Alymlar adamlarda gözüň reňkine jogapkär 50 sany täze gen tapdylar

  • 16.03.2021 12:14
  • 12k+

Adamlarda gözüň reňkiniň genetiki esaslary öň pikir edilişinden has çylşyrymly bolup çykdy. Erazm Rotterdam adyndaky lukmançylyk merkeziniň alymlary Londonyň Şa kollejinden kärdeşleri bilen bilelikde şeýle netijä geldiler. Bu barada 21mm.ru habar berýär.

Alymlar taryhda adamlarda göz reňkiniň genetikasynyň iň uly barlagyny geçirdiler. Oňa Ýewropadan we Aziýadan 195 müňden gowrak meýletinçi gatnaşdy. Meýletinçileriň genlerini seljermegiň esasynda alymlar gözüň reňkine jogap berýän 50 sany täze gen tapdylar. Öň alymlar gözüň reňkine diňe iki gen jogap berýär diýip hasaplaýardylar. Jeýms Uotson bilen Frensis Krik 1962-nji ýylda bu açyş üçin Nobel baýragyny aldylar. 
Şeýlelikde, alymlar adamlarda gözüň reňkiniň syryny açmakda uly öňegidişlik etmegi başardylar. Olaryň aýtmagyna görä, adam ýüzleriniň iň täsirli aýratynlygy üçin jogapkär genler, aslynda, belli bolşundan has köp. Bu açyş lukmançylykda örän peýdaly bolar, sebäbi ol gözüň pigmentiniň dispersiýa sindromy ýa-da göz albinizmi ýaly göz pigmentasiýasy bilen baglanyşykly dürli kesellere has gowy düşünmäge kömek eder. 

22.12.2025 00:06
2.6k+

Türkmenistanda pudagara maslahatda «Bitewi saglyk» çemeleşmesiniň durmuşa geçirilmegi ara alnyp maslahatlaşyldy

19-njy dekabrda Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň binasynda Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň (BSGG) goldawy bilen, Türkmenistanda «Bitewi saglyk» çemeleşmesini durmuşa geçirmek boýunça Milli pudagara utgaşdyryjy komitetiň 4-nji mejlisi geçirildi...

16.12.2025 19:27
5.2k+

Russiýanyň Gamaleýa merkezi rak keseline garşy mRNK-sanjymynyň ilkinji synag tapgyryny çykardy

Gamaleýa adyndaky Epidemiologiýa we Mikrobiologiýa ylmy-derňew merkezine degişli bolan mRNK-preparatlary öndürýän fabrika onkologiýa kesellerine garşy göreşmek üçin niýetlenen sanjymyň ilkinji üç synag tapgyryny üstünlikli çykardy...

15.12.2025 14:50
6k+

Johnson & Johnson saglyk üçin howply çaga prisypkasy sebäpli $40 mln tölemäge borçlandy

Los-Anjelesiň Ýokary kazyýeti Johnson & Johnson kompaniýasyny köp ýyllaryň dowamynda talk saklaýan çaga prisypkasyny ulanmagyň netijesinde ýumurtgalygyň rak keseline sezewar bolandygyny aýdan iki aýala 40 mln dollar tölemäge borçlandyrýan karary çykardy...

12.12.2025 15:36
5.5k+

Robot-hirurg ilkinji gezek kataraktany aýyrmak boýunça operasiýa geçirdi

Lukmançylyk bilen inženerçiligiň çatrygynda göz hirurgiýasynda uly öwrülişikleri wada berýän düýpli öňe gidişlik boldy: Kaliforniýanyň Los-Anjeles uniwersitetinde (UCLA) işlenip düzülen robot ulgamy dünýäde ilkinji gezek adamda kataraktany aýyrmak boýunça operasiýany üstünlikli geçirdi...