Alymlar adamlarda gözüň reňkine jogapkär 50 sany täze gen tapdylar

  • 16.03.2021 12:14
  • 12k+

Adamlarda gözüň reňkiniň genetiki esaslary öň pikir edilişinden has çylşyrymly bolup çykdy. Erazm Rotterdam adyndaky lukmançylyk merkeziniň alymlary Londonyň Şa kollejinden kärdeşleri bilen bilelikde şeýle netijä geldiler. Bu barada 21mm.ru habar berýär.

Alymlar taryhda adamlarda göz reňkiniň genetikasynyň iň uly barlagyny geçirdiler. Oňa Ýewropadan we Aziýadan 195 müňden gowrak meýletinçi gatnaşdy. Meýletinçileriň genlerini seljermegiň esasynda alymlar gözüň reňkine jogap berýän 50 sany täze gen tapdylar. Öň alymlar gözüň reňkine diňe iki gen jogap berýär diýip hasaplaýardylar. Jeýms Uotson bilen Frensis Krik 1962-nji ýylda bu açyş üçin Nobel baýragyny aldylar. 
Şeýlelikde, alymlar adamlarda gözüň reňkiniň syryny açmakda uly öňegidişlik etmegi başardylar. Olaryň aýtmagyna görä, adam ýüzleriniň iň täsirli aýratynlygy üçin jogapkär genler, aslynda, belli bolşundan has köp. Bu açyş lukmançylykda örän peýdaly bolar, sebäbi ol gözüň pigmentiniň dispersiýa sindromy ýa-da göz albinizmi ýaly göz pigmentasiýasy bilen baglanyşykly dürli kesellere has gowy düşünmäge kömek eder. 

26.11.2025 12:04
7.6k+

Lancet: Aşa işlenen önümler adamyň ähli organlaryna diýen ýaly zyýan berýär

"Lancet" lukmançylyk žurnalynda çap edilen birnäçe biologik gözlegler aşa işlenip taýýarlanan iýmitleriň adamyň ähli organlaryna diýen ýaly ýaramaz täsir edip bilýändigini we ikinji görnüşli süýji keseli we beýleki keselleriň döremek howpuny ýokarlandyrýandygyny görkezdi...

23.11.2025 20:23
5.5k+

Alymlar süňkleriň öz-özüni dikeltmegine kömek etmegiň ýoluny tapdylar

Alymlar köp ýyllardan bäri süňk dykyzlygynyň peselýän we döwülme howpuny ýokarlandyrýan kesel bolan – osteoporoz keselini öwrenýärler. Häzirki dermanlar süňk dokumasynyň ýumrulmagyny haýalladýar ýa-da gysga wagtlyk onuň ösüşini höweslendirýär, emma käbirleri ýaramaz täsirleri döredýär...

23.11.2025 00:31
2.7k+

BMGÖM Türkmenistana kliniki barlaghanalar üçin enjamlary we reaktiwleri getirdi

BMG-niň Ösüş Maksatnamasy (ÖM) Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen bilelikde durmuşa geçirýän «Türkmenistanyň kliniki-barlaghana gullugyny güýçlendirmek» atly taslamanyň çäginde laboratoriýa enjamlarynyň, reaktiwleriň we sarp ediş serişdeleriniň nobatdaky tapgyryny Türkmenistana gowşurdy...

19.11.2025 13:53
4.1k+

Ýaponiýaly lukmanlar türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşýarlar

Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk agentliginiň (JICA) ýörite maksatnamasynyň çäklerinde Fukuoka şäheriniň Kýuşu milli uniwersitetiniň klinikasynyň lukmanlary Türkmenistanda saparda bolup, ýerli hünärmenler bilen tejribelerini paýlaşýarlar...