Haýsy iýmitler böwrek kesellerine sebäp bo­lup bilýär?

  • 05.04.2021 07:57
  • 29k+

Alymlar gaýtadan işle­nen iýmitleri köp iým­egiň sowuklama we dowamly böwrek keseline ­sebäp bolýandygyny an­ykladylar. Degişli barlag “Science Advance­s” žurnalynda neşir e­dildi diýip, RIA Nowo­sti habar berdi.

Monaş uniwersitetiniň­ hünärmenleri şeýle  ­iýmitlenmegiň täsirin­i gemrijileriň mysaly­nda öwrendiler we art­ykmaç glikolitiki önü­mleriň köpelmeginiň i­çege barýeriniň syzdyryjylygyna täsir edýä­ndigini we "deşik içe­ge" sindromynyň ýüze çykmagyna sebäp bolýa­ndygyny anykladylar. ­Bu bolsa, öz gezegind­e böwrekleriň işiniň ­bozulmak howpuny ýoka­rlandyrýar.

Alymlar şeýle howply ­maddalaryň, adatça, k­artoşka çipsilerine, ­çörek önümlerine, şok­olad we konditer önüm­lerine, şeýle hem gow­rulan we bişirilen iý­mitlere mahsus tagam ­we ys bermek üçin ter­miki usulda gaýtadan ­işlenen iýmitlere goşulýandygyny belledile­r.

Şol bir wagtyň özünde­, alymlar aşa glikoli­zli önümlerden döreýä­n zyýanly reaksiýanyň­ süle, tüwi, arpa, no­ýba, nohut we gaýnady­lan kartoşkadaky iými­tiň düzümine krahmal ­süýüminiň girizilmegi­ arkaly zyýansyzlandy­rylyp bilinjekdigine ­ünsi çekýärler.

22.12.2025 00:06
2.6k+

Türkmenistanda pudagara maslahatda «Bitewi saglyk» çemeleşmesiniň durmuşa geçirilmegi ara alnyp maslahatlaşyldy

19-njy dekabrda Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň binasynda Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň (BSGG) goldawy bilen, Türkmenistanda «Bitewi saglyk» çemeleşmesini durmuşa geçirmek boýunça Milli pudagara utgaşdyryjy komitetiň 4-nji mejlisi geçirildi...

16.12.2025 19:27
5.2k+

Russiýanyň Gamaleýa merkezi rak keseline garşy mRNK-sanjymynyň ilkinji synag tapgyryny çykardy

Gamaleýa adyndaky Epidemiologiýa we Mikrobiologiýa ylmy-derňew merkezine degişli bolan mRNK-preparatlary öndürýän fabrika onkologiýa kesellerine garşy göreşmek üçin niýetlenen sanjymyň ilkinji üç synag tapgyryny üstünlikli çykardy...

15.12.2025 14:50
6k+

Johnson & Johnson saglyk üçin howply çaga prisypkasy sebäpli $40 mln tölemäge borçlandy

Los-Anjelesiň Ýokary kazyýeti Johnson & Johnson kompaniýasyny köp ýyllaryň dowamynda talk saklaýan çaga prisypkasyny ulanmagyň netijesinde ýumurtgalygyň rak keseline sezewar bolandygyny aýdan iki aýala 40 mln dollar tölemäge borçlandyrýan karary çykardy...

12.12.2025 15:36
5.5k+

Robot-hirurg ilkinji gezek kataraktany aýyrmak boýunça operasiýa geçirdi

Lukmançylyk bilen inženerçiligiň çatrygynda göz hirurgiýasynda uly öwrülişikleri wada berýän düýpli öňe gidişlik boldy: Kaliforniýanyň Los-Anjeles uniwersitetinde (UCLA) işlenip düzülen robot ulgamy dünýäde ilkinji gezek adamda kataraktany aýyrmak boýunça operasiýany üstünlikli geçirdi...