Kirpilere ýitip gitmek howpy abanýar: olar Gyzyl kitaba girizildi

  • 01.11.2024 17:00
  • 9.6k+

Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşigi (IUCN) kirpileri ýitip gitmek howpy abanýan görnüş hökmünde Gyzyl kitaba girizdi. Gözleglere görä, soňky on ýylda Ýewropa ýurtlarynyň birnäçesinde kirpileriň sany 16–33% azaldy diýip, The Guardian habar berýär.

Kirpileriň sanynyň azalmagynyň esasy sebäbi şäherleşme hasap edilýär. Şäherleriň köpelmegi kirpileriň tebigy mekanyny ýok edýär, ýol hereketi bolsa olaryň ölümine sebäp bolýar. Mundan başga-da, oba hojalygynda pestisidleriň ulanylmagy kirpileriň esasy iýmit çeşmesi bolan mör-möjekleri zäherleýär.
Ekologlar bu haýwanlary goramak üçin çäre görmäge çagyrýarlar we kirpileriň erkin hereket etmegi üçin haýatlarda deşik ýer goýmagy we pestisidleri ulanmakdan ýüz öwürmegi maslahat berýärler.

02.08.2025 15:35
6.4k+

Türk Çaýönüsinde ýaşy 12 müň ýyldan gowrak bolan gadymy desgalar tapyldy

Arheologlar Türkiýäniň günorta-gündogarynda ýaşy 12 müň ýyldan gowrak bolan täze desgany tapdylar. Bu barada Arkeonews habar berdi. Gazuw-agtaryş işleri Çanakkale şäherindäki 18-nji mart uniwersitetinden dosent Sawaş Sarialtunyň ýolbaşçylygynda Çaýönü depesinde alnyp barylýar...

02.08.2025 15:13
3.5k+

NASA Trampyň prezidentlik möhletiniň gutarmanka Aýa adam gondurmagy meýilleşdirýär

NASA ýakyn ýyllarda astronawtlary Aýa ibermegi meýilleşdirýär. Bu barada edaranyň direktorynyň wezipe borçlaryny ýerine ýetiriji Şon Daffi Fox News bilen söhbetdeşlikde habar berdi. Missiýanyň birinji tapgyry geljek ýyla meýilleşdirilýär – ekipaž gonmazdan Aýyň töweregine uçuşy amala aşyrar...

02.08.2025 00:23
5.1k+

Gün ulgamynda bir ýyly 1648 Ýer ýylyna deň bolan asman jisimi tapyldy

Gün ulgamynda adaty bolmadyk asman jisimi tapyldy. 2020 VN40 diýlip atlandyrylýan bu trans-neptun obýekti 1648 Ýer ýylyna barabar wagtda Günüň töwereginden doly aýlanyp çykýar. Bu barada Garward-Smitsonow institutynyň  Astrofizika merkeziniň barlagçylary habar berdiler...

02.08.2025 00:18
2.4k+

Alymlar DNK-nyň sakawlamak bilen baglanyşykly 57 bölegini tapdylar

Halkara alymlar topary sakawlamak bilen baglanyşykly 57 genom bölegini tapdylar. Bu barada ABŞ-nyň Wanderbilt uniwersitetiniň lukmançylyk merkeziniň (VUMC) metbugat gullugy habar berdi. Barlaga birnäçe ýurtdan hünärmenler gatnaşdy...