Alymlar almanyň beýni üçin peýdaly häsiýetlerini subut etdiler

  • 13.02.2021 17:43
  • 10k+

Almanyň düzüminde saklanýan tebigy birleşmeler täze beýni öýjükleriniň öndürilmegine itergi berýär. Bu bolsa ýady we kognitiw funksiýalary kämilleşdirmäge kömek edýär.

Almany beýni üçin peýdaly edýän himiki maddalara fitonutrientler diýilýär. Şeýle birleşmeler gyzyl üzümde we gök çaýda hem bar. Alymlar olaryň käbir organlara, şol sanda beýnä hem täsir edýändigini anykladylar. Bu barada riafan.ru habar berýär.
Kwinslend uniwersitetiniň awstraliýaly alymlary Germaniýanyň Drezden şäherindäki neýrodegeneratiw keselleri merkezinden kärdeşleri bilen bilelikde käbir fitonutrientleriň ýokary konsentrasiýasynyň neýrogeneze – kelle beýnisinde täze neýronlaryň emele gelme prosesine itergi berýändigini anykladylar.
Geçirilen tejribäniň netijeleri barlaghanada ösdürilip ýetişdirilen uly syçanlaryň beýni öýjükleriniň has köp neýronlary döredendigini we öýjük kulturasyna almada saklanýan fitonutrientler bolan kwersetin ýa-da digidroksibenz kislotasy (DHBA) goşulsa, ölümden has gowy goraglydygyny görkezdi.
Barlagyň awtorlary beýleki tebigy miwe birleşmeleriniň hem ýokary konsentrasiýalarda ulanylanda, beýniniň işjeňligine oňyn täsir edýändigini we bilelikde ulanylanda bu täsiriň güýçlenjekdigini çaklaýarlar. 
Şol bir wagtyň özünde alymlar “alma” birleşmeleri kabul edilenden soň, kognitiw funksiýalarynda görlen gowulaşmalaryň häzirlikçe diňe haýwanlarda tassyklanandygyny belleýärler. Geljekde barlagçylar alnan maglumatlary adamlarda barlamagy meýilleşdirýärler.

03.07.2025 14:22
2k+

BSGG ýalňyzlygy saglyk we jemgyýet üçin global howp diýip ykrar etdi

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň sosial aragatnaşyk boýunça komissiýasy ýalňyzlygyň we sosial üzňeligiň ýaýrawy barada hasabat hödürledi. Hünärmenleriň hasaby boýunça, her altynjy adam diýen ýaly ýiti ýalňyzlyk duýgusyny başdan geçirýär, bu gönüden-göni saglygyň ýaramazlaşmagy bilen baglanyşyklydyr...

02.07.2025 11:43
6.1k+

Buýan köküniň maddasy ýatgy boýunjygynyň howply täze döremesini bejermekde netijeliligi ýokarlandyryp biler

Nowosibirskli rus alymlary buýan kökünden tapylan madda - glisirin turşusyna esaslanýan birleşmäni işläp düzdüler we patentlediler. Ol çiş öýjüklerinde antibiotik doksorubisiniň ýygnanmagyny güýçlendirýär. Bu bolsa ýatgy boýunjygynyň howply täze döremesinde köp sanly dermana durnuklylygy ýeňip geçmäge kömek edip biler diýip, TASS habar berýär...

01.07.2025 18:01
5.5k+

Dünýäde sanjym edilişiniň peselmegi millionlarça çaganyň kesele garşy gowşak bolmagyna getirýär

Çagalara howply ýokançlyklara garşy sanjym edilişiniň dünýä boýunça derejesi ösmegini bes etdi. Kä ýurtlarda bolsa, hatda aşaklap başlady. Bu barada The Lancet ylmy žurnalynda çap edilen barlaga salgylanýan Bi-bi-si habar berýär...

28.06.2025 13:15
8.1k+

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan, robot arkaly ýürek oturdyldy

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan robot arkaly ýürek oturtmak operasiýasy geçirildi. Bu operasiýa ABŞ-nyň Hýuston şäherindäki Baylor St. Luke’s lukmançylyk merkezinde geçirildi. Täze ýürek agyr ýürek ýetmezçiligi bilen kesellän 45 ýaşly erkek adama oturdyldy...