Marsda interneti nädip döretmeli? Alymlar eýýäm bu meseläniň çözgüdini gözleýärler we synaglary geçirýärler

  • 14.02.2024 10:50
  • 7.5k+

Ýer bilen Marsyň arasyndaky aragatnaşyk – geljekde Gyzyl planeta amala aşyryljak missiýalar üçin iň kyn we möhüm meseleleriň biridir. Maglumatlary radio tolkunlary arkaly geçirmegiň bar bolan usullarynda ep-esli gijä galmak, pes geçirijilik we planetanyň ýerleşişine garaşlylyk ýaly köp çäklendirmeler bar. ScienceNews neşiri alymlaryň we inženerleriň Marsda ygtybarly hem-de çalt interneti döretmäge mümkinçilik berjek täze çözgütleri gözleýändigi barada material çap etdi.

Şeýle pikirleriň biri - maglumat geçirmek üçin lazerleri ulanmak. Lazer şöhleleri, radiotolkunlara garanda, has ýokary ýygylyga we gysga tolkuna eýe, şonuň üçin ol has az ýitgi bilen köp maglumat geçirip biler. Mundan başga-da, lazerler has takyk gönükdirilip, päsgelçilik we saklanyş töwekgelçiligini azaldyp biler. Şeýle-de bolsa, lazer aragatnaşygynyň atmosfera şertlerine duýgurlygy, takyk sinhronlamanyň zerurlygy we çykdajysynyň köp bolmagy ýaly amatsyz taraplary hem bar.
Başga bir pikir - Ýer bilen Marsyň arasynda yzygiderli aragatnaşygy üpjün etjek hemra ulgamyny döretmek. Emeli hemralar iki planetanyň töweregindäki dürli orbitalarda, şeýle hem Lagranže nokatlarynda - planetalaryň we Günüň grawitasiýa güýçleriniň deňagramlaşýan ýerlerinde ýerleşip biler. Şeýle tor gijä galmany azaldar, geçirijiligi ýokarlandyrar we planetalaryň kölegesi düşmek meselesi aradan aýrylar.
Bu pikirleriň ikisini-de ulanmagy meýilleşdirýän missiýa - bu 2024-nji ýylda adybir asteroidine syýahata ugrajak “Psiheýa” (Psyche). Psiheýa - bu esasan metaldan emele gelen we weýran bolan planetanyň galyndy ýadrosy bolup biljek özboluşly asteroiddir. “Psiheýa” missiýasy zond bilen Ýeriň arasynda lazer aragatnaşygyny synagdan geçirer, şeýle-de, maglumatlary geçirmek üçin NASA we EKA hemralaryny ulanar. Bu geljekki Mars missiýalary üçin täze tehnologiýalary we ülňüleri ösdürmäge kömek eder.


şu gün 18:32
2.2k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...

şu gün 18:30
1.3k+

Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar...

şu gün 18:28
1.5k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...

düýn 14:24
7.8k+

Belgiýada 10 500 ýyl mundan ozal ýaşan aýalyň ýüz keşbi gaýtadan dikeldildi

Gent uniwersitetiniň alymlary hudožnikler bilen bilelikde häzirki Belgiýanyň çäginde, takmynan, 10 500 ýyl mundan ozal – mezolit eýýamynda ýaşan aýalyň ýüz keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň galyndylary 35 ýyldan gowrak wagt ozal Dinantyň golaýyndaky Margo gowagynda tapyldy...