ClearSpace kompaniýasy kosmosy zibilden arassalamak tehnologiýasyny üstünlikli synady

  • 10.05.2025 19:26
  • 2.8k+

ClearSpace kompaniýasy Beýik Britaniýanyň Kosmos agentligi tarapyndan amala aşyrylýan Active Debris Removal (ADR) maksatnamasynyň ikinji tapgyryny üstünlikli tamamlady. Missiýanyň bu bölegi Ýere golaý orbitada ýerleşýän hatardan çykan hemralary tutmak we aýyrmak üçun zerur bolan tehnologiýalary synagdan geçirmäge we kämilleşdirmäge gönükdirildi.

Bu tapgyryň üstünlikli tamamlanmagy kompaniýany kosmos zibili meselesini çözmäge ýakynlaşdyrýar.
Synaglaryň dowamynda ClearSpace mehaniki eli öz berkligini we raketany uçuranyňda ýüze çykýan kynçylyklara çydamlylygyny görkezdi. Şekilleri gaýtadan işlemek algoritmi hem üstünlikli synagdan geçip, ulgamyň kosmos zibilini tapyp, ony yzarlap biljekdigini görkezdi.
Mundan başga-da, kompaniýa hemranyň ýörite maketini ulanyp, nyşana ýakynlaşmak boýunça synaglary geçirdi. Amaly synaglardan başga-da, ClearSpace Beýik Britaniýanyň Kosmos agentligi üçin jikme-jik hasabaty taýýarlady, bu bolsa geljekki missiýalar üçin peýdaly bolar.

Häzirki wagtda Britaniýanyň Kosmos agentliginiň 2026-njy ýyla meýilleşdirilen pes orbitadan iki döwük hemrany aýyrmak şertnamasy üçin Astroscale ýapon kompaniýasynyň we Şweýsariýanyň ClearSpace kompaniýasynyň Britaniýadaky bölümçeleri bäsleşýär. Kompaniýalaryň ikisi-de kosmos zibilini aýyrmak we hemra hyzmaty ugrunda öz tehnologiýalaryny işjeň ösdürýär.
Bu taslamada ClearSpace-iň hyzmatdaşlary bolup Portugaliýanyň Critical Software, Ispaniýanyň Indra-Deimos, Angliýanyň Plextek we Amerikanyň Spirit AeroSystems kompaniýalary çykyş edýär. ADR missiýasynyň ikinji tapgyrynda ClearSpace bilen hyzmatdaşlyk Indra-Deimos kompaniýasyna dolandyryş, nawigasiýa we ýakynlaşmaga gözegçilik algoritmlerini işläp taýýarlamagy, Plextek kompaniýasyna bolsa kosmosda ýakynlaşmak we birleşmek amallary üçin öz radaryny kämilleşdirmegi dowam etdirmäge mümkinçilik berdi.


07.07.2025 13:17
1.8k+

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyplydygyny görkezdi

ChatGPT kosmos gämisini dolandyrmaga ukyply bolup çykdy. Ol «Kerbal Space Program Differential Games» atly simulýasiýadaky uçuş bäsleşiginde ikinji orny eýeledi. Bu barada «Live Science» neşiri habar berýär. Bäsleşik ilkinji gezek 2023-nji ýylda Massaçusets tehnologiýa institutynyň başlangyjy bilen geçirilip başlandy...

07.07.2025 10:53
3.2k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 14:49
2.9k+

ABŞ-da millionlarça dollar sarp edilen kosmos ýadro reýderi taslamasy ýapyldy

ABŞ-nyň Goranmak boýunça geljekki barlag taslamalary gullugy (DARPA) NASA bilen kosmos termiki ýadro hereketlendirijisini (NTP) döretmek baradaky bilelikdäki taslamany ýatyrdy. Bu karar häzirki zaman raketa tehnologiýasynyň gazananlary, şol sanda SpaceX-iň üstünligi we ýadro hereketlendirijileriniň geljeginiň täze seljermesi bilen düşündirilýär  diýip, Space News habar berýär...

05.07.2025 18:34
3.3k+

Astronom tutuş Älemiň “aýlanmagynyň” alamatlaryny tapdy

Amerikaly astronom, ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň ylmy işgäri Waleriý Makarow tutuş Älemiň aýlanýandygyna mümkin bolan subutnamalary tapandygyny aýdýar. Üstesine-de, aýlanma ugry ençeme gezek üýtgän bolmaly diýip, Nature Astronomy žurnalyndaky ylmy gözlege salgylanyp, TASS habar berýär...