Alymlar kofeden has gowy gurplandyrýan miwäni anykladylar

Irdenki bir çaşka ýakymly ysly kofe - günüňi gowy başlamagyň özboluşly adaty syry we kepilidir. Ýöne kofe hemişe ýerlikli we peýdaly däl. Irdenki gujurlylyk energiýasynyň alternatiwasy we pozitiwi barada täze geçirilen barlaga esaslanyp Nýu-Ýorkuň alymlary gürrüň berdiler.
Kornellsk uniwersitetiniň alymlary şeýle netijä geldiler, ýagny ýekeje alma özüniň uly peýdasy bilen çaşka kofeniň ýerini tutup biler. Bu barada hyser.com.ua saýty ýazýar.
Kofä garaşlylygyň onda nerw sistemasyny stimulirleýän we ukudan soň gan basyşy ýokarlandyrýan kofeiniň barlygy bilen şertlendirilýär. Muňa garamazdan, gujurlylygyň täsiri gysga wagtlyk, şol sebäpli bir ýa-da iki sagat geçenden soň adam ýadawlygy beter duýup başlaýar. Munuň şeýle bolmagynyň sebäbi şundan ybarat: kofein energiýany döretmeýär-de diňe ýadawlygyň ýüze çykmagyna garşylyk bildirýär. Biz kofe içen wagtymyz kofeiniň molekulasy merkezi nerw ulgamyna düşýär we ýadawlyk barada we dynç almagyň zerurlygy barada duýdurýan neýrotransmitteriň - adenoziniň erkin reseptorlaryna birigýär.
Alma bilen bagly ýagdaý üýtgeşik. Iňlis dilinde “An apple a day keeps the doctor away” (“Günde bir alma sizi lukmana ýüz tutmakdan saklar”) diýen aýtgy hem bar, oňa laýyklykda günde ýekeje miwe adamy ysgynsyzlykdan we ukuçyllykdan dyndyrmaga ukyplydyr. Sebäbi bir almada witaminlerden, kletçatkalardan we suwuklykdan başga-da, 13 gram şeker hem saklanýar, tiz uglewodlar bolsa beýnä çalt oýanmaga we işläp başlamaga kömek edýär. Uly şireli alma her kimiň işe barýan wagty satyn alýan kofesiniň ýerini tutup bilýär. 
Şonuň üçin kofe babatda sagdyn bolmadyk garaşlylygy duýýan ýa-da newrozdan ejir çekýänler alma geçmelidirler.
Ýogsa-da, beýnä stimulirleýji täsiri bildirmek bilen käbir yslar hem adamy gujurlandyryp bilýär. Olardan iň täsirlileri – bu sitrus miweleriniň (apelsin, limon, greýpfrut we laým), narpyzyň, rozmariniň, bergamotyň, gara burç we ekwaliptiň ýagy.