Akyl dişleri näme üçin giç çykýar?

  • 10.10.2021 17:01
  • 29k+

Amerikaly alymlar hemişelik diş hatarynyň altynjy, ýedinji we sekizinji dişleriniň adamlarda belli bir ýaşda çykmagynyň sebäbini öwrendiler. Mälim bolşy ýaly, hataryň iň soňky dişlerine akyl dişleri hem diýilýär.

Ferra.ru web sahypasynyň ýazmagyna görä, barlagçylar dürli jandar görnüşleriniň kelleleriniň 3D modelini döretdiler. Olar beden ulaldygyça kelläniň üýtgeýşine syn etdiler we  äňleriň ösüş depginine gözegçilik etdiler.  Netijede, her azy dişiniň çykyşy ýeriň we wagtyň takyk gatnaşygy bilen kesgitlenýändigini anykladylar. Bu dişler özüniň çykmagy bilen paralel ösýän temporomandibulýar bogunlaryň işine päsgel bermeli däldir. Eger-de olar gaty ir çyksa, onda çeýneme mahalynda äň bogunyna şikes ýetirip biler.

Umuman alanyňda, azy dişleriniň, şol sanda akyl dişleriniň peýda bolmagy äňiň ösmegine we dowamlylygyna baglydyr we ol primatlarda öz gezeginde ömrüň dowamlylygyna bagly bolup durýar.


04.12.2025 15:34
1.3k+

Alymlar yslary beýnä ultrases arkaly geçirmegi öwrendiler

Inženerler we barlagçylar topary ilkinji gezek ys alyş ukybyna jogap berýän merkeze gönükdirilen ultrasesiň kömegi bilen adamlarda yslary – mysal üçin, “arassa howa” ýa-da “ýanan odun” ýaly duýgulary döredip bildiler...

30.11.2025 22:24
4.9k+

Türkmenistanyň ýaş startapçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlenildi

Türkmenistanda «Türkmenistan – mümkinçilikleriň ýurdy» atly ýaş innowatorlaryň bäsleşigi tamamlandy. Ol tehnologiýa, ylym we telekeçilik dünýäsinde özlerini görkezmäge taýýar mekdep okuwçylaryny, talyplary we ýaş mugallymlary birleşdirdi...

30.11.2025 20:51
8.9k+

Garynjalarda agalygy eýelemegiň täsin taktikasy ýüze çykaryldy

Ýaponiýaly alymlar garynjanyň käbir görnüşleriniň başga koloniýalary eýelemek üçin ulanýan täsin mehanizmini ýüze çykardylar. Görnüşine görä, käbir korolewa-basyp alyjylar himiki ýaragy ulanyp, işçi garynjlary aldaw bilen öz urugbaşyny ýok etmäge mejbur edýärler we onuň ýerini eýeleýärler...

26.11.2025 11:15
2.1k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...