Russiýanyň Kinologiýa federasiýasy (RKF) öýi ýa-da kärhanany goramakda itleriň iň oňat tohumlarynyň sanawyny düzdi. Federasiýanyň pikirine görä, iň gowy sakçylyk häsiýetine eýe bolan it tohumlarynyň ilkinji bäşligine kawkaz goýun iti, moskwa gözegçi iti, orta aziýa goýun iti - Alabaý, tibet mastiffi we rud gara terýeri girizildi. Bu barada iz.ru habar berýär.
Russiýanyň Kinologiýa federasiýasynyň (RKF) prezidenti Wladimir Golubýow haýsy tohumy saýlamalydygyny we sakçy itiň haýsy aýratynlyklara eýe bolmalydygyny aýtdy:
“Sakçy itler, adatça, adamlar bilen ýakyn aragatnaşykda bolmaýarlar we keseki adamlara gaty ynamsyz bolýarlar. Olaryň sakçylyk häsiýeti bölekleýin tohum aýratynlyklary bilen baglanyşykly, ýöne eýesiniň olaryň özlerini alyp barşyna gözegçilik edip bilmegi üçin baş öwretmek hökmanydyr".
Onuň sözlerine görä, munuň üçin olary güjüklikden taplamaly. Wezipelerini ýerine ýetirmek üçin olar goralýan çägiň daşyndaky beýleki adamlara we haýwanlara biperwaý bolmaly. Öz çäklerinde bolsa olaryň esasy wezipesi, erbet adamlaryň goldaýandygyny eýesine habar bermek, olary üýrmesi we haýbatly sypaty bilen gorkuzmak, juda bolmadyk ýagdaýda - hüjüm etmek.
Alabaý RKF-iň sanawynda ilkinji üçlügi jemleýär. “Gazabyny hiç haçan ilki bolup görkezmeýän edermen it tohumy. Ol öz çäginde nätanyş adamy görende, ilki üýrýär, hyrlaýar we diňe öjükdirilende herekete geçýär. Bu tohumyň wekilleri güýçli häsiýete eýe we her kim munuň hötdesinden gelip bilmez" - diýip, Golubýow belleýär.
Onuň sözlerine görä, itleriň bu tohumy professional kinologyň gözegçiligi astynda irki jemgyýete goşulyşma mätäç. Beýle itleri saklamak olara baş öwretmek we terbiýelemek üçin wagt sarp edip biljek tejribeli hojaýyna maslahat berilýär.
Türkmen Alabaýy tohum häsiýetleri tebigatyň özi we adamlar tarapyndan asyrlar boýy taraşlanylan goýun itdir. Bu tohumyň häsiýetiniň aýratynlygy - mertebeliligi, özüne ynamy. Tejribeli itbakarlar alabaý terbiýelenende jeza bermegiň düýbünden ýol berilmesizdigini bilýärler, sebäbi ilki bilen onuň hormatyny gazanmaly, diňe şondan soň ol saňa gürrüňsiz boýun bolar.
Häzirki wagtda ol dünýäde iň meşhur it tohumlarynyň biridir. Soňky ýyllarda Orta Aziýanyň goýun itine bolan gyzyklanma Ýewropada ep-esli artdy. Ýöne diňe Türkmenistanda, seçgiçileriň tagallalary we Alabaýyň beýleki it tohumlaryndan üzňeleşmegi bilen, onuň asyl bolşy beýleki it tohumlary bilen garylman saklanyp galdy.