BMG: Maýlama getirýän El-Ninýo tebigy hadysasy şu ýyl sowuk howa bilen çalşar

  • 06.06.2024 15:15
  • 11k+

Şu ýyl howanyň ýylamagy bilen häsiýetlendirilýän El-Ninýo döwri tamamlanar. Onuň deregine planetanyň käbir sebitlerine, aýratynam, tropiklerde, tersine, sowuk howa getirjek La-Ninýa hadysasynyň gelmek ähtimallygy ýokary. Bu barada BMG-niň ýöriteleşdirilen edarasy bolan Bütindünýä Meteorologiýa Guramasy habar berýär.

Guramanyň hünärmenleri 2024-nji ýylyň iýun-awgust aýlarynda bitarap şertleriň ýa-da La-Ninýanyň gelmek ähtimallygynyň 50% boljakdygyny çaklaýarlar. Iýul-sentýabr aýlarynda bu ähtimallyk 60%-e, awgust-noýabr aýlarynda – 70%-e çenli ýokarlanar.
La-Ninýa Ýuwaş ummanyň merkezi we gündogar ekwatorial böleginde ummanyň üstüniň temperaturasynyň uly möçberli peselmegi bolup, tropiklerde atmosfera aýlanyşygynyň üýtgemegi bilen utgaşýar. Her bir La-Ninýa hadysasynyň netijesi onuň intensiwligine, dowamlylygyna, pasyllara we beýleki klimat režimleri bilen täsirine baglylykda tapawutlanýar.
Gurama hadysalaryň ikisiniň-de, El-Ninýonyň we La-Ninýanyň global ýylama, adatdan daşary howa şertleriniň ýygylaşmagyna we möwsümleýin ygallaryň hem temperatura režimleriniň üýtgemegine sebäp bolýan klimatyň antropogen üýtgemesi şertlerinde ýüze çykýandygyny belleýär.

“El-Ninýonyň tamamlanmagy uzak möhletli howa üýtgemelerinde pauzany aňlatmaýar. Biziň planetamyz bug gazlary sebäpli gyzmagy dowam etdirer. Deňiz üstüniň adatdan daşary ýokary temperaturalary geljek aýlarda möhüm rol oýnar, howa bolsa atmosferadaky goşmaça ýylylyk we çyglylyk sebäpli has ekstremal bolar” – diýip, guramanyň Baş sekretarynyň orunbasary Ko Barrett belledi.

Belläp geçsek, La-Ninýanyň 2020-nji ýyldan 2023-nji ýyl aralygyndaky sowuk täsirine garamazdan, soňky dokuz ýyl gözegçiligiň tutuş taryhynda iň ýyly döwür boldy. Häzirki El-Ninýo hadysasynyň iň ýokary derejesi 2023-nji ýylyň dekabr aýynda boldy we bu tebigy hadysa meteorologiýa gözegçilikleriniň taryhynda iň güýçli bäşisiniň biri boldy.


28.10.2025 12:06
13k+

Oktýabr aýynyň soňky hepdesinde Türkmenistanda garaşylýan howa maglumaty

Oktýabr aýynyň soňky hepdesinde ýurdumyzda maýyl howa saklanar. Käwagt şemally howa bolar. Käbir welaýatlarda bolsa az-kem ýagyş ýagar. Aşgabatda wagtal-wagtal açylýan bulutly howa bolup, gündizlerine +20...+22 gradusdan +28...

23.10.2025 09:57
7.1k+

Alymlar Sahara çölüniň häzirkisinden 75%-e çenli “ygally” bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar

XXI asyryň ikinji ýarymynda Sahara çölünde ýagşyň mukdary häzirki döwrüň görkezijileri bilen deňeşdirilende takmynan 75% ýokarlanyp biler diýip, ABŞ-nyň Illinoýs uniwersitetiniň klimatologlary çaklaýarlar. Barlaglaryň netijeleri npj Climate and Atmospheric Science žurnalynda çap edildi...

20.10.2025 10:01
7.3k+

Türkmenistanda hepdelik howa maglumaty (20.10 - 26.10)

Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugynyň ýurdumyzda şu hepdäniň dowamynda boljak howanyň ýagdaýy barada maglumat berdi. Aşgabatda üýtgäp durýan bulutly howa bolup, gündogardan demirgazyk-günbatara ugruny üýtgedýän, tizligi sekuntda 9 — 12 metrden 13 — 15 metre ýetýän şemal öwser...

16.10.2025 09:22
5.7k+

Alymlar: Ýer klimat çökgünliginde “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgidi” aşdy

Täze ylmy barlaglaryň maglumatlaryna görä, planeta klimat üýtgemeleriniň “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgitden” geçdi. Ummanlaryň gyzmagy tas milliard adamyň durmuşyny kesgitleýän merjen rifleriň köpçülikleýin ölmegine getirdi diýlip, Science News žurnalynda neşir edilen hasabatda aýdylýar...