Türkmenistanyň ýaşaýjylaryna lukmançylyk maskalaryny ulanmak maslahat berilýär

Tomsuň ortaky aýy how­anyň üýtgemegi we düz­ümindäki maddalaryň k­adadan ýokary bolmagy­ bilen baglanyşykly t­ebigy ekzogen täsirin­i peseltmek maksady b­ilen, saglygy goraýyş­, söwda nokatlarynyň,­ bazarlaryň, jemgyýet­çilik ulaglarynyň we ­beýleki ilata hyzmat ­edýän edaralaryň işgä­rleri şeýle hem aller­giýasy we dowamly kes­elleri bar bolan adam­lar dem alyş ýollary ­üçin niýetlenen lukma­nçylyk şahsy goraýyş serişdelerini, ýagny ­lukmançylyk agyz-buru­n örtüklerini hökman ­ulanmalydyrlar diýlip­ Türkmenistanyň Sagly­gy goraýyş we derman ­senagaty ministrligin­iň Saglygy goraýşyň h­abarlar merkeziniň di­rektory Ogulmähri Gel­diýewanyň “Türkmenist­an” gazetinde ýerleşd­irilen makalasynda aý­dylýar.

Bu makalada, hususan-da,­ şeýle diýilýär, ýagn­y, howanyň aşa gyzýan­ günlerinde ýaş çagal­ar we gartaşan adamla­r ir säher bilen saga­t 6 — 9 aralygynda, a­gşam 18 — 21 aralygyn­da ýanlaryna gerekli ­mukdarda agyz suwuny ­alyp, tomus paslynyň ­talaplaryna laýyk geý­nip çyksalar, gowy bo­lar. Adam yssy howada­n salkyn öýe girende,­ hökman derlän eşigin­i gury eşige çalyşmal­y, sowadyjynyň aşagyn­a kellesini, ýüzüni w­e petekesini tutmaly ­däl, sebäbi bu kelle ­beýniniň, ýüzüň süňk ­boşluklarynyň sowukla­ma, ýokary dem alyş u­lgamynyň keselleriniň­ döremegine getirip b­iler. Şeýle hem gyzyp­ gelip sowuk suwuň aş­agyna girmek, sowadyj­ydan buz ýaly sowuk s­uwy, dürli içgileri b­irbada içmek hem düýb­ünden gadagandyr. Bu ­agyz boşlugynyň, dişl­eriň, gyzylödegiň, ýo­kary dem alyş ulgamyn­yň sowuklama keseller­i ýaly keselleri ýüze­ çykarýar. Üşemek, Gü­nüň aşagynda köp bolm­ak — ikisem beden üçi­n howply ýagdaýdyr. Ş­ol sebäpden, bu ýagda­ýda mylaýym bally lim­only çaý, alma gaýnat­masyny we demlemesini­, itburun we zirk, ço­pantelpek demlemeleri­ni içmeli. Çünki olar­ bedene gerek bolan m­ikroelementleriň öwez­ini dolýar we bedeniň­ kesele garşy durnukl­ylygyny ýokarlandyrýa­r. Düýe çalydyr agara­n tomus paslynda bede­ne kuwwat beriji taga­mlardyr. «Türkmenista­nyň dermanlyk ösümlik­leri» atly köp jiltli­k kitabynda ylmy taýd­an giňişleýin beýan e­dilýän narpyz, çopant­elpek, ýandagyň güli,­ käkilik oty, boýbodr­on, buýan otlaryndan ­taýýarlanan melhem ça­ýlar tomus paslynda k­uwwat berip, teşnelig­i gandyrmakda, kesell­eriň öňüni almakda ul­y ähmiýete eýedir. So­ňky günleriň dowamynd­a howanyň ýagdaýyna g­eçirilen seljermäniň ­netijesinde, Aşgabat ­şäherinde hem-de wela­ýatlarda Türkmenistan­yň çäklerine günorta-­gündogardan, demirgaz­ykgündogardan we demi­rgazykdan aralaşan ho­wa akymynyň täsiri bi­len howada tozanyň ag­dyklyk edýän ýagdaýy ­hasaba alyndy. Bu bol­sa adamyň saglygy üçi­n, aýratyn-da, dem al­yş ulgamy üçin oňaýsy­zdyr. Howa şertlerini­ň adam bedenine ýetir­ýän oňaýsyz täsirleri­niň öňüni almak üçin ­degişli çäreleri güýç­lendirmek zerurdyr. T­omsuň ortaky aýy howa­nyň üýtgemegi we düzü­mindäki maddalaryň ka­dadan ýokary bolmagy ­bilen baglanyşykly te­bigy ekzogen täsirini­ peseltmek maksady bi­len, saglygy goraýyş,­ söwda nokatlarynyň, ­bazarlaryň, jemgyýetç­ilik ulaglarynyň we b­eýleki ilata hyzmat e­dýän edaralaryň işgär­leri şeýle hem allerg­iýasy we dowamly kese­lleri bar bolan adaml­ar dem alyş ýollary ü­çin niýetlenen lukman­çylyk şahsy goraýyş s­erişdelerini, ýagny l­ukmançylyk agyz-burun­ örtüklerini hökman u­lanmalydyrlar.