Alymlar ilkinji gezek yssy howa akymyna at goýdular

  • 17.08.2022 22:46
  • 28k+

Ispan alymlary 24-27-nji iýul aralygynda Sewilýada temperaturanyň Selsiýa boýunça  44,4 derejä  göterilmegine sebäp bolan yssy howa akymyna at dakdylar. Ol «Zoi» diýlip atlandyryldy diýip, Science Alert habar berýär.

Sewilýa uniwersitetiniň dosenti Hose Mariýa Martin Olalla bu - adatdan daşary temperaturalar we olaryň getirýän howpy barada jemgyýetçiligi habarly etmäge täze synanyşyk diýip belledi.
Gaý-tupanlara öz atlarynyň dakylýandygy bireýýämden bäri mälimdir. Soňky ýyllarda gyşky gomlara hem at goýmak ýoň boldy (ilkinji gezek şeýle ýagdaý 2012-nji ýylda ABŞ-da boldy). Ýöne adatdan daşary yssa at goýluşy ilkinji gezekdir.
Yssy akymy – bu häki-bir ýöne jöwzaly howa däl diýip, alymlar belleýärler.  Bu adalga – üç günden az bolmadyk wagtyň dowamynda meteostansiýalaryň azyndan 10%-niň gije-gündiziň dowamyndaky kadanyň ep-esli ýokarlanandygyny bellige almagy diýip düşünilýär.
BSGG-niň hasaplamalaryna görä, 2000-2016-njy ýyllar aralygynda adatdan daşary yssynyň täsirine sezewar bolýanlaryň sany her ýyl 125 million adam köpelipdir. Ýokary temperatura adamy heläk edip bilýär, aýratynam ol ýitileşen keselleri bolan gartaşan adamlar üçin hasam howpludyr. 


04.06.2025 15:21
1.2k+

Barlaglar döredijilik sapaklarynyň çagalaryň sözleýiş ukybyny gowulandyrýandygyny görkezdi

Russiýanyň Witus Bering adyndaky Kamçatka döwlet uniwersitetiniň barlagçylary döredijilik taslamalarynyň sözleýişinde bozulmalary bolan mekdebe çenli ýaşly çagalaryň bu ukybyny gowulandyrmaga kömek edýändigini subut etdiler...

03.06.2025 21:02
9.8k+

Argentinadaky gazuw-agtaryş işlerinde «garynja adamyň» galyndylary tapyldy

Argentinanyň Katamarka prowinsiýasynyň San-Fernando şäherinde gurluşyk işleri alnyp barylýan wagty, işçiler içinde adam galyndylary bolan iki sany jaýlama urnasyny tapdylar. Olaryň birinde şekili örän uzyn bolan kelleçanak hem bardy...

03.06.2025 21:00
3.8k+

Siriýada 4500 ýyllyk gadymy çaga oýnawaçlary tapyldy

Daniýanyň Milli muzeýinden arheologlar 1930-njy ýyllarda Siriýanyň Hama şäherinden tapylan käbir keramika bölekleriniň, aslynda, çagalaryň şaňňyrdy oýnawaçlary bolandygyny ýüze çykardy. 4500 ýyl ozal bäbekler bu şakyrdawuklar bilen oýnapdyr...

03.06.2025 17:00
5.1k+

Gwatemalada ýaşy tas 3 müň ýyl bolan gadymy maýýa şäheriniň harabalygy tapyldy

Arheologlar Gwatemalada ýaşy tas üç müň ýyl bolan gadymy maýýa şäheri Los-Abuelosyň harabalygyny tapdy. Bu barada ýurduň Medeniýet ministrligine salgylanyp, The Guardian habar berýär. Şäher ýurduň demirgazygyndaky El-Peten departamentinde, meşhur binagärlik toplumy Uahaktundan 21 km uzaklykda ýerleşýär...