Frisko şäherinden (ABŞ, Tehas ştaty) Anika Çebrolu 2020-nji ýylyň 3M Young Scientist Challenge bäsleşiginde ýeňiji boldy we ol COVID-19 bilen göreşip biljek açyşy üçin uly möçberli pula ($25000) eýe bolar diýip, CNN teleýaýlymy habar berýär. Muny mk.ru ýetirýär.
Anikanyň oýlap tapyşynda SARS-CoV-2 wirusynyň tiken görnüşli belogy bilen aýratynlykda baglanyşyp bilýän gurşun molekulasyny ýüze çykarmak üçin insilico usuly ulanylýar.
Bu taslamany hödürlän, asly hindi bolan amerikaly Anika 8-nji synp okuwçysydyr. Ol koronawirusyň düzüminde tiken görnüşli beloklary birleşdirýän we COVID-19-yň adam öýjüklerine girmeginiň öňüni alýan molekulany tapdy.
Anikanyň aýtmagyna görä, ony gyzyklandyran ilkinji zatlaryň biri 1918-nji ýylda möwjän we köp adam pidalaryna getiren “ispan keseli” pandemiýasy hakdaky maglumatlar bilen gyzyklandy, oňa degişli köp zatlary öwrendi. Her ýylda birnäçe görnüşli sanjymlaryň ýa-da dümewe garşy dermanlaryň bardygyna garamazdan, Birleşen Ştatlarda şeýle ýagdaý zerarly köp adamlaryň ejir çekýändigini anyklandan soň, wiruslara garşy mümkin bolan dermanlary gözlemäge ruhlanyp başlady.
Anikanyň indiki maksady pandemiýa garşy göreşýän alymlar we barlagçylar bilen bilelikde işleşip, onuň netijelerini wirusyň hakyky bejergisine öwürmekden ybarat.
“Şu tomusda SARS-CoV-2 wirusynyň tiken belogy bilen baglanyşdyrmak üçin ýokary birleşmäni tapmakda synanyşygym deňizdäki damja ýaly bolup biler, ýöne her niçik-de bolsa bu beýleki tagallalaryň üstüni ýetirýär. Wirusologlaryň we derman taýýarlamak boýunça hünärmenleriň kömegi bilen bu molekulany nädip ösdürip biljegim şu tagallalaryň üstünliklerini kesgitlär” – diýip, okuwçy gyzjagaz belleýär.
