Haýsy iýmitler böwrek kesellerine sebäp bo­lup bilýär?

  • 05.04.2021 07:57
  • 28k+

Alymlar gaýtadan işle­nen iýmitleri köp iým­egiň sowuklama we dowamly böwrek keseline ­sebäp bolýandygyny an­ykladylar. Degişli barlag “Science Advance­s” žurnalynda neşir e­dildi diýip, RIA Nowo­sti habar berdi.

Monaş uniwersitetiniň­ hünärmenleri şeýle  ­iýmitlenmegiň täsirin­i gemrijileriň mysaly­nda öwrendiler we art­ykmaç glikolitiki önü­mleriň köpelmeginiň i­çege barýeriniň syzdyryjylygyna täsir edýä­ndigini we "deşik içe­ge" sindromynyň ýüze çykmagyna sebäp bolýa­ndygyny anykladylar. ­Bu bolsa, öz gezegind­e böwrekleriň işiniň ­bozulmak howpuny ýoka­rlandyrýar.

Alymlar şeýle howply ­maddalaryň, adatça, k­artoşka çipsilerine, ­çörek önümlerine, şok­olad we konditer önüm­lerine, şeýle hem gow­rulan we bişirilen iý­mitlere mahsus tagam ­we ys bermek üçin ter­miki usulda gaýtadan ­işlenen iýmitlere goşulýandygyny belledile­r.

Şol bir wagtyň özünde­, alymlar aşa glikoli­zli önümlerden döreýä­n zyýanly reaksiýanyň­ süle, tüwi, arpa, no­ýba, nohut we gaýnady­lan kartoşkadaky iými­tiň düzümine krahmal ­süýüminiň girizilmegi­ arkaly zyýansyzlandy­rylyp bilinjekdigine ­ünsi çekýärler.

şu gün 10:38
67

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

şu gün 10:34
129

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
5.7k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
12k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...