Gözlegçi alym-astronom Kopernigiň ýüz keşbini dikeltdi

  • 30.03.2024 08:25
  • 8.1k+

Polşaly alym Nikolaý Kopernik (1473-1543) häzirkizaman astronomiýasynyň esaslandyryjysy hasaplanýar. Ol Ýeriň we ähli planetalaryň Günüň daşyndan aýlanýandygyny görkezýän dünýäniň geliosentrik sistemasyny hödürledi.

Ýöne astronomyň we matematigiň ýaşan wagtyndan portretler saklanmandyr, şonuň üçin onuň nähili bolandygy anyk belli däl, biziň günlerimize gelip ýeten Kopernigiň portreti bolsa 1580-nji ýylda, ýagny alymyň ölüminden 37 ýyl soň çekilipdir.
Braziliýaly gözlegçi we 3D dizaýneri Sisero Morais muny düzetmek kararyna geldi. Öň, biz onuň 700 ýylda ilkinji gezek italiýaly şahyr Dante Aligýeriniň ýüz keşbini dikeldip bilendigini habar beripdik.
Indi Morais Kopernigiň çak bilen meşhur astronoma degişli bolan kelle süňküne esaslanýan ýüz keşbini dikeltdi diýip, Daily Mail habar berýär.
Gözlegçi kelle süňküniň ýetmeýän böleklerini döretmek we soňra ýüzi modelirlemek üçin kompýuter tomografiýasyny ulandy. Moraisiň işiniň netijesi 1580-nji ýylda çekilen Kopernigiň portretine meňzeýär.
Şeýle-de, Morais agzy kerpiçli jaýlanan XVI asyryň aýalynyň ýüz keşbini dikeltdi. Bu 2006-njy ýylda mergi keseliniň pidalarynyň köpçülikleýin mazarynda tapylan aýalyň kelle süňküne esaslanýar.
Onuň agzyna gysdyrylan kerpiç alymlary onuň öz wagtynda “wampir” hasaplanan bolmagynyň ähtimaldygy baradaky pikire getirdi.
Morais kerpijiň aýalyň agzyna onuň ölüminden soň bilkastlaýyn goýlandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin kelle süňküniň we diş dugasynyň modelini döredip hem-de penopolistiroldan kerpijiň nusgasyny ýasap, birnäçe tejribe geçirdi. Netijeler muny hiç hili zyýan ýetirmezden edip boljakdygyny görkezdi.
Şeýlelikde, Kopernigiň ýüz keşbiniň dikeldilmegi onuň şahsyýetine has çuňňur düşünmäge, “wampiriň” gözlegi bolsa XVI asyrdaky ölümler we keseller barada düşünje almaga mümkinçilik berer.


şu gün 17:55
358

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

şu gün 09:54
2.5k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

şu gün 09:48
766

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

düýn 23:25
2.7k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...