Lukmançylyk boýunça Nobel baýragy gepatit C wirusynyň açyşy üçin berildi

  • 05.10.2020 23:07
  • 8.9k+

Fiziologiýa we lukmançylyk boýunça Nobel baýragy şu ýyl gepatit C wirusynyň tapylandygy we bu ugurdaky derňew işler üçin amerikan alymlary Harwi Alýere we Çarlz Raýsa, şeýle-de britan wirusology Maýkl Houtona berildi. Bu barada RIA Nowosti habar berýär.

“Taryhda ilkinji gezek gepatit C wirusyny bejermek mümkin. Lukmançylyk baýragynyň eýeleriniň açyşlary hroniki gepatit keseliniň galan ýagdaýlarynyň sebäbini kesgitledi we millionlarça adamyň ömrüni halas eden gan synaglaryny geçirmegi we täze dermanlary ulanmagy mümkin etdi” – diýip, Karolinska lukmançylyk institutynyň Nobel komitetiniň wekilleri gürrüň berdiler.

Nobel hepdeligi, hemişe bolşy ýaly, Stokgolmda fiziologiýa ýa-da lukmançylyk pudagynda baýrak alanlaryň yglan edilmegi bilen başlaýar. Fizika boýunça nobeliatlaryň atlary ertir, himiýa boýunça – çarşenbe güni yglan ediler. Penşenbe güni edebiýat boýunça baýragy, anna güni – parahatçylyk baýragyny, duşenbe güni, 12-nji oktýabrda – 1969-njy ýylda Şwesiýanyň Döwlet banky tarapyndan döredilen ykdysadyýet boýunça Alfred Nobel baýragyny kimiň alandygy mälim ediler.
COVID-19 pandemiýasy sebäpli, Stokgolmda däp bolan baýrak gowşurylyş dabarasy banketler ýaly ýatyryldy. Munuň ýerine şäher häkimliginden göni ýaýlym we laureatlar bilen onlaýn-birikme (olar öz uniwersitetinde ýa-da Şwesiýanyň ilçihanasynda bolar) alnyp barylar, onuň dowamynda olara diplomlar we medallar gowşurylar. Bu ýyl her bir Nobel baýragynyň mukdary on million şwed kronyna çenli (million dollar töweregi) ýokarlandyryldy.
Nobel baýragy ajaýyp ylmy derňewler, rewolýusion oýlap tapyşlar ýa-da medeniýetiň, jemgyýetiň ösüşine goşulan goşantlar üçin berilýär. Olar esaslandyryjysy, şwed himiýa inženeri, oýlap tapyjy we senagatçy Alfred Nobeliň adyny göterýärler.

12.07.2025 08:34
12k+

Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň orunbasary bellenildi

Myratberdi Kuwatmyradowiç Gaýypow saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň bejeriş-öňüni alyş kömegini guramak boýunça orunbasary wezipesine bellenildi. Degişli Karara Prezident Serdar Berdimuhamedow 11-nji iýulda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde gol çekdi...

11.07.2025 19:08
8.2k+

Emeli aňly robot ilkinji gezek hirurg gatnaşmazdan öt haltany aýyrdy

Lukmançylygyň taryhynda ilkinji gezek emeli aň tarapyndan dolandyrylýan robot hirurgiki operasiýanyň çylşyrymly bölegini özbaşdak amala aşyrdy. Bu barada Jons Hopkins uniwersitetiniň synagy geçiren barlagçylaryna salgylanýan Reuters agentligi ýazýar...

10.07.2025 11:19
3.3k+

Keniýada kömürturşy gazyny karbonatlara öwürýän agaç tapyldy

Ýewropanyň we Keniýanyň alymlary Gündogar Afrikada ösýän injir agajynyň bir görnüşi bolan Ficus wakefieldii-niň kömürturşy gazyny özüne siňdirip, onuň toprakda karbonat ýataklary görnüşinde saklamaga ukyplydygyny anykladylar...

10.07.2025 11:09
7.3k+

Kesar kesimi arkaly doglan çagada akganlylygyň döremek töwekgelçiligi 20% ýokarlanýar

Şwesiýanyň Karolinska institutynyň (KI) alymlary garny kesip almak arkaly doglan çagalarda akganlylygyň döremek ähtimallygynyň tebigy ýol bilen dünýä inen çagalar bilen deňeşdirilende, takmynan, 20% ýokarydygyny anyklady...