Lukmançylyk boýunça Nobel baýragy gepatit C wirusynyň açyşy üçin berildi

  • 05.10.2020 23:07
  • 9k+

Fiziologiýa we lukmançylyk boýunça Nobel baýragy şu ýyl gepatit C wirusynyň tapylandygy we bu ugurdaky derňew işler üçin amerikan alymlary Harwi Alýere we Çarlz Raýsa, şeýle-de britan wirusology Maýkl Houtona berildi. Bu barada RIA Nowosti habar berýär.

“Taryhda ilkinji gezek gepatit C wirusyny bejermek mümkin. Lukmançylyk baýragynyň eýeleriniň açyşlary hroniki gepatit keseliniň galan ýagdaýlarynyň sebäbini kesgitledi we millionlarça adamyň ömrüni halas eden gan synaglaryny geçirmegi we täze dermanlary ulanmagy mümkin etdi” – diýip, Karolinska lukmançylyk institutynyň Nobel komitetiniň wekilleri gürrüň berdiler.

Nobel hepdeligi, hemişe bolşy ýaly, Stokgolmda fiziologiýa ýa-da lukmançylyk pudagynda baýrak alanlaryň yglan edilmegi bilen başlaýar. Fizika boýunça nobeliatlaryň atlary ertir, himiýa boýunça – çarşenbe güni yglan ediler. Penşenbe güni edebiýat boýunça baýragy, anna güni – parahatçylyk baýragyny, duşenbe güni, 12-nji oktýabrda – 1969-njy ýylda Şwesiýanyň Döwlet banky tarapyndan döredilen ykdysadyýet boýunça Alfred Nobel baýragyny kimiň alandygy mälim ediler.
COVID-19 pandemiýasy sebäpli, Stokgolmda däp bolan baýrak gowşurylyş dabarasy banketler ýaly ýatyryldy. Munuň ýerine şäher häkimliginden göni ýaýlym we laureatlar bilen onlaýn-birikme (olar öz uniwersitetinde ýa-da Şwesiýanyň ilçihanasynda bolar) alnyp barylar, onuň dowamynda olara diplomlar we medallar gowşurylar. Bu ýyl her bir Nobel baýragynyň mukdary on million şwed kronyna çenli (million dollar töweregi) ýokarlandyryldy.
Nobel baýragy ajaýyp ylmy derňewler, rewolýusion oýlap tapyşlar ýa-da medeniýetiň, jemgyýetiň ösüşine goşulan goşantlar üçin berilýär. Olar esaslandyryjysy, şwed himiýa inženeri, oýlap tapyjy we senagatçy Alfred Nobeliň adyny göterýärler.

düýn 13:42
3.6k+

ABŞ-da böwrekdäki daşy aýyrmak bejergisinde ilkinji gezek robotlaşdyrylan Focalist  ulgamyny ulandylar

Lukmançylyk tehnologiýalary pudagynda işleýän Mendaera kompaniýasy robotlaşdyrylan göçme Focalist ulgamyny ulanyp, dünýädäki ilkinji operasiýanyň geçirilendigini yglan etdi. Mayo Clinic Arizona-nyň urology Karen Stern ony böwrekdäki uly daşlary bejermegiň adaty görnüşi bolan howply nefrolitotomiýa (PCNL) wagtynda ulandy...

15.09.2025 10:38
4.2k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

15.09.2025 10:34
5.4k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
6.1k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...