Hytaý fizikleri “emeli Günüň” işlemegi boýunça dünýä rekordyny goýdular

  • 31.05.2021 20:02
  • 9.2k+

Hytaý fizikleri plazma akymyny tokamakda – käwagtlar “emeli Gün” diýlip atlandyrylýan termoýadro sintez gurluşynda saklamak boýunça rekord goýdular. Sinhua agentliginiň habar bermegine görä, alymlar plazmany 120 mln gradus temperaturada 101 sekunt sakladylar. Şondan soň temperatura 160 mln gradusa çenli ýokarlandy. Şeýle derejede ony 20 sekunt saklamak mümkin boldy. Bu barada TASS belleýär.

Şular ýaly öňki rekord 2018-nji ýylda Günorta Koreýada goýlupdy: şonda plazmany 100 mln gradus temperaturada 20 sekunt saklamak başartdy. Magnit meýdançasynda plazmanyň saklanyş wagty tokamakyň işiniň möhüm parametridir.

“Täze rekord ýadro sinteziniň energiýa çeşmesini almak boýunça taslamanyň durmuşa geçirilip bilinjekdiginiň ýene bir subutnamasy bolup hyzmat edýär. Ol fiziki we inženerçilik işleriniň täjirleşdirilmegi üçin hem esas döredýär” – diýip, Hefeýde Plazmanyň fizika institutynyň ýolbaşçysynyň orunbasary Ýuntao Sun belleýär.

Tokamak – bu geljekde tükeniksiz energiýa çeşmesi bolup biljek gözegçilik edilýän termoýadro sinteziniň reaksiýasy üçin gurluş. “Tokamak” sözi “magnit katuşkaly toroidal kamerany” aňladýar. Ilkinji tokamak 1954-nji ýylda SSSR-de guruldy. Hefeýdäki eksperimental tokamak EAST 2006-njy ýyldan bäri işleýär.

30.11.2025 22:24
4.1k+

Türkmenistanyň ýaş startapçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlenildi

Türkmenistanda «Türkmenistan – mümkinçilikleriň ýurdy» atly ýaş innowatorlaryň bäsleşigi tamamlandy. Ol tehnologiýa, ylym we telekeçilik dünýäsinde özlerini görkezmäge taýýar mekdep okuwçylaryny, talyplary we ýaş mugallymlary birleşdirdi...

30.11.2025 20:51
7.2k+

Garynjalarda agalygy eýelemegiň täsin taktikasy ýüze çykaryldy

Ýaponiýaly alymlar garynjanyň käbir görnüşleriniň başga koloniýalary eýelemek üçin ulanýan täsin mehanizmini ýüze çykardylar. Görnüşine görä, käbir korolewa-basyp alyjylar himiki ýaragy ulanyp, işçi garynjlary aldaw bilen öz urugbaşyny ýok etmäge mejbur edýärler we onuň ýerini eýeleýärler...

30.11.2025 10:29
2.8k+

Seagate-iň täze magnit diski 55–69 TB-lyk HDD döretmäge ýol açýar

Seagate bir çeýe diskde (HDD) saklama möçberiniň çäklerini giňeltmegini dowam etdirýär. Kompaniýa laboratoriýa şertlerinde her bir plastinkada 6,9 TB-lyk uly göwrümi gazandy. Bu bolsa 55-den 69 TB göwrümli çeýe diskleri (HDD) döretmäge mümkinçilik berýär diýip, IT Home habar berýär...

28.11.2025 11:42
2.4k+

Amazon ilkinji müşderiler üçin öz hemra internetine elýeterliligi açdy

Amazon ilkinji korporatiw müşderiler üçin öz Amazon Leo (öň Project Kuiper) hemra internetine çäkli elýeterliligi berdi. Bu barada kompaniýanyň saýtynda habar berilýär. Şol bir wagtyň özünde internet ägirdi Amazon Leo Ultra hemra antennasyny hödürledi...