Alymlar astronawtlary Marsdaky radiasiýadan goramak üçin täze çözgütleri tapdylar

  • 25.08.2024 13:48
  • 6.5k+

Abu-Dabidäki Nýu-Ýork uniwersitetiniň Astrofizika we kosmos ylymlary merkeziniň hem-de Gresiýanyň Patras uniwersitetiniň barlagçylary astronawtlary Marsdaky radiasiýadan netijeli gorap biljek materiallary kesgitlediler.

The European Physical Journal Plus-da neşir edilen barlagda alymlar kosmiki radiasiýa şertlerinde dürli materiallara baha bermek üçin kompýuter simulýasiýalaryny ulandylar.
Olaryň iň netijelisi plastik we rezin düzümli birleşmeler, şeýle hem Mars  regoliti bolup çykdy. Bu materiallar Gyzyl Planetada uzak möhletli missiýalaryň howpsuzlygyny ýokarlandyrjak, ýaşamak üçin goragly gurşawlar we skafandrlar  üçin esas bolup biler. Goşmaça barlag kosmos tehnologiýasynda giňden ulanylýan alýuminiň beýleki pes atom sanly materiallar bilen birleşdirilende peýdaly boljakdygyny görkezdi.

“Bu astronawtlaryň howpsuzlygyny ýokarlandyrar we Marsa uzak möhletli missiýalary amala aşyrmagy hakykata hasam golaýlaşdyrar. Bu adamyň kosmosy özleşdirmeginiň geljegini we Marsda adamlar üçin bazanyň döredilmegini, şol sanda BAE-nyň “Mars 2117” taslamasyny we 2117-nji ýyla çenli Marsda şäher döretmek maksadyny goldaýar" – diýip, barlagyň awtorlarynyň biri Dimitr Atri belledi.


düýn 18:00
2.5k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

düýn 13:31
4.5k+

Mihaela Benthaus maýyp arabasynda kosmosa uçan ilkinji adam boldy

Germaniýaly 33 ýaşly aerokosmos inženeri Mihaela Benthaus maýyp arabasynda kosmosda bolup gören ilkinji adam hökmünde taryha girdi. Uçuş Blue Origin kompaniýasynyň New Shepard suborbital kapsulasynda amala aşyryldy diýip, CNN habar berýär...

22.12.2025 14:44
3k+

NASA Günüň ýüzündäki plazma partlamasynyň iň jikme-jik kadrlaryny çap etdi

NASA-nyň Parker Solar Probe apparaty Günüň ýüzünden zyňylýan Gün maddasynyň şu wagta çenli iň aýdyň suratlaryny almagy başardy. Suratlarda gyzgyn plazmanyň bir böleginiň partlamadan soň kosmosa gitmän, tersine, yzyna öwrülip, ýyldyza tarap "U-öwrümini" amala aşyrýandygy görünýär...

21.12.2025 13:20
3.2k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...