Alymlar “Garaňky kometalaryň” hereketini çaklap bolmaýanlygy sebäpli, olary howply hasaplaýarlar

  • 21.07.2024 13:11
  • 6.9k+

Alymlar Ýer üçin howp döredýän kosmos obýektleriniň täze görnüşini: “garaňky kometalary” tapdylar. Saturnyň dartyş güýji sebäpli Gün ulgamynda peýda bolan, çalt aýlanýan bu obýektler asteroidleriň we kometalaryň häsiýetlerini özünde jemleýär diýip, Live Science ýazýar.

"Garaňky kometalar" bulam-bujar orbitalarda hereket edýär, häzirki gurallar bilen  düýbünden görüp bolmaýar diýen ýaly we ugruny üýtgedip durýar, bu bolsa olaryň hereketini öňünden çaklamaga mümkinçilik bermeýär. Olaryň düzümine suw we uçýan elementler girýär, şol sebäpli olary Ýerdäki ýaşaýşyň “ata-babasydyr” diýip çaklasa bolar.
Mümkin bolan peýdalaryna garamazdan, “garaňky kometalar” çynlakaý howp döredýär. Tizliginiň ýokarydygy we häzirki ýüze çykaryş ulgamlaryna görünmezligi  onuň hereketini çaklamagy kynlaşdyrýar. Alymlar Ýeri mümkin bolan howplardan goramak strategiýasyny işläp düzmek üçin bu asman jisimleriniň “populýasiýasyny” öwrenmegiň zerurdygyny nygtaýarlar.


düýn 20:55
1.6k+

Hytaýda kosmos jümmüşini öwrenmek boýunça dünýäde ilkinji assosiasiýa döredildi

Hytaýyň Hefeý şäherinde (Anhoý welaýaty) Kosmos jümmüşini öwrenmegiň halkara assosiasiýasy (International Deep Space Exploration Association, IDSEA) resmi taýdan işe başlady. Ol doly derejede bu ugra ünsi gönükdirýän dünýäde ilkinji ylmy gurama boldy...

düýn 11:41
2.3k+

Alymlar Ýerde Merkuriniň ilkinji bölekleriniň tapylandygyny habar berdiler

Afrikada tapylan iki meteorit Merkuriý planetasynyň ylma mälim bolan ilkinji bölekleri bolup çykdy. Bu barada Icarus ylmy žurnaly habar berýär. Eger ylmy çaklama tassyklansa, bu Ýerde Güne iň golaý planetanyň meteoritleriniň tapylmagyna degişli ilkinji ýagdaý bolar...

07.07.2025 13:17
1.9k+

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyplydygyny görkezdi

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyply bolup çykdy. Ol «Kerbal Space Program Differential Games» atly simulýasiýadaky uçuş bäsleşiginde ikinji orny eýeledi. Bu barada «Live Science» neşiri habar berýär. Bäsleşik ilkinji gezek 2023-nji ýylda Massaçusets tehnologiýa institutynyň başlangyjy bilen geçirilip başlandy...

07.07.2025 10:53
3.5k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...