1-nji sentýabr: birinji synp okuwçylarynyň ene-atalary nämeleri bilmeli

  • 31.08.2023 23:43
  • 19382
1-nji sentýabr: birinji synp okuwçylarynyň ene-atalary nämeleri bilmeli

Mekdepde birinji ýyl çaganyň we onuň ene-atasynyň durmuşynda möhüm tapgyrdyr. Ir turmak, synpdaşlar bilen aragatnaşygy ýola goýmak we öý işlerini ýerine ýetirmek çagada dartgynlylyk ýagdaýyny döredip biler. Ene-atalaryň çaganyň täze gurşawa öwrenişmegine nähili kömek edip biljekdigi barada käbir maslahatlary ýetirýäris.

Çaga bilen möhüm zatlary ara alyp maslahatlaşyň:
“Çaganyň bilmeli zatlary barada aýdyň: onuň ady we familiýasy, ýaşy, ene-atasynyň atlary we aragatnaşyk maglumatlary. Şeýle-de, çaga ony mekdepden kimiň alyp gaýdyp biljekdigini we alyp gaýdyp bilmejekdigini hem bilmelidir” – diýip, hünärmenler belleýär.

Toparda özüňi alyp barmagyň düzgünleri barada aýdyň: Mekdep deň-duşlar bilen resmi aragatnaşyk üçin ilkinji tejribedir. Köplenç, bu wagta çenli çaganyň eýýäm dostlary, ýoldaşlary bolýar, ýöne synpdaşlar bilen gatnaşygy ýola goýmak örän kyn bolup biler. Psihologlar maşgala gymmatlyklaryny mysal hökmünde ulanyp, toparda özüňi alyp barmagyň düzgünlerini öwretmegi maslahat berýär.
“Mysal üçin: birek-birege hormat goýmaly, dawa-jenjellerde şahsyýeti kemsitmeli däl. Eger bir zady halamaýan bolsaň, anyk “ýok” diýip jogap bermeli. Başga biriniň “bolanok” jogabyna hormat goýmaly. Kesekiniň zadyny soramazdan almak gadagandyr”.
Psihologlar “Eger örän gyssagly bolsa, gürleýäniň sözüni bölýändigiň üçin ötünç sorap, öz islegiňi aýt” – diýen sözleriň çaga toparda “bolmaga” utanmazlygy öwretmekde kömek edýändigini belleýärler.

Öý işleriniň ýerine ýetirilişini gurnaň: Öý işlerini ýerine ýetirmek üçin şol bir wagty saýlaň. Çaganyň ýadamazlygy üçin ilki kyn ýumuşdan başlap, iň ýönekeýine geçmeli.

Uky režimini berjaý ediň: Hünärmen çaga gowy ukusyny alan ýagdaýynda, mekdebe ir turmagyň mümkindigini belleýär. Psiholog uky režimini hatda dynç günleri hem berjaý etmegi maslahat berýär.

Çaga özbaşdaklygy öwrediň: Çaga ene-atasy üçin hemişe çaga bolup galýar, ýöne özbaşdaklygy gazanmak onuň ösüşinde möhüm ädimdir. Psiholog çaganyň özbaşdak bolmagyna kömek etmek üçin birnäçe maslahatlary berýär:

1. Şahsy görelde – siziň ýakyn kömekçiňiz. Eger çaga “Men başaramok, maňa kömek et” diýse, meseläni şol wagt çözjek bolmaň. “Gel, bile ýerine ýetireli, men häzir saňa öwrederin” diýen sözler bilen çagany ruhlandyryň.
2. Çägi kesgitläň we ony şeýle düşündiriň: “Seniň özüň edip biljek zatlaryň bar, men olary seniň deregiňe etmerin”.
3. Öz çagaňyza ynanyň, kiçijik ädimler bilen onuň ähli işiniň başa barjakdygyny ýatladyp duruň.

Psihologlar çaganyň mekdebe gitmäge isleginiň bolmazlygyny adaty hasaplaýarlar. Olar çaganyň öwrenişmegi üçin biraz wagt gerek boljakdygyny belleýärler.
Şeýle-de, psiholog çagany emosional taýdan goldamagy maslahat berýär.

düýn 18:27
13139

Türkmen mekdep okuwçylary 2024/25-nji okuw ýyly üçin «FLEX» maksatnamasyna gatnaşmaga çagyrylýar

Halkara bilim boýunça Amerikan Geňeşleri 2024/25-nji okuw ýyly üçin “FLEX” maksatnamasy boýunça ýokary synp okuwçylary üçin synaglaryň tertibini yglan etdiler. Bäsleşigiň ýeňijileri geljek okuw ýylynyň dowamynda...

21.09.2023 16:08
11370

Bilim ministrligi we ÝUNISEF Aşgabatda Robot festiwalyny geçirerler

23-24-nji sentýabrda Aşgabatda Büzeýin etrabyndaky 97-nji orta mekdepde Türkmenistanyň Bilim ministrligi BMG-niň Çagalar gaznasy bilen bilelikde türkmen mekdep okuwçylarynyň arasynda bilim beriş robot tehnikasy...

17.09.2023 03:28
42113

Bilim ministrligi Türkiýede bilim alýan türkmenistanlylara bildiriş etdi

Türkmenistanyň Bilim ministrligi Türkiýäniň ýokary okuw mekdepleriniň diplomlaryny ykrar etdirmek üçin edilmeli işler barada habar berýär. Muny ORIENT agentligi ýetirýär. Türkiýe Respublikasynyň hünär bilim edaralaryny...

14.09.2023 06:47
30493

Beýik Britaniýada talyp hakly okamak isleýän türkmenistanlylaryň resminamalary kabul edilip başlandy

Beýik Britaniýada "Chevening" maksatnamasy esasynda magistratura bilim derejesi boýunça okamak isleýän türkmenistanlylaryň resminamalary kabul edilip başlandy. Ýurduň iň abraýaly ýokary okuw mekdeplerinde talyp...