Alymlar adamlarda gözüň reňkine jogapkär 50 sany täze gen tapdylar

  • 16.03.2021 12:14
  • 11k+

Adamlarda gözüň reňkiniň genetiki esaslary öň pikir edilişinden has çylşyrymly bolup çykdy. Erazm Rotterdam adyndaky lukmançylyk merkeziniň alymlary Londonyň Şa kollejinden kärdeşleri bilen bilelikde şeýle netijä geldiler. Bu barada 21mm.ru habar berýär.

Alymlar taryhda adamlarda göz reňkiniň genetikasynyň iň uly barlagyny geçirdiler. Oňa Ýewropadan we Aziýadan 195 müňden gowrak meýletinçi gatnaşdy. Meýletinçileriň genlerini seljermegiň esasynda alymlar gözüň reňkine jogap berýän 50 sany täze gen tapdylar. Öň alymlar gözüň reňkine diňe iki gen jogap berýär diýip hasaplaýardylar. Jeýms Uotson bilen Frensis Krik 1962-nji ýylda bu açyş üçin Nobel baýragyny aldylar. 
Şeýlelikde, alymlar adamlarda gözüň reňkiniň syryny açmakda uly öňegidişlik etmegi başardylar. Olaryň aýtmagyna görä, adam ýüzleriniň iň täsirli aýratynlygy üçin jogapkär genler, aslynda, belli bolşundan has köp. Bu açyş lukmançylykda örän peýdaly bolar, sebäbi ol gözüň pigmentiniň dispersiýa sindromy ýa-da göz albinizmi ýaly göz pigmentasiýasy bilen baglanyşykly dürli kesellere has gowy düşünmäge kömek eder. 

düýn 08:34
11k+

Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň orunbasary bellenildi

Myratberdi Kuwatmyradowiç Gaýypow saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň bejeriş-öňüni alyş kömegini guramak boýunça orunbasary wezipesine bellenildi. Degişli Karara Prezident Serdar Berdimuhamedow 11-nji iýulda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde gol çekdi...

11.07.2025 19:08
7.9k+

Emeli aňly robot ilkinji gezek hirurg gatnaşmazdan öt haltany aýyrdy

Lukmançylygyň taryhynda ilkinji gezek emeli aň tarapyndan dolandyrylýan robot hirurgiki operasiýanyň çylşyrymly bölegini özbaşdak amala aşyrdy. Bu barada Jons Hopkins uniwersitetiniň synagy geçiren barlagçylaryna salgylanýan Reuters agentligi ýazýar...

10.07.2025 11:19
3.2k+

Keniýada kömürturşy gazyny karbonatlara öwürýän agaç tapyldy

Ýewropanyň we Keniýanyň alymlary Gündogar Afrikada ösýän injir agajynyň bir görnüşi bolan Ficus wakefieldii-niň kömürturşy gazyny özüne siňdirip, onuň toprakda karbonat ýataklary görnüşinde saklamaga ukyplydygyny anykladylar...

10.07.2025 11:09
7.2k+

Kesar kesimi arkaly doglan çagada akganlylygyň döremek töwekgelçiligi 20% ýokarlanýar

Şwesiýanyň Karolinska institutynyň (KI) alymlary garny kesip almak arkaly doglan çagalarda akganlylygyň döremek ähtimallygynyň tebigy ýol bilen dünýä inen çagalar bilen deňeşdirilende, takmynan, 20% ýokarydygyny anyklady...