NASA-nyň astronawty, özbek tikinçisi: BBC-niň ylham berýän 100 zenan sanawyna kimler girdi?

  • 06.12.2024 15:57
  • 6.2k+

BBC dünýädäki  ylham beriji we täsirli 100 zenanyň her ýylky sanawyny neşir etdi. 2024-nji ýylyň sanawynda alymlar, türgenler, jemgyýetçilik işjeňleri, syýasy ýolbaşçylar we sungat işgärleri bar.

Hususan-da, agzalanlaryň arasynda iki sany Nobel baýragynyň eýesi bar. Olar  modifisirlenen mRNA boýunça geçiren barlaglary üçin fiziologiýa we lukmançylyk boýunça baýrak alan amerikaly biohimik Katalin Kariko, şeýle hem zorlugyň pidalaryna kömek edýän we Parahatçylyk baýragyna mynasyp bolan, adam hukuklaryny goraýjy yrakly Nadiýa Murad bar.
Türgenleriň arasynda ABŞ-ly iň meşhur ýeňil atletikaçy Ellison Feliks, alty sany Olimpiýa medalyny gazanan braziliýaly gimnastikaçy Rebeka Andrade, owgan para thekwondoçysy Zakiýa Hudadadi, şeýle hem, sowukganly nazary we Pariž Olimpiadasyndaky mahmal pili bilen sosial ulgamlary özüne çeken günorta koreýaly atyjy Kim Ýe Ji bar.
Sanawda syýasatçylardyr we aktiwistler hem az däl. Olaryň arasynda Täze Zelandiýanyň mejlisinde iň ýaş maori zenany bolan Hana-Rawiti Maýpi-Klarky görkezmek bolar. Dünýäniň ykjam gazetlerinde onuň jedelli kanun taslamasynyň ses berişlige hödürlenmegine garşydygyny görkezmek üçin ýygnakda adaty haka tansyny ýerine ýetirendigi habar berlipdi. Sanawda howanyň üýtgemegine garşy göreşiji aktiwist Adenike Oladosu hem bar.
Sanawa NASA-nyň astronawty Sunita Uillýams hem girdi. Ol 5-nji iýunda Boeing Starliner kosmiki gämisinde Halkara kosmos stansiýasyna sekiz günlük missiýa bilen ugrady, ýöne gämide ýüze çykan tehniki näsazlyklar sebäpli 2025-nji ýylyň fewralyna çenli “kosmosda galmaly boldy”.
Özbegistanly tikinçi we telekeçi Dilorom Ýuldoşewa aýratyn ünsi çekdi. Iki ýyl ozal bolan betbagtçylykda ol iki aýagyny hem ýitirdi, ýöne umytsyzlyga düşmedi we öz hususy tikinçilik işini açmagy ýüregine düwdi. Ol bu hünäri 40-dan gowrak aýala öwretdi we göreldesi bilen köpleri ruhlandyrdy.
Sanawda Gyrgyzystanyň wekili Žanylsynzat Turganbaýewa hem bar. Ol Bişkekdäki etnologiýa muzeýine ýolbaşçylyk edýär we Gyrgyzystanyň edebiýatyny, şol sanda "Manas" eposyny gorap saklamak bilen baglanyşykly haýyr-sahawat işlerine işjeň gatnaşýar.
Sanawyň iň meşhur agzasy Golliwudyň aktrisasy Şeron Stoun bolsa gerek. “Onuň öndümli aktýorçylyk karýerasy haýyr-sahawat işleri bilen utgaşdy. Stoun köp sanly başlangyçlary goldady. Nobel baýragynyň eýeleri öz ýyllyk sammitde oňa AIW keselli adamlara kömek edenligi üçin “Parahatçylyk sammiti” baýragyny berdiler "-diýdi.

düýn 19:45
2k+

Spotify uly tehniki näsazlyk bilen ýüzbe-ýüz boldy

Spotify aýdym-saz hyzmatynyň işinde uly tehniki näsazlyk bolup geçdi, bu bolsa dünýäniň ähli ýerlerinden ulanyjylaryň köpçülikleýin şikaýat etmegine getirdi. Downdetector saýtynyň maglumatlaryna görä, näsazlyklar baradaky habarlaryň iň ýokary derejesi Aşgabat wagty bilen 19:30-da boldy...

düýn 19:07
3.6k+

“San-Hose” galeonyndan ilkinji artefaktlar çykaryldy: hazynanyň bahasy 17 mlrd dollar bahalandyrylýar

Kolumbiýa 1708-nji ýylda gark bolan “San-Hose” ispan galeonyndan (gämisinden) ilkinji artefaktlary çykardy. Bu rowaýaty gämi, gark bolan gämileriň arasynda “Mukaddes Graal” diýlip atlandyrylýar. Häzirki zaman hasaplamalaryna görä, kolonial baýlyklary daşaýan onuň ýüküniň umumy bahasy 17 milliard dollara ýetip biler...

düýn 17:18
1.7k+

Huawei Nova 15 smartfonlarynyň üç modelini yglan etdi we öňünden sargytlary alyp başlady

Huawei kompaniýasy öz onlaýn dükanynda täze Nova 15, Nova 15 Pro we Nova 15 Ultra smartfonlaryny hödürledi. Täze enjamlar üçin Hytaýda 15-nji dekabrda öňünden sargytlar kabul edilip başlandy, resmi satuwa çykarylşy bolsa 22-nji dekabrda geçiriler...

düýn 10:23
9.7k+

Türkmenistanda Täze ýyl Baş arçasynyň yşyklary ýakyldy

15-nji dekabrda Aşgabatda ýurdumyzyň Baş arçasynyň yşyklaryny ýakmak dabarasy geçirildi. Baş arça Aşgabadyň gözel künjekleriniň biri bolan “Älem” medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki meýdançada oturdyldy. Aýazbabadyr...