ABŞ-dan başlap, Awstraliýa çenli dürli ýurtlarda kenarýakalara eroziýanyň çaltlaşmagy we çäge gorunyň tükenmegi sebäpli ýitmek howpy abanýar. Bu barada Financial Times habar berýär.
Neşiriň maglumatlaryna görä, klimat üýtgemeleri kenarýakalaryň tebigy tozmak prosesini güýçlendirýär. Tupanlar, deňiz derejesiniň ýokarlanmagy we güýçli joşgunlar eroziýa getirýär. Kenarýakalary dikeltmek bolsa barha kynlaşýar we gymmat düşýär, çünki zerur çäge gory tükenýär.
Barselonanyň şäher geňeşiniň maglumatlaryna görä, şäheriň emeli kenarlary her ýyl 30 müň kub metre çenli çäge ýitirýär – bu 12 Olimpiýa basseýni ýalydyr.
Rodante amerikan şäherçesinde (Demirgazyk Karolina) 2020-nji ýyldan bäri eroziýanyň netijesinde 11 öý ýumruldy, galan binalar hem howp astynda. Ýerli häkimiýetler kenarýaka zolagyny dikeltmek işini 40 mln dollar bilen bahalandyrdy, ýöne ýeterlik serişde ýok.
“Men on ýyldanmy ýa-da ýüz ýyldanmy, bilemok, ýöne çägäniň ýa-ha gutarjak, ýa-da onuň hetdenaşa gymmat boljak wagty geler” – diýip, ýerli häkimligiň başlygy Bobbi Autten belledi.
Häkimiýetler başga ýerlerden alnan çäge bilen kenardaky çägeleriň üstüni doldurmaga synanyşýar, ýöne hünärmenler şeýle çäreleriň hemişe netijeli däldigini duýdurýar. Surfline kompaniýasyndan bilermenler her bir kenaryň çägesiniň düzümi, reňki we däne ululygy boýunça tapawutlanýandygyny, munuň hem onuň tolkunlara durnuklylygyna täsir edýändigini belleýär. Çägäniň gurluşykda we şäherleşdirmekde işjeň ulanylmagy hem ýetmezçiligi güýçlendirýär.