:56
6.2k+

Günde iň ýokary derejeli alawlama bolup geçdi

18-nji iýunda Günde iň ýokary X derejeli kuwwatly alawlama bolup geçdi. Bu barada Gün işjeňligine gözegçilik merkezine salgylanyp, TASS habar berýär. X1.3 derejeli alawlama soňky üç hepdede şeýle derejeli ilkinji alawlama boldy...

07.06.2025 19:01
13k+

Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykýan tüsse baryp kosmosdan hem görünýär

NASA-nyň Ýerden 1,5 million kilometr uzaklykdaky Lagranj L1 nokadynda ýerleşýän DSCOVR hemrasy Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykan tüssäni surata aldy. Surat 2025-nji ýylyň 31-nji maýynda düşürildi. Kanadadaky tokaý ýangynlary birnäçe gün bäri dowam edýär...

04.06.2025 16:13
11k+

66 sagatlap dowam eden magnit tupany tamamlandy

1-nji iýunda sagat 5:00 töweregi başlanan magnit tupanlary 3-nji iýunda 23:00 töweregi tamamlandy. Russiýanyň Ylymlar Akademiýasynyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň maglumatlaryna görä, olaryň umumy dowamlylygy 66 sagat boldy...

04.06.2025 08:06
8.9k+

Ýerden Günüň ozal görlüp-eşidilmedik takyklykdaky wideosy alyndy

Astronomlar Ýerden Günüň iň jikme-jik şekillerini almagy başardy. Munuň üçin olar ABŞ-da ýerleşýän «Uly Aýy» obserwatoriýasyndaky (Big Bear Solar Observatory) «Goode Solar» teleskobynyň kämilleşdirilen adaptasiýaly optika ulgamyndan peýdalandy, diýip «EurekAlert» ýazýar...