NASA-nyň astronawty, özbek tikinçisi: BBC-niň ylham berýän 100 zenan sanawyna kimler girdi?

  • 06.12.2024 15:57
  • 6.1k+

BBC dünýädäki  ylham beriji we täsirli 100 zenanyň her ýylky sanawyny neşir etdi. 2024-nji ýylyň sanawynda alymlar, türgenler, jemgyýetçilik işjeňleri, syýasy ýolbaşçylar we sungat işgärleri bar.

Hususan-da, agzalanlaryň arasynda iki sany Nobel baýragynyň eýesi bar. Olar  modifisirlenen mRNA boýunça geçiren barlaglary üçin fiziologiýa we lukmançylyk boýunça baýrak alan amerikaly biohimik Katalin Kariko, şeýle hem zorlugyň pidalaryna kömek edýän we Parahatçylyk baýragyna mynasyp bolan, adam hukuklaryny goraýjy yrakly Nadiýa Murad bar.
Türgenleriň arasynda ABŞ-ly iň meşhur ýeňil atletikaçy Ellison Feliks, alty sany Olimpiýa medalyny gazanan braziliýaly gimnastikaçy Rebeka Andrade, owgan para thekwondoçysy Zakiýa Hudadadi, şeýle hem, sowukganly nazary we Pariž Olimpiadasyndaky mahmal pili bilen sosial ulgamlary özüne çeken günorta koreýaly atyjy Kim Ýe Ji bar.
Sanawda syýasatçylardyr we aktiwistler hem az däl. Olaryň arasynda Täze Zelandiýanyň mejlisinde iň ýaş maori zenany bolan Hana-Rawiti Maýpi-Klarky görkezmek bolar. Dünýäniň ykjam gazetlerinde onuň jedelli kanun taslamasynyň ses berişlige hödürlenmegine garşydygyny görkezmek üçin ýygnakda adaty haka tansyny ýerine ýetirendigi habar berlipdi. Sanawda howanyň üýtgemegine garşy göreşiji aktiwist Adenike Oladosu hem bar.
Sanawa NASA-nyň astronawty Sunita Uillýams hem girdi. Ol 5-nji iýunda Boeing Starliner kosmiki gämisinde Halkara kosmos stansiýasyna sekiz günlük missiýa bilen ugrady, ýöne gämide ýüze çykan tehniki näsazlyklar sebäpli 2025-nji ýylyň fewralyna çenli “kosmosda galmaly boldy”.
Özbegistanly tikinçi we telekeçi Dilorom Ýuldoşewa aýratyn ünsi çekdi. Iki ýyl ozal bolan betbagtçylykda ol iki aýagyny hem ýitirdi, ýöne umytsyzlyga düşmedi we öz hususy tikinçilik işini açmagy ýüregine düwdi. Ol bu hünäri 40-dan gowrak aýala öwretdi we göreldesi bilen köpleri ruhlandyrdy.
Sanawda Gyrgyzystanyň wekili Žanylsynzat Turganbaýewa hem bar. Ol Bişkekdäki etnologiýa muzeýine ýolbaşçylyk edýär we Gyrgyzystanyň edebiýatyny, şol sanda "Manas" eposyny gorap saklamak bilen baglanyşykly haýyr-sahawat işlerine işjeň gatnaşýar.
Sanawyň iň meşhur agzasy Golliwudyň aktrisasy Şeron Stoun bolsa gerek. “Onuň öndümli aktýorçylyk karýerasy haýyr-sahawat işleri bilen utgaşdy. Stoun köp sanly başlangyçlary goldady. Nobel baýragynyň eýeleri öz ýyllyk sammitde oňa AIW keselli adamlara kömek edenligi üçin “Parahatçylyk sammiti” baýragyny berdiler "-diýdi.

şu gün 13:14
12

Arheologlar Keniýada 2,7 million ýyl ozal ýasalan «şweýsar pyçaklaryny» tapdylar

Arheologlar Keniýadaky Turkana basseýniniň töwereginde takmynan 2,75–2,44 million ýyl öňe degişli daş gurallary tapdylar. Bu gadymy gurallar olduwaý medeniýetine degişli bolup, irki adamlaryň häzirkizaman «şweýsar pyçaklary» ýaly köp funksiýaly ulanyş gurallary hökmünde hyzmat edipdir diýip, ScienceDaily ýazýar...

şu gün 11:48
1.3k+

Coca-Cola emeli aň tarapyndan döredilen täze Roždestwo mahabaty üçin ýene-de tankyt edildi

Coca-Cola emeli aňyň kömegi bilen döredilen täze Roždestwo mahabaty çykandan soň, ýene-de üns merkezine düşdi. Bu brendiň adaty animatorlaryň ýerine neýroulgamy ulanmaga eden ikinji synanyşygydyr we kompaniýa ýene-de tankyt astyna alyndy...

şu gün 11:29
1.6k+

Russiýada 6 million ýyl öň ýaşap geçen äpet aýynyň galyndylary tapyldy

Russiýaly alymlar häzirki Russiýanyň günbatary bilen serhetdeş sebitlere hem golaý ýerleşýän Stawropol ülkesinden 5–6 million ýyl öň ýaşan äpet aýynyň galyndylaryny tapdylar. Bu barada Paleontologiýa institutynyň direktory Alekseý Lopatin habar berdi...

şu gün 11:01
423

Jonni Depp Dikkensiň "Roždestwo aýdymy" powestiniň täze ekranlaşdyrmasynda Skrujyň keşbini janlandyrar

Jonni Depp Çarlz Dikkensiň meşhur "Roždestwo aýdymy" powestiniň täze ekranlaşdyrylýan wersiýasynda Ebenezer Skrujyň keşbini janlandyrmaga taýýarlanýar. Paramount Pictures-iň taslamasyna "X" gorkunç trilogiýasy bilen tanalýan režissýor Ti Uest ýolbaşçylyk eder diýip, Nexus Point News habar berýär...