Beýni uky wagtynda daşky signallary öçürýär

  • 19.05.2020 23:20
  • 4.9k+

Fransiýadaky CNRS we ENS-PSL edaralarynyň we Awstraliýadaky Monaş Uniwersitetiniň alymlary beýniniň düýş görmek bilen bagly uky döwründe sözleýiş sesi ýaly daşky dünýäniň maglumatlaryny öçürýändigini görkezdiler. Bu ukyp goraýjy mehanizmleriň biri hasaplanylýar. Parižiň Centre du Sommeil et de la Vigilance klinikasy bilen hyzmatdaşlykda geçirilen barlag Current Biology žurnalynda neşir edildi. Bu barada medikforum.ru habar berýär.
Beýniniň özüni daşky täsirlerden nähili goraýandygyna has gowy düşünmek üçin barlag geçirijiler barlaghana 18 gatnaşyjyny çagyrdylar. Eger-de ýatan adama gapdaldan seretseň, onda onuň diňe gözüniň hereket edýändigini görmek bolýar. Bu gysga wagtlyk ukynyň döwrüdir. Düýşler esasan, ukynyň gysga wagtlyk döwründe bolup geçýär, şonda beýni hereketde bolýar we adamyň hereketdäki işjeňligine meňzeş işjeňligi görkezýär.
Düýş görüji beýniniň daşky sesler bilen nähili ýagdaýda özara hereketdedigini öwrenmek üçin, alymlar ýatan meýletinçilere manysyz dil bilen garylan fransuz dilindäki gürrüňleri diňletdiler. Elektroensefalogrammany maşyn biliminiň tehnikasy bilen birikdirip, olar beýniniň hatda ýatan wagtynda-da daş töweregindäki bolup geçýän zatlaryň ählisini “ýazyp almasyny” dowam etdirýändigini tassykladylar.
Şeýle-de, olar ýeňil uky wagtynda beýniniň hereket wagtyndaky ýaly manyly gepleşige ähmiýet berýänligini görkezdiler. Ýöne şeýle sözleýiş gysga wagtlyk uky döwründe gözüň hereket edýän wagtynda işjeň süzgüçden geçirilýär, beýni hereketde bolmasa adamlar gaty seslere oýanyp hem bilmezdiler. Başgaça aýdylanda, biziň ukuda ýatýan beýnimiz daşky dünýäden maglumatlary alyp, ony berkidibem ýa-da ony öçüribem bilýär.
Alymlar topary şeýle mehanizm beýnä emosional deňagramlylyk we gündeki bilimi berkleşdirmek üçin möhüm bolan düýş döwrüni goramaga mümkinçilik berýär diýip hasaplaýarlar. Düýşleriň gözüň hereket wagtynda bolup geçýändigine garamazdan, olar ukynyň beýleki döwürlerinde-de ýüze çykyp bilýärler.

şu gün 11:43
2.5k+

Buýan köküniň maddasy ýatgy boýunjygynyň howply täze döremesini bejermekde netijeliligi ýokarlandyryp biler

Nowosibirskli rus alymlary buýan kökünden tapylan madda - glisirin turşusyna esaslanýan birleşmäni işläp düzdüler we patentlediler. Ol çiş öýjüklerinde antibiotik doksorubisiniň ýygnanmagyny güýçlendirýär. Bu bolsa ýatgy boýunjygynyň howply täze döremesinde köp sanly dermana durnuklylygy ýeňip geçmäge kömek edip biler diýip, TASS habar berýär...

düýn 18:01
4.1k+

Dünýäde sanjym edilişiniň peselmegi millionlarça çaganyň kesele garşy gowşak bolmagyna getirýär

Çagalara howply ýokançlyklara garşy sanjym edilişiniň dünýä boýunça derejesi ösmegini bes etdi. Kä ýurtlarda bolsa, hatda aşaklap başlady. Bu barada The Lancet ylmy žurnalynda çap edilen barlaga salgylanýan Bi-bi-si habar berýär...

28.06.2025 13:15
7.7k+

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan, robot arkaly ýürek oturdyldy

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan robot arkaly ýürek oturtmak operasiýasy geçirildi. Bu operasiýa ABŞ-nyň Hýuston şäherindäki Baylor St. Luke’s lukmançylyk merkezinde geçirildi. Täze ýürek agyr ýürek ýetmezçiligi bilen kesellän 45 ýaşly erkek adama oturdyldy...

27.06.2025 19:10
9.7k+

Bekhem 2002-nji ýylda oýun wagtynda alan şikesi üçin operasiýa geçirdi

Beýik Britaniýanyň futbol boýunça ýygyndysynyň öňki oýunçysy Dewid Bekhem 22 ýyl mundan ozal alan şikesiniň netijesinde bileginde operasiýa geçirmeli boldy. Bu barada britan metbugaty, şol sanda The Sun gazeti habar berýär...