Gan topary bilen howply keselleriň arabaglanyşygy ýüze çykaryldy

  • 09.05.2021 19:30
  • 11k+

Şwesiýaly alymlar adamyň gan topary bilen howply keselleriň arasyndaky baglanyşygy anyklamak maksady bilen, ýörite barlag geçirdiler. Olar belli bir gan toparly adamlaryň käbir kesellerden has köp ejir çekýändiklerine göz ýetirdiler. Bu barada 360tv.ru habar berdi.

Şwesiýaly alymlar barlagyň netijelerini "eLife" ylmy žurnalynda çap etdiler. Hünärmenler bäş million hassanyň lukmançylyk ýazgylaryny gözden geçirdiler. Netijede, belli bir gan toparly adamlarda has ýygy duş gelýän 49 keseli hasaba aldylar.
Mysal üçin, olar tromboz köplenç ikinji gan toparly adamlarda ýüze çykýar diýen netijä geldiler. Birinji toparda ganyň gatama howpy ýokarlanýar. Şol bir wagtyň özünde, birinji topara we oňyn Rh faktoryna eýe bolan aýallar göwrelilik döwründe köplenç gipertoniýadan ejir çekýärler.
Şeýle hem, hünärmenler üçünji gan toparyna eýe bolan adamlaryň böwrek daşlaryndan az ejir çekýändigini anykladylar. Şeýle hem barlagyň awtorlary alnan maglumatlary tassyklamak üçin goşmaça işleri geçirmegiň zerurdygyny nygtaýarlar.

21.11.2025 23:19
6.6k+

Awstraliýada 55 mln ýyl ozal ýaşan krokodilleriň ýumurtgalarynyň bölekleri tapyldy

Awstraliýanyň gündogaryndaky Murgon şäherinde krokodilleriň ýitip giden toparynyň ýumurtgalarynyň ýurtda iň gadymy bölekleri tapyldy. Tapyndy alymlara bu haýwanlara we olaryň ýaşaýyş gurşawyna has gowy düşünmäge mümkinçilik berer diýip, Täze Günorta Uels uniwersiteti habar berýär...

21.11.2025 11:53
6.5k+

Iň uzyn suwasty internet kabeli 2Africa dünýä ilatynyň üçden birini gurşap aldy

Meta dünýäde açyk elýeterlilikdäki iň uzyn suwasty kabel ulgamy bolan 2Africa-nyň esasy infrastrukturasynyň gurluşygynyň tamamlanandygyny habar berdi. Taslama Gündogar we Günbatar Afrikany birleşdirip, yklymyň Ýakyn Gündogar, Günorta Aziýa we Ýewropa bilen arabaglanyşygyny üpjün edýär...

20.11.2025 11:50
3.8k+

Alymlar ilkinji gezek 40 müň ýyllyk mamontyň RNK-syny açyklap başardylar

Halkara alymlar topary Ýakut mamontlarynyň galyndylaryndan ilkinji gezek matrisa RNK (mRNK) molekulalaryny alyp, açyklamagy başardylar. Bu molekulalar, öýjükleriň beloklary döretmek üçin ulanýan genleriň işleýän göçürmeleridir...

19.11.2025 13:32
3.5k+

Emeli aňly robotlaryň ählisi adam üçin howpsuzlyk synagyndan geçip bilmediler

Uly dil modelleri (UDM) arkaly dolandyrylýan robotlar diskriminasiýa meýillidigini we adamlara fiziki zyýan ýetirip biljek hereketleri makullamaga çalşandygyny görkezdiler. London Korollyk kollejiniň we Karnegi-Mellon uniwersitetiniň alymlary bilelikdäki gözlegleriniň netijesinde şeýle netijä geldiler...