Ýewropa kosmosdan Gün energiýasyny almagy meýilleşdirýär

  • 21.08.2022 19:59
  • 4.9k+

Ýewropanyň kosmos agentligi (ESA) şu ýylyň noýabr aýynda geçiriljek Ýewropa Bileleşiginiň ýurtlarynyň ministrleriniň duşuşygynda kosmos Gün elektrostansiýasynyň taslamasynyň tehniki-ykdysady taýdan esaslandyrylmagy üçin pul serişdesini soramakçy bolýar. Pul mukdary habar berilmeýär, ýöne möhlet eýýäm belli – esaslandyryş 2025-nji ýyla çenli tamamlanmaly, şonda taslamanyň iş ýüzünde durmuşa geçirilmegi barada karara gelner. Bu barada 3dnews.ru habar berýär.

Kosmosda ýerleşýän Gün elektrik stansiýalarynyň (SBSP) taslamasyny döretmek baradaky maksatnama ABŞ-da, Hytaýda, Beýik Britaniýada we Russiýada işe girizildi. Ýeriň orbitasyndaky Gün elektrik stansiýalary Gün bilen hemişe şöhlelendirilip, optimal režimde üznüksiz elektrik öndürip biler. Energiýa Ýere lazer şöhlesi boýunça-da, ýokary ýygylykly radio şöhlelenmesi görnüşinde-de iberilip bilner.
Ýewropanyň SBSP taslamasy Solaris adyny alar. ESA-nyň SBSP taslamasynyň tehniki-ykdysady taýdan esaslandyrylmagynyň maliýeleşdirilmegi üçin ýüz tutmasy Ýewropa kompaniýalary: Britaniýanyň Frazer-Nash we Germaniýanyň Roland Berger kompaniýalary tarapyndan geçirilen iki tematiki gözlege daýanýar. Bu kompaniýalaryň ikisi-de SBSP-niň şol bir wagtyň özünde Ýewropanyň komissiýasy tarapyndan kesgitlenen 2050-nji ýyla çenli zyňyndylary nola getirmek maksadyny goldamak bilen, Ýewropanyň energetika zerurlyklaryny kanagatlandyrmak üçin potensiala eýedigi baradaky netijä geldiler.
Frazer-Nash-yň maglumatlaryna görä, Ýewropanyň kosmos Gün elektrik stansiýasynyň (elektrik stansiýalarynyň) bahasy 2022-nji ýyldan 2070-nji ýyl aralygynda 149 mlrd ýewrodan 262 mlrd ýewro çenli bolup biler. Eger hasap üçin “gigawat derejeli” 54 hemrany alsak, olar bu döwürde sebitde işläp düzmeler we ulanylyş üçin 418 mlrd ýewro çykdajyda 601 mlrd ýewro peýda getirer. Şol bir wagtyň özünde, esasy peýda kömürturşy gazy zyňyndylaryny azaltmagyň we Ýerde elektrik stansiýasynyň ulanylyşy üçin çykdajylary azaltmagyň hasabyna bolar.
Roland Berger-iň gelen netijesi boýunça, bar bolan gurluşlaryň esasynda SBSP-niň bir hemrasyny döretmek esasy tehnologiýalarda öňegidişlik gazanylan halatynda 8,1 mlrd ýewro, onuň geljek 30 ýylda ulanylyşy bolsa 7,5 mlrd ýewro düşüp biler. Eger öňegidişlik bolmasa, onda hemra 33,4 mlrd ýewro, onuň ulanylyşy 31,1 mlrd ýewro düşer.


26.11.2025 11:15
2k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.9k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.5k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.7k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...