Seýrek hadysa: dünýäde iň gurak çöl gülledi

  • 15.07.2024 13:59
  • 18k+

Çilide üýtgeşik hadysa bolup geçdi: adatça, özüniň guraklygy bilen belli bolan Atakama çöli gülledi. Ozal jansyz çägeler bilen örtülen ýer indi ak we benewşe güllere büreldi.

Ýerli ýaşaýjylaryň arasynda “deserto florido” (ispan dilinden terjime edilende – “gülleýän çöl”) adyny alan bu hadysa 5-7 ýylda bir gezek we diňe haçan-da çöl ösümlikleriniň tohumlarynyň gögermegi üçin ýeterlik derejede ygal ýagan ýagdaýynda bolup geçýär. Alymlar soňky 40 ýylda 15 şeýle hadysanyň bolandygyny we diňe sentýabr – noýabr aýlarynda bolandygyny nygtaýarlar. Ýöne şu ýyl gülleme garaşylmadyk ýagdaýda ir başlady we bu howanyň üýtgemegi bilen baglanyşdyrylýar.
Atakamany bezeýän güller Nolana paradoxa görnüşine degişli bolsa gerek. Bu gysga birýyllyk ösümlikleriň ösen kök ulgamy ýok we bol çyglylygyň gysga döwürlerine çalt uýgunlaşýar.

2022-nji ýylda Atakama çöli milli seýilgäh diýlip ykrar edildi, şonuň üçin islendik ösümlikler we haýwanlar, şol sanda süýrenijiler, guşlar we hatda mör-möjekler gorag astyndadyr. Şeýle-de bolsa, bu özboluşly tebigy hadysanyň şaýady bolmak isleýän köp sanly syýahatçylar üçin böwet bolmaýar.
Geljekde Atakamada ygalyň mukdarynyň köp bolmagyna garaşylýar, bu has ýaýraň güllemä we ösümlikleriň tutuş çöle ýaýramagyna getirip biler.


27.06.2025 20:25
14k+

Dünýäniň iň gurak ýerleriniň biri bolan Atakama çölüni gar örtdi

Çiliniň demirgazygynda Atakama çölünde gar ýagdy. Bu çöl Ýer ýüzünde iň gurak sebitleriň biri hökmünde tanalýar. Şeýle-de bolsa, bu seýrek hadysa ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) obserwatoriýasynyň sosial ulgamlarynda paýlaşylan wideolarynda görkezildi...

20.06.2025 22:51
4.6k+

16 mlrd login we parol internete syzdyryldy. Bu taryhda iň uly syzyş

Internete Google, Apple, Facebook akkauntlaryndan we dünýädäki beýleki meşhur platformalardan 16 milliard login we parol syzdy. Bu barada Forbes habar berip, muny taryhda iň uly maglumat syzmasy diýip atlandyrýar...

19.06.2025 09:56
8k+

Ispaniýada we Portugaliýada aprelde bolup geçen köpçülikleýin tok öçmäniň sebäbi belli boldy

Ispaniýanyň Ekologiýa we demografiýa ministrligi 28-nji aprelde tutuş Ispaniýany we goňşy Portugaliýany elektrik energiýasyz galdyran sebit derejesindäki blekauty (köpçülikleýin tok öçmek) derňemegiň netijelerini hödürledi...

18.06.2025 13:57
7.1k+

Indoneziýadaky wulkanyň kül sütüni 10 kilometr beýiklige ýetdi

Indoneziýada Lewotobi Laki-laki wulkany atylyp başlandy diýip, SindoNews neşiri habar berýär. Ýerli wulkanologiýa merkeziniň maglumatlaryna görä, kül sütüni dagyň çür depesinden 10 müň metre göterildi. Wulkana gözegçilik nokadynyň işgärleri ýerli ýaşaýjylara we syýahatçylara wulkanyň golaýynda bolmagyň howpludygyny duýdurdy...