Gün ulgamynda iki sany ekzoplaneta tapyldy

  • 02.08.2023 11:44
  • 18k+

Halkara astronomlar topary Gün ulgamynyň çetki çäklerinde iki sany ekzoplanetany ýüze çykardylar. Mälim bolşuna görä, olaryň her biri Ýerden, azyndan, 4 esse uly diýip, lenta.ru habar berýär.

Ekzoplanetalar Ýerden, takmynan, 30,7 ýagtylyk ýyly uzaklykday GJ 367 ulgamynda (şeýle hem TOI-731 ýa-da TIC 34068865 ulgamlary diýlip atlandyrylýar) ýerleşýärler. Olar Günden göwrümi we agramy boýunça iki esse kiçi bolan gyzyl ýyldyzyň daşyndan aýlanýarlar.
Gözegçilik işleri Çilidäki La-Silýa obserwatoriýasyndaky teleskopynda ornaşdyrylan «HARPS» spektografy hem-de NASA-nyň «TESS» emeli hemrasy arkaly alnyp baryldy. Astronomlar ýyldyzyň daşyndan aýlanýan iri jisimler sebäpli şöhlelenmesiniň tizligini kesgitlediler. Munuň üçin üç ýylyň dowamynda ýokary takyklykly ölçeg işleri geçirildi.
GJ 367 ekzoplanetasy Ýeriň 4,13 esse agramyna eýedir we onuň çak edilýän radiusy Ýeriňkiden 1,6 esse uludyr. Ol ýyldyzynyň daşyndan 11,5 günde bir aýlaw edýär. GJ 367 d planetasy bolsa Ýerden, azyndan, 6 esse, radiusy bolsa 1,7 esse uludyr. Ol ýyldyzynyň daşyndan 34 günde bir aýlaw edýär.

düýn 17:03
5.9k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

düýn 15:06
3.3k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...

düýn 08:34
1.2k+

ABŞ-da gatanda CO₂-ni siňdirýän beton işlenip düzüldi

Massaçusetsdäki Wuster Politehniki Institutynyň (WPI) alymlary Fermentatiw Gurluşlyk Materialy (ESM) diýlip atlandyrylýan innowasion gurluşyk materialyny işläp düzdüler. Onuň esasy aýratynlygy uglerod-negatiw bolmagydyr: gatama prosesinde ol kömürturşy gazyny çykarman, tersine, atmosferadan kömürturşy gazyny işjeň özüne siňdirýär...

14.12.2025 23:36
4.9k+

Geň soňlama: Hytaýda daşdan düwnüp heläk bolan gadymy guş tapyldy

Paleontologlar Hytaýyň Týanýu Tebigy Taryh Muzeýiniň zat saklanýan ýerlerinde adaty bolmadyk açyş etdiler. Geçirilen barlagda öň mälim bolmadyk guş görnüşiniň köp sanly ýuwdulan daşlardan düwnüp ölendigini görkezýän galyndy tapyldy...