Kanadada ýerleşýän Jemgyýetçilik saglygy goraýyş agentliginden we Manitob uniwersitetinden alymlar SARS-CoV-2 100% pagtadan bolan mata geçirilen ýagdaýynda wirus bir gije-gündizden hem az wagtyň içinde dargaýar we ony ýüze çykarmak mümkin bolmaýar diýen netijä geldiler. Bu barada iz.ru habar berýär.
Alymlar wirusy sekiz sany dürli materialda ýerleşdirdiler: lukmançylyk barlagy üçin nitril ellikleri, güýçlendirilen himiki taýdan durnukly ellikler, N-95 we N-100 respirator örtükleri, Tyvek (aýratyn ýeňil we berk dokma däl material), plastik, pagta we poslamaýan polat. Soňra üç hepdäniň dowamynda olara gözegçilik işini alyp bardylar. Olar hut pagtadan bolan matada wirusy netijede ýüze çykaryp bolmaýandygyny kesgitlediler.
Lukmançylyk halatlarynyň we gündelik egin-eşikleriň köp sanly elementleriniň pagtadan edilýändigini (başga matalar goşulsa-da) göz öňünde tutsak, materialyň sanitar artykmaçlygyndan lukmanlar hem, adaty adamlar hem peýdalanyp bilýär. Mundan başga-da, pagtadan edilen örtükleriň ulanylmagy howpsuz we amatly diýip netije çykarmak bolýar.
Beýik Britaniýadan barlag işini alyp baryjylar şifon bilen 600 sapak dykyzlykly pagtadan iki gat edip taýýarlanylan örtükleriň 300 nanometrden kiçi ölçegli bölejikleriň 80%-den gowragyny we uly bölejikleriň 90%-den gowragyny arassalaýandygyny anykladylar. Arassa pagtadan bolan futbolkanyň üç gaty hirurgiýa eşigi ýaly gorag derejesine eýe bolýar.
Eger-de pagtadan eşigi şkafda ýerleşdirseň, onda bir gije-gündizden soň ony şertli ýagdaýda kowid-howpsuz diýip hasaplamak bolar – diýip, MFTI-niň saglygy goraýşy sanlaşdyrmagyň we ilatyň saglyk görkezijisini seljermegiň barlaghana müdiriniň orunbasary Stanislaw Otstawnow habar berdi.
Ol dürli matalaryň tejribeden geçirilmeginiň möhümdigini, sebäbi häzir haýsy şertlerde wirusyň çalt janlanýandygyna we ölýändigine düşünmegiň gerekdigini belledi.
Örtük barada aýdylanda, hünärmenler köp gatly örtük görnüşindäki pagtadan matanyň wirusdan goraýandygyny we SARS-CoV-2-niň ýaýraýan respirator damjalaryny gowy saklaýandygyny habar berýärler. Ýöne, hünärmenleriň aýtmagyna görä, şahsy goragyň bir gezeklik lukmançylyk serişdeleri has ygtybarly.