Alymlar häzirki klimaty 12 müň ýylyň içindäki iň yssy klimat diýlip ykrar etdiler

  • 04.02.2021 16:01
  • 12k+

Amerikanyň Rutgers uniwersitetiniň ylmy barlagçylar topary Ýer ýüzündäki häzirki temperaturanyň soňky 12 müň ýylyň içinde iň ýokary temperaturadygyny mälim etdiler. Ylmy işiň materiallary “Nature” žurnalynda çap edildi diýip, csn-tv.ru habar berdi.

Mundan öň Ýerdäki temperatura 12 müň ýyl ozal, ýagny soňky buz eýýamy gutarandan soň ýokarlanyp başlady we 6 müň ýyl ozal iň ýokary derejesine ýetdi diýlip hasaplanylýardy. Soňky ylmy barlaglaryň netijesine görä, 6 müň ýyl mundan ozal iň ýokary derejesine ýetenden soň howanyň temperaturasy peselmändir we ýokarlanmagy dowam edipdir.

"Häzir öňki görkezijileriň tersine, geçen 12 müň ýylda dünýädäki ortaça ýyllyk temperaturanyň ýokarlanandygyna şaýat bolýarys" - diýip, ylmy gözlegiň ýolbaşçysy Samanta Bowa belleýär.

Temperaturanyň tebigy taýdan ýokarlanýandygyna garamazdan, adamyň işjeňliginiň hem bu prosesiň çaltlaşmagyna goşant goşýandygy bellenilýär. Dünýä alymlary munuň buzluklaryň eremegine getirip biljekdigi barada aýdýarlar.

düýn 17:03
6.5k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

düýn 15:06
3.6k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...

düýn 08:34
1.3k+

ABŞ-da gatanda CO₂-ni siňdirýän beton işlenip düzüldi

Massaçusetsdäki Wuster Politehniki Institutynyň (WPI) alymlary Fermentatiw Gurluşlyk Materialy (ESM) diýlip atlandyrylýan innowasion gurluşyk materialyny işläp düzdüler. Onuň esasy aýratynlygy uglerod-negatiw bolmagydyr: gatama prosesinde ol kömürturşy gazyny çykarman, tersine, atmosferadan kömürturşy gazyny işjeň özüne siňdirýär...

14.12.2025 23:36
5k+

Geň soňlama: Hytaýda daşdan düwnüp heläk bolan gadymy guş tapyldy

Paleontologlar Hytaýyň Týanýu Tebigy Taryh Muzeýiniň zat saklanýan ýerlerinde adaty bolmadyk açyş etdiler. Geçirilen barlagda öň mälim bolmadyk guş görnüşiniň köp sanly ýuwdulan daşlardan düwnüp ölendigini görkezýän galyndy tapyldy...