NASA-nyň astrofizigi wagt boýunça syýahat etmegiň mümkindigini aýtdy

  • 30.08.2020 16:18
  • 9.4k+

Fizikanyň hereket edýän kanunlary adamzat wagt boýunça syýahat edip biler diýip çaklamaga mümkinçilik berýär. Şeýle bildirişi NASA-nyň astrofizigi Luiza Riofrio aýtdy. Bu barada inforeactor.ru habar berýär.

Geçmişe ýa-da geljege düşmek adamyň heniz akyl ýetirip biliş çäginden daşary ýerleşýär, ýöne gipotetik taýdan bu hadysa mümkindir diýip, astrofizik ynanýar. Onuň pikiriçe, hünärmenler şeýle mümkinçiligi heniz köp wagtlap öwrenmeli bolarlar.
Özüniň teoriýasyny alym Halkara kosmiki stansiýasyna eltilen atom sagatlarynyň kömegi bilen barlamagy teklip edýär. Olar lazer şöhlesiniň tizliginiň görkezijilerini ölçemäge mümkinçilik berýärler. Luiza Riofrio Aýda “Apollon” missiýasy bilen gurnalan retroreflekterleriň we lazerleriň kömegi bilen alnan barlaglaryň netijelerini deňeşdirdi. Ol ýagtylygyň tizligi hemişelik bolup bilmeýär diýen netijä geldi. Has dogrusy, ol wagtyň üýtgemegi bilen üýtgeýär. Şu açyşy hasaba almak bilen, Rifordio adamlaryň wagt boýunça hereket etmeginiň mümkindigini aýdýar.

11.11.2025 15:19
3.6k+

Kembrijde CO₂-ni peýdaly çig mala öwürýän “emeli ýaprak” döretdiler

Kembrij uniwersitetiniň alymlary Gün şöhlesiniň täsiri astynda kömürturşy gazyny (CO₂) we suwy peýdaly himiki maddalara öwrüp bilýän ýarym sintetik “emeli ýapragy” döredendiklerini habar berdiler. Bu enjam tebigy fotosinteziň iş prinsipini gaýtalaýar we zäherli katalizatorlary ulanmaýar, şonuň bilen hem ekologiýa taýdan arassa hasaplanýar diýip, SciTechDaily ýazýar...

10.11.2025 13:10
5.2k+

Günorta koreýaly alymlar robotlar üçin çeýe we örän güýçli emeli myşsa döretdiler

Ulsandaky Milli Ylym we Tehnologiýa Institutynyň  (UNIST) alymlary robotlar üçin täze görnüşli emeli myşsa taýýarladylar. Bu material ynsan we haýwan myşsalaryndaky ýaly çeýeligi we berkligi özünde jemleýär. Hasaplamalara görä, eger adam şeýle myşsalara eýe bolsady, ol bir eli bilen pil saklap biljekdi...

09.11.2025 19:12
4.7k+

Ysmaz adam Neuralink-iň kömegi bilen daş-töweregi görüp başlady

Neuralink-iň hassasy Bred Smit görmekden mahrum bolmandy, ýöne amiotrofik gapdal sklerozy sebäpli ol kellesini hereket etdirip bilenokdy. Ýöne ol beýni implantyny ulanmagyň täze usulyny tapdy. Indi ol Neuralink-i ýörite berkidilen web-kamerany dolandyrmak üçin ulanýar...

05.11.2025 10:07
3.3k+

Hytaýly alymlar iýmitiň ajylygyny “duýup” bilýän emeli dil döretdi

Hytaýda alymlar iýmitleriň ajylygyny çalt we takyk ölçemäge ukyply emeli diliň prototipini taýýarladylar. Bu barada Phys.org habar berýär. Enjam kapsaisini — ajy burçuň, sarymsagyň, zenjebiliň we beýleki ajyly maddalaryň ýakýan tagamyny döredýän birleşmäni — hem-de şol topardaky beýleki maddalary anyklamaga mümkinçilik berýär...