ABŞ-da koronawirusa garşy has täsirli sanjym döredildi

  • 25.08.2020 07:00
  • 13k+

Sent-Luisde (ABŞ) Waşington uniwersitetiniň Lukmançylyk mekdebiniň alymlary koronawirusa garşy bir doza bilen burun arkaly goýberip bolýan waksinany taýýarladylar. Serişdäniň barlaghana syçanlaryndaky synagy COVID-19-a duýgur bolan süýdemdirijileriň kesellemeginiň öňüni almakda adaty inýeksiýa garanda has täsirlidigini görkezdi diýlip, Cell ylmy žurnalynda habar berilýär. Muny live24.ru ýetirýär.

Barlag geçirijileriň aýtmagyna görä, sanjymyň burun arkaly kabul edilmegi organizmde güýçli immun jogabyny döredýär, ýöne has güýçli gorag burun boşlugynda we dem alyş ýollarynda emele gelýär. Geçirilen barlaglaryň netijeleri barlaghana syçanlarynda wirus girizilenden soň kesel alamaty ýok bolan halatynda zyýansyzlandyryjy immunitetiň döreýändigini görkezdi.
Serişde taýýarlanylan wagtynda hünärmenler sagdyn öýjükleri COVID-19 bilen keselletme hadysasyna gatnaşýan S-belogy adaty sowuklamany ýüze çykarýan adenowirusyň içine ýerleşdirdiler. Adenowirusyň özüni onuň S-belogy burun boşlugynyň öýjüklerine adaty ýaýradyjy bolmagy üçin zyýansyzlandyrdylar. Şunuň bilen birlikde, S-beloga antibedenjikleriň işjeň döremegine ýardam edýän goşmaça özgerişi girizdiler.
Şundan soň gemrijilere 2 usul bilen – burun arkaly we myşsa içi bilen goýberilen sanjymlar deňeşdirildi. Sanjym pnewmoniýanyň öňüni alýan immun jogabyny ýüze çykardy, ýöne wirusy burunda we öýkende ýok edip bilmedi. Şeýle sanjym koronawirusyň geçiş agyrlygyny gowşadyp biler, ýöne serişde ýokanjyň we wirusyň adamlaryň arasynda ýaýramagynyň öňüni almaz. Burun arkaly goýberilme COVID-19-a ýokarky dem alyş ýollarynda köpelmäge ýol bermeýär.
Indi barlag işini alyp baryjylar synaglary dowam etdirerler we ony adamlaryň gatnaşmagynda hem geçirerler.

15.09.2025 10:38
3.7k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

15.09.2025 10:34
4.8k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
6k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
12k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...