Alymlar Ýeriň orbitasyny kosmos zibilinden arassalamagyň täze usulyny tapdylar

  • 06.11.2021 17:09
  • 7k+

Amerikaly alymlar Ýeriň orbitasyny kosmos galyndylaryndan arassalamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Bu hakynda “Nature” ylmy žurnalynda habar berildi.

Biziň planetamyzyň töwereginde hemralara we raketalara howp döredip biljek kosmos galyndylary gaýyşyp ýörler. Elbetde, olaryň käbiri atmosferada ýanyp ýok bolýar, ýöne bu-da ýagdaýy halas etmek üçin ýeterlik däl. Şonuň üçin ABŞ-nyň Ýuta ştatynyň uniwersitetiniň alymlary Ýeriň orbitasyny arassalamak üçin magnit ulanyp görmegi teklip etdiler.

Mysal üçin, aýlanýan magnitler orbital aýratynlyklaryny üýtgedip, köp mukdarda galyndylara gözegçilik edip biler. Alymlar laboratoriýa şertlerinde synag geçirenden soň, galyndylaryň diňe magnit meýdanynda gysylandygyny we şonuň üçin adamlaryň olaryň hereketine gözegçilik edip biljekdigini anykladylar.

Bir synagda hünärmenler suwdaky mis topy plastik tekizlige geçirdiler. Magnitleriň kömegi bilen topy diňe bir süýşürmän, eýsem dürli tarapa aýlamak başartdy.


30.11.2025 22:24
3.7k+

Türkmenistanyň ýaş startapçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlenildi

Türkmenistanda «Türkmenistan – mümkinçilikleriň ýurdy» atly ýaş innowatorlaryň bäsleşigi tamamlandy. Ol tehnologiýa, ylym we telekeçilik dünýäsinde özlerini görkezmäge taýýar mekdep okuwçylaryny, talyplary we ýaş mugallymlary birleşdirdi...

30.11.2025 20:51
6.5k+

Garynjalarda agalygy eýelemegiň täsin taktikasy ýüze çykaryldy

Ýaponiýaly alymlar garynjanyň käbir görnüşleriniň başga koloniýalary eýelemek üçin ulanýan täsin mehanizmini ýüze çykardylar. Görnüşine görä, käbir korolewa-basyp alyjylar himiki ýaragy ulanyp, işçi garynjlary aldaw bilen öz urugbaşyny ýok etmäge mejbur edýärler we onuň ýerini eýeleýärler...

26.11.2025 11:15
2.1k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
2k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...