Nemes alymlary beýniniň işlemegi üçin gerek bolan kislorodyň möçberini hasapladylar

  • 06.07.2020 07:03
  • 7.8k+

Maksimilian Mýunhen uniwersitetiniň neýrobiologlary beýniniň öz işini ýerine ýetirmegi üçin näçeräk kislorody sarp edýändigini bildiler. Olaryň maglumatlary boýunça, bu organa organizme barýan kislorodyň 25 göterimi gerek, ýöne diňe beýni rahat ýagdaýynda. Eger-de ol iş ýagdaýynda bolsa, onda tas 30 göterim gerek bolýar. Bu barada runews24.ru saýtynda bellenilip geçilýär.
Şeýle netijeleri almak üçin barlagy alyp baryjylar guýruksyz amfibiýalaryň liçinkalaryny öwrendiler. Olar olaryň beýnisine datçikleri oturtdylar we kislorodyň sarp edijiligini bellige aldylar. Şeýle-de, neýrobiologlar nerw gurluşynyň işjeňligini kesgitlemek üçin farmokologik enjamlary peýdalandylar. Tejribe beýniniň kadaly işlemegi üçin näçeräk kislorodyň gerekdigini görkezdi. Neýrobiologlar beýnä barýan kislorodyň 50 göteriminiň nerw öýjükleriniň işine, ýene 50 göteriminiň beýniniň galan dokumalarynyň işine gidýändigini hem anykladylar. Şeýle açyşlar neýrobiologlary geň galdyrdy, çünki organyň agramy ortaça adamyň agramyndan 2%-ine zordan ýetýär.
Ýöne taslamanyň awtorlary adam beýnisi üçin gerek bolan kislorodyň anyk möçberini bilmegiň heniz başartmandygyny habar berdiler. Olar bu ugurda dowamly işleriň lukmanlara kislorod ýetmezçiligi we beýniniň hem onuň gurluşynyň işjeňliginiň peselmegi bilen ýüze çykýan näsazlyklary bejermegi öwrenmäge mümkinçilik berer diýip hasaplaýarlar.
Nemes alymlarynyň işiniň möhümligi adamyň beýnisiniň kislorody gerekli möçberde kabul etmedik ýagdaýynda, munuň organizm üçin iň agyr netijelere, hatda onuň ölümine çenli getirip bilýänliginde jemlenýär.

01.11.2025 12:15
2k+

Türkmenistan «Bitewi saglyk» taslamasynyň çäklerinde sebitleýin hyzmatdaşlygy güýçlendirýär

29–31-nji oktýabr aralygynda Täjigistanyň paýtagty Duşenbede «Pandemiýalaryň öňüni almak, azyk howpsuzlygyny hem-de ekoulgamlaryň sagdynlygyny üpjün etmek üçin Merkezi Aziýada “Bitewi saglyk”» atly taslamanyň ilkinji sebitleýin maslahaty we Sebitleýin utgaşdyryş geňeşiniň mejlisi geçirildi...

29.10.2025 10:48
1.8k+

Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi. Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi...

29.10.2025 09:41
7k+

Rak keselini bejermegiň täze usuly ýarym sagatda rak öýjükleriniň 92%-ni ýok etdi

Rak häzirki wagtda dünýäde ölüme sebäp bolýan keselleriň arasynda ikinji ýerde durýar. Şonuň üçin alymlar has netijeli we howpsuz bejergi usullaryny gözlemegini dowam etdirýärler. Tehas uniwersitetiniň (Ostin) we Portu uniwersitetiniň alymlary täze tehnologiýany işläp düzdüler...

28.10.2025 10:35
3.5k+

Täze göz implanty görüş ukybyny ýitiren adamlara gaýtadan görmäge kömek etdi

Alymlar kiçi bir göz implantyny ulanyp, ýaş makulýar degenerasiýasy (ÝMD) sebäpli görüş ukybyny ýitiren adamlaryň görşüni dikeltdiler. Enjamyň ölçegi 2×2 mm we galyňlygy 30 mikrometr bolup, operatiw ýol bilen gözüň torly perdesiniň astyna ýerleşdirilýär we ýitirilýän ýagtylyk duýgur öýjükleriniň ornuny tutýar...