BMG-niň Baş sekretary: COVID-19 häzirki zaman jemgyýetiniň ähli kemçilikleriniň üstüni açdy

  • 20.07.2020 23:14
  • 10k+

Dünýäde koronawirus bilen kesellänleriň sany 14 million adama ýetdi. Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň maglumatlary boýunça, ölüm sanynyň statistikasy hem barha ýokarlanýar, pandemiýanyň netijesinde tas 600 müň adam ýogaldy.
BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterriş COVID-19 pandemiýasy baý we garyp ýurtlaryň arasyndaky düýpli tapawudy, dünýä döwletleriniň wirusa garşy bilelikde göreşmäge ukypsyzlygyny bütin aýdyňlygy bilen ýüze çykardy diýip hasaplaýar.

“Ykdysadyýetde, sosial gurşawda COVID-19 epidemiýasynyň netijelerini sazlaşdyrmak üçin bize global möçberde düýpli tagallalaryň toplumy gerek bolýar. Gürrüň dünýäniň JIÖ-niň 10%-i barada, ýagny trillion dollarlar barada gidýär – diýip, Guterriş Euronews teleýaýlymyna beren interwýusynda aýdýar. — Güýçli ykdysadyýetli ösen döwletlerde şeýle serişdeler bar: ABŞ-da, Ýewropada uly serişdeler bölünip aýrylýar. Ýöne planetanyň beýleki sebitleri barada hem pikir etmek – ösüp barýan ýurtlara goldaw bermek gerek.

BMG-niň Baş sekretarynyň aýtmagyna görä, Ýer ýüzüniň ilatynyň aglaba köplügi deňsizlik şertlerinde ýaşaýar, bu bolsa biziň döwrümiziň häsiýetli tarapydyr. Ol Ýer ýüzüniň 26 sany baý adamynyň dünýä baýlyklarynyň ýarysyny öz ellerinde jemleýändigini ýatlap geçdi. Şunuň bilen birlikde raýdaşlyga derek köp ýurtlarda populistik meýiller güýç toplaýar.
“Pandemiýanyň has agyr ýaýran ýurtlarynyň köpüsi hökümetde populistleriň ýerleşýän ýurtlarydyr. Olar COVID-19-a garşy netijeli durmaga düýbünden ukypsyz boldular. Men wirus aýrylýança adamlar häzirki ýagdaýda populistik çäreleriň däl-de, raýdaşlygyň we halkara hyzmatdaşlygyň, adamzadyň şu gün çaknyşan çökgünlik meselelerini çözmek üçin global institutlaryň gerekdigine düşüner diýip umyt edýärin” – diýip, BMG-niň Baş sekretary ynanýar.
Guterriş pandemiýa adamzadyň onlarça ýylyň dowamynda ähmiýet bermedik ähli ýetmezçilikleriniň üstüni açdy diýip hasaplaýar: köp ýurtlarda saglygy goraýyş ulgamynyň ösüşiniň pes derejesi, gurluş deňsizligi, daşky gurşawyň ýagdaýynyň ýaramazlaşmagy we ş.m. “Deňsizligi azaltmakda we garyplygy ýok etmekde uly ösüşlere ýeten bitewi sebitler sanlyja aýyň içinde birnäçe ýyl yza çekildi” – diýip, ol belleýär.

düýn 20:51
1.4k+

2025-nji ýylda magnit tupanlarynyň sany soňky on ýylda iň ýokary derejä ýetdi

2025-nji ýylda magnit tupanlarynyň bolan günleriniň sany soňky on ýylda iň ýokary görkezijä, geomagnit-gozganma günleriniň umumy sany bolsa soňky ýigrimi ýylda iň ýokary derejä ýetdi. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizika institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

25.12.2025 12:25
3.3k+

Kosmosda ozal görünmedik täze partlama görnüşi hasaba alyndy

LIGO we Virgo kosmos detektorlary taryhda ilkinji gezek AT2025ulz diýlip atlandyrylýan astronomik hadysany hasaba aldylar. Bu hadysa "supernowa" (sper-täze ýyldyz) we "kilonowa" partlamalarynyň aýratynlyklaryny özünde jemleýän düýpgöter täze partlama görnüşiniň — "superkilonowanyň" ilkinji nusgasy bolup biler...

22.12.2025 14:55
9.6k+

Arktikada howanyň temperaturasy rekord dereje gyzdy - NOAA

2024-nji ýylyň oktýabryndan 2025-nji ýylyň sentýabryna çenli bolan döwürde Arktikada howanyň temperaturasy 1900-nji ýyldan bäri geçirilen gözegçilikleriň taryhynda iň ýokary derejä ýetdi. Bu barada ABŞ-nyň Milli umman we atmosfera barlaglary müdirligi (NOAA) habar berdi...

22.12.2025 13:53
5.1k+

Klimatologlar: Asyryň ortalaryna çenli Ýer ýüzünde her ýyl 4 müňe çenli buzluklar ýok bolar

Eger global maýlamaklyk asyryň ahyryna çenli temperaturanyň 1,5-4 gradus Selsiý ýokarlanmagyna getirse, eýýäm şu asyryň ortalaryna çenli Ýer her ýyl 2000-den 4000-e çenli buzlugy ýitirer. Netijede, buzluklaryň umumy sany 200 müňden 18 müňe çenli azalyp biler...